To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Normy prawne
Norma prawna - najmniejsza cząstka systemu prawa przedmiotowego. Jest to reguła (zasada postępowania) ustanowiona lub uznana i chroniona przez państwo.
Norma prawna różni się od innych norm (moralnych, religijnych, towarzyskich) tym, że opatrzona jest sankcją przymusu państwowego oraz mają charakter dwustronny (obowiązkowo - roszczeniowy). Znaczy to, że jedna strona ma obowiązki, a druga prawo do roszczeń w tym kierunku (np. wierzyciel może mieć roszczenia wobec dłużnika
Budowa normy prawnej: Hipoteza
Dyspozycja
Sankcja
Podziały norm prawnych: Pierwszy Nakazujące - jej treścią jest nakaz określonego zachowania (np. nakaz udzielenia pierwszeństwa pojazdowi uprzywilejowanemu) Zakazujące - głównie w prawie karnym (np. zakazuje się kraść, fałszować dokumenty, etc.) Zezwalające (kompetencyjne, upoważniające) - stosuje się ją wtedy, gdy mamy wątpliwości co do legalności danego postępowania lub stanowi ono wyjątek od reguły (np. legalne jest użycie siły przez służby mundurowe w określonej sytuacji; legalne jest zatrzymanie podejrzanego na 48h; legalna jest samoobrona)
Drugi (nie mylić z prawami podmiotowymi względnymi i bezwzględnymi!) Bezwzględnie obowiązujące (imperatywne) - normy, którym należy się bezwarunkowo podporządkować Względne obowiązujące (dyspozytywne) - mają zastosowanie tylko wtedy, gdy podmioty prawa nie postanowiły inaczej (głównie prawo cywilne). Są to normy stworzone "na zapas", jeżeli np. czegoś się nie sprecyzuje w umowie. Przykłady:
W przypadku umowy zlecenia: Jeżeli strony nie postanowiły inaczej, należy się wynagrodzenie w wysokości przeciętnie stosowanej w sprawach tego rodzaju.
Jeżeli nie postanowiono inaczej, zapłata należy się po wykonaniu dzieła
Trzeci
Konkretne - wskazują sposób zachowania w danej sytuacji
Blankietowe - nie mówią nic o zachowaniu, np. w Kodeksie Drogowym znajduje się zapis, że pojazd spalinowy powinien spełniać normy ekologiczne. Ich poziom ma jednak określić Minister Infrastruktury w odpowiednim rozporządzeniu
Przepis prawny - zdanie zawarte w akcie normatywnym, np. w ustawie, wyodrębnione w postaci artykułu, paragrafu, etc. Przepis jest jak wiersz, podczas gdy akt normatywny to jego "sucha" treść
Czasem w jednym przepisie (dosyć obszernym) można znaleźć kilka norm prawnych!
Stosunek prawny - stosunek społeczny regulowany przez prawo
Elementy stosunku prawnego:
Podmiot uprawnienia (np. wierzyciel)
Podmiot obowiązku (np. dłużnik)
(…)
… administracyjne
Czyny - wola wywołania skutków prawnych jest obojętna
Dozwolone - zdarzenia rzeczywiste zależne od woli, które wywołuje skutki prawne i na które prawo zezwala (np. obrona konieczna, stworzenie wynalazku)
Niedozwolone - zdarzenia rzeczywiste zależne od woli, które wywołuje skutki prawne i na które prawo nie zezwala Niezależne od woli ludzkiej - np. upływ czasu (uzyskanie pełnoletniości, wieku…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)