To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Niwelacja trygonometryczna.
Terminy „niwelacja trygonometryczna” i „trygonometryczny pomiar wysokości”
często (również w poniższym tekście) używane są zamiennie, jednakże w rzeczywistości są to
dwa odrębne pojęcia. Niwelacja trygonometryczna dotyczy podawania wysokości punktów
nad poziomem morza, natomiast trygonometryczny pomiar wysokości dotyczy podawania
wysokości obiektu, np. wysokości komina.
1. Zasady ogólne.
Celem niwelacji trygonometrycznej jest wyznaczenie wysokości punktów względem
przyjętego poziomu odniesienia, różnic wys. punktów oraz wys. obiektów pionowych takich
jak : budynki, wieże, kominy, maszty itd. ( trygonometryczny pomiar wys.). Wielkości te
określa się na podstawie pomiaru kątów pionowych „” lub odległości zenitalnych „z” oraz
odległości poziomej „d” miedzy stanowiskiem instrumentu a mierzonym obiektem. Zasięg
niwelacji trygonometrycznej jest znacznie większy niż niw. geometrycznej, która służy do
wyznaczania różnic wysokości punktów bliskich. Jeżeli odległość „d” jest niewielka to
najczęściej mierzymy ją bezpośrednio np. taśmą lub stosujemy dalmierze optyczne
(elektroniczne). Dla dużych odległości „d” pomiar wykonuje się poprzez założenie
konstrukcji geometrycznej (np. wcięcie w przód), bądź tez oblicza się odległość „d” ze
współrzędnych, jeśli są one dane. Przy mniej dokładnych pomiarach można również
odległość „d” pomierzyć na mapie.
Określenie wysokości punktów metoda niwelacji trygonometrycznej stosujemy wtedy,
gdy warunki terenowe uniemożliwiają lub utrudniają wykonanie niwelacji trygonometrycznej.
Przykłady zastosowania:
- wyznaczanie wysokości punktów oddzielonych przeszkodami lub niedostępnych np.
punktów
triangulacyjnych, wież, kominów fabrycznych itp.
Niwelacja trygonometryczna jest znacznie szybsza w wykonaniu niż niwelacja geometryczna,
lecz daje wyniki mniej dokładne. Dokładność pomiarów wysokości bada się w granicach
1 10 cm i zależy od wielkości elementów „” i „d” oraz dokładności ich określenia.
2. Określenie wysokości punktów nad poziomem odniesienia.
B
hAB
A
H
d
HB
AB
A
poziom odniesienia
hAB d AB tg
Znając wysokość punktu A „HA” oraz różnice wysokości punktów A i B „hAB”
możemy określić wysokość punktu B „HB”.
Jeżeli zakładamy, że A jest znane, wysokość B obliczamy:
`HB HA hAB H A d tg
Pomiar kąta pionowego wykonujemy zwykle teodolitem ustawionym na statywie nad
punktem A celując nie bezpośrednio na punkt B, lecz na sygnał ustawiony nad tym
punktem. Dlatego tez przy obliczaniu wysokości musimy uwzględnić wysokość
instrumentu „i” , która mierzymy zwykle ruletką lub łata niwelacyjna jako odległość po
miedzy pozioma osią obrotu lunety teodolitu a główna powierzchnią znaku
geodezyjnego w punkcie A oraz wysokość sygnału „l”.
l
i
HB H A i d tg l
HB H A i d ctg l
Powyższe wzory służą do określenia wysokości punktu B jeśli dana jest wysokość
stanowiska A. Jeśli zachodzi sytuacja odwrotna tzn. dana jest wysokość punktu B lub C,
zaś nieznana jest
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)