Odpowiedzialność deliktowa. Delikt - czyn niedozwolony
Albo podmiot swoim zachowaniem wyrządza szkodę.
Zachodzi jakieś zdarzenie wywołujące szkodę i istnieje przepis który wiążę kogoś z tą szkodą.
Odpowiedzialność deliktowa - ex delic i o , opiera się na 3 z asadach :
Zasada winy - model podstawowy, czyn, którego dany podmiot jest sprawcą. Czyn musi być zawiniony, co wynika z 4 przesłanek:
Czyn zabroniony Wina - subiektywny stan umysłu, zamiar (wina umyślna), oraz wina nieumyślna, np. nie przewidzieliśmy jakiegoś skutku, bo nie dołożyliśmy należytej staranności (zaniedbanie). Winy nie ponoszą osoby, które nie są zdolne do podejmowania celowych działań (małoletnie, które nie mają lat 13, osoby niepoczytalne z powodu zaburzeń psychicznych - nie musi być to stan trwały). Jeżeli niepoczytalność została spowodowana środkami odurzającymi i osoba sama się wprowadziła w ten stan to i tak będziemy przypisywać mu winę Ja na sylwestrze . Jeżeli osoba prawna wyrządziła szkodę mówimy o winie organu osoby prawnej.
Szkoda - może mieć dwie formy, majątkowy (ta właściwa) można wyróżnić:
Rzeczywisty uszczerbek To, czego nie miałem, ale mogłem mieć, przez to zdarzenie nie uzyskałem tego - utracone korzyści lub niemajątkowy (krzywda)
Musi istnieć związek przyczynowy między czynem i szkodą - czyn musi być przyczyną skutku, którym jest szkoda. Na gruncie polskiego prawa jest związek normalny - normalne następstwa danej przyczyny. Np. Ktoś został potrącony przez samochód i w wyniku tego ma złamaną nogę, trafił do szpitala i tam zarażono go chorobą. Gdyby przyjąć koncepcję warunku koniecznego gdyby kierowca nie potrącił pieszego to pieszy nie zostałby zarażony chorobą. Zgodnie ze związkiem normalnym kierowca odpowiada tylko za potrącenie osoby. Warunek konieczny i warunek wystarczający Przypadki nie objęte sankcjami - czynności obrony społecznej (siebie, kogoś, jakiegoś dobra). Dochodzi do zamachu, odpierając zamach wyrządzamy komuś krzywdę, ale nie ma bezprawności czynu. Wszystko zależy od proporcjonalności użytych środków.
Stan wyższej konieczności - coś zagraża jakiemuś dobru, najczęściej majątkowemu. Chcąc odwrócić to bezpieczeństwo poświęcamy jakieś inne cudze dobro (np. gasimy pożar cudzym płaszczem) - to nie jest delikt. Trzeba przyjąć zasadę, że wartość tego mienia, którego się broni jest większa od tego, którym się broni.
Sprawstwo - dotyczy też przypadków, gdy sprawców jest kilku współsprawstwo (także ci, którzy nakłaniali - podżegali w prawie karnym, pomogli, świadomie skorzystali, że ktoś poniósł szkodę. Odpowiedzialność solidarna - solidarni dłużnicy poszkodowanego .
(…)
….
Podstawą odpowiedzialności jest art 414
Zasada ryzyka - szkoda wynika nie z działania ludzi, ale z jakichś innych procesów, ale przepis wskazuje, kto za to odpowiada - odpowiedzialność na zasadzie ryzyka. Np. odpowiedzialność przedsiębiorstw wprawianych w ruch za pomocą sił przyrody (prądu elektrycznego, energia cieplna, energia cieplna).
Szkoda wyrządzona przez ruch (działalność) tego zakładu, Np…
… symboliczna, która ma na celu poprawić humor (dla otarcia łez) poszkodowanego.
Sąd musi wziąć pod uwagę przyczynienie poszkodowanego i ustala w ilu % poszkodowany się przyczynił i o tyle obniża odszkodowanie.
Dłużnik nie wykonuje zobowiązania, ewentualnie świadczy, ale za mało, bez jakości, czy po terminie brak, lub wykonanie nienależyte. Odpowiedzialność kontraktowa. Rodzi to działalność odszkodowawczą…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)