Nowotwór-zespół nieprawidłowych komórek(autonomiczne względem innych nie
podlegają regulacji organizmu, szczególnie w zakresie rozrastania się, proces rozrastania i namnażania jest najmniej wrażliwy na sygnały organizmu
-różnią się od występujących w danym miejscu budową(guz lub charakter rozsiany) i/lub cechami czynnościowymi np. zmiana przepuszczalności błon(do kom. dostają się sub obce lub na zewn. komórki wydostają się metabolity, które normalnie nie powinny się z niej wydostawać), procesy dziedziczenia(przyspieszony podział kom. pogłębia zmiany w DNA, nieprawidłowości są powielane), przemiana materii(jest nasilona, prod. przemiany materii są szkodliwe dla innych komórek organizmu).
-zahamowanie apoptozy(zaplanowanej śmierci komórki), zmienione komórki mają przedłużone życie, nie umierają w optymalnym dla nich czasie co prowadzi do rozrastania się nowotworu.
Nowotwory dzielą się na:
-łagodne, rozrastają się powoli, nie niszczą tkanek otaczających, nie dają przerzutów
-złośliwe, rozrastają się szybko, rozprzestrzeniają się na otaczające tkanki w postaci naciekania, przerzutów, prod. przemiany materii są zwykle szkodliwe dla całego organizmu
Karcinogeneza chemiczna
-indukcja chemiczna nowotworu czyli trwałe zmiany w zapisie lub realizacji(ekspresji genów), które są przekazywane kom. potomnym np. zmiany w białkach lub na poziomie DNA.
♣czyn. raktwórcze(genotoksyczne)
-zw. inicjujące w odpowiedniej dawce i warunkach powodują zwiększenie częstości i/lub skrócenie czasu pojawienia się nowotworu w org. narażonym w porównaniu do kontrolnego
♣czyn. współrakotwórcze: -zwiększają działanie czyn. rakotwórczego
-kokarcynogeny, muszą być podane jednocześnie z czyn. rakotwórczym(działanie synergistyczne)
-promotory, podane nawet po jednorazowej dawce karcirogenu, która sama nie wywołuje nowotworu np. dostała się jakaś sub. rakotwórcza jakiś czas temu do org. i czeka aż pojawi się promotor aby ją uaktywnić
Możliwe mechanizmy działania tych czyn. to:
-wpływ na metabolizm karcinogenu(na etapie przekształcenia się prokancerogenu w biokancerogen)
-wzrost komórek
-wpływ na przepuszczalność błon kom.
Etapy karcinogenezy chem.:
Inicjacja- zmiany w DNA o charakterze mutacyjnym, powstaje nowy „klon” komórki
Promocja- powiększenie zainicjowanych kom., dalsze błędy genetyczne, ujawnienie się zmian
Progresja- zezłośliwienie kom., destabilizacja genetyczna, niekontrolowane przerzuty i rozmnażanie
Etapy 1,2 są długie, etap ostatni jest przyspieszony.
Kom. prawidłowa Kom. przedrakowa kom. rakowa uwarunkowana
kom. rakowa autonomiczna kom. rakowa oporna
(…)
…- leczenie- pochwa
-Estrogeny- leczenie- macica, sutek
-Fenacetyna(kiedyś stosowana w proszkach od bólu głowy)- leczenie- miedniczki nerkowe
-Tlenek kadmu- zawodowa- gruczoł krokowy
-Nikiel- zawodowa- jama nosa, płuca
-Promieniowanie jonizujące- zawodowe, medycyna- szpik kostny i inne
-Promieniowanie UV- ekspozycja słoneczna, lampy kwarcowe- skóra
-Węglowodory aromatyczne- zawodowa- skóra, płuca
-Chlorek…
…. penicyliny, tetracykliny
-sulfonamidy
-metale ciężkie: Hg, Pb, Se, Cd
-sub. chemiczne np.: nikotyna, kofeina, saponiny, kwas borowy, barbital, morfina, nirtozoaminy
-śr. ochrony roślin
-rozpuszczalniki: chloroform, CCl4, benzen, ksylen
-aflatoksyny
-hipo- i hipertemia
-niedotlenienie
-radiacja
-wirusy: różyczki, kiły
Badania na płodność i rozrodczość
Wykonuje się na 3 pokoleniach. Pierwsze pokolenie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)