To tylko jedna z 10 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Konfederacja (łac. c onfoederatio związek) – związek zawiązywany przez duchowieństwo, szlachtę i miasta w celu realizacji własnych celów, tworzony w Polsce i n a Litwie w wieka ch XIII- XIX. Jej genezy należy szukać w średniowiecznym p rawie oporu (łac. ius resistendi ) przeciwko władcy. Rokosz pierwotnie zajazd szlachty , później bunt, zbrojne powstanie szlachty (polskiej, bądź węgierskiej) przeciw królowi-elektowi. Rokoszem nazywana jest także konfederacja, skierowana przeciwko królowi. Regalia – łac. r egalis = królews ki. prawa i przywileje przysługujące wyłącznie monarsze (np. prawo bicia monety, wydobywania kruszców) oznaki i symbole władzy monarszej, królewskiej, jak : korona, berło, jabłko itp. Przykłady regaliów: specjalny ubiór, szczególnie strojny, ozdobny Vivente rege – łacińskie określenie oznaczaj ące elekcję za ży cia króla, inaczej desygnacja. Elekcją vivente rege było np. w Polsce o branie na kró la Zygmunta II Augusta (za życia jego ojca Zygmunta I Starego). nihil novi (łac. nic nowego ), zwrot ten występuje również w sentencji nihil novi sub sole czyli nic nowego pod słońcem W 1505 roku na sejmie radomskim n a zamku radomskim uchwalono w Polsce konstytucję Nihil Novi nisi commune consensu , czyli „nic nowego bez zgody ogółu ”, co potocznie tłumaczono jako "nic o nas bez nas". Zakazywała ona królowi wydawania ustaw bez uzyskania zgody szlachty, reprezentowanej p rzez Senat i izbę poselską; kr ól mógł wydawać samodzielne edykty tylko w sprawach miast królewskich, Żydów, lenn, chłopów w królewszczyznach i w sprawach górniczych. Konstytucja ta unieważniał a akt mielnicki i w z naczny sposób wzmacniała pozycję szlacheckiej izby poselskiej. W dokumencie tym ukonstytuował się sejm złożony z 3 stanów: senatu, izby poselskiej i króla. Wejście w życie Nihil novi często uważa się za początek wprowadzenia demokracji szlacheckiej w Rzeczypospolitej. Przywilej mielnicki, akt mielnicki – przywilej wydany p rzez Aleksandra Jagiellończyka w Mielniku dn ia 25 października 1501 ro ku, ograniczający znacznie władzę królewską na rzecz senatu i praktycznie wprowadzający w Polsce republikę oligarchiczno-arystokratyczną z odwoływalnym królem stojącym na czele senatu. rugi poselskie- sprawdzania ważności mandatów poselskich i eliminowanie fałszywek Sejm konwokacyjny był w czasie bezkrólewia sejmem p oprzedzającym wolną elekcję, gdzie ustalani byli kandydaci do władzy. Ustalał czas i miejsce elekcji o raz okreś lał pacta conventa obowiązujące przyszłe
(…)
…
protestantami a katolikami, zakończonych zdemolowaniem kolegium jezuickiego przez protestantów. W
odpowiedzi na to wydarzenie powołany przez króla Augusta II sąd asesorski skazał 9 protestanckich
uczestników zajść oraz 2 protestanckich burmistrzów miasta na śmierć, co wywołało silne wzburzenie poza
granicami kraju i poważny kryzys dyplomatyczny.
Konfederacja dzikowska – konfederacja generalna zawiązana 5…
… rewolucji francuskiej, w pamfletach krytykowała przywileje
stanowe i stosunki feudalne Konfederacja targowicka – konfederacja
generalna koronna zawiązana wiosną 1792 w Targowicy przez przywódców magnackiego obozu republikanów
w celu przywrócenia starego ustroju Rzeczypospolitej, pod hasłami obrony zagrożonej wolności przeciwko
reformom konstytucji 3 maja, wprowadzającym monarchię konstytucyjną. Jej zawiązanie posłużyło Rosji jako
pretekst do interwencji zbrojnej w Rzeczypospolitej. II rozbiór Polski – drugi z trzech
rozbiorów Polski, jakie miały miejsce pod koniec XVIII wieku
Insurekcja kościuszkowska – polskie powstanie narodowe przeciw Rosji i Prusom w 1794. Uniwersał połaniecki
(właściwie Uniwersał urządzający powinności gruntowe włościan i zapewniający dla nich skuteczną opiekę
rządową…
… na obu stronach powstaniem Chmielnickiego i bitwą pod
Beresteczkiem. Polacy nie mieli możliwości całkowitego zduszenia powstania, Kozacy zaś potrzebowali miesięcy
spokoju dla odbudowy sił.
Ugoda
perejasławska – umowa zawarta w 1654 w Perejasławiu pomiędzy Radą Kozacką i Bohdanem Chmielnickim a
pełnomocnikiem Aleksego I cara Rosji. W październiku 1653 car Aleksy zwołał Sobór Ziemski, który podjął
[2…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)