To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Narodziny oraz istota blokowego systemu bezpieczeństwa (1878-1914)
Pierwszy wariant systemu blokowego zaczął się kształtować w ostatniej ćwierci XIX stulecia. Coraz większy wpływ na układ sił ekonomicznych zaczęła uzyskiwać gospodarka na obszarach pozaeuropejskich: USA, Japonia, Rosja. Wśród państw europejskich na czoło zaczęły się wysuwać Niemcy. Zakończył się proces kolonizacji Afryki i Azji. Tu również można zauważyć dynamizm rozwoju Niemiec, USA i Japonii. Pogłębiały się rozbieżności pomiędzy mocarstwami, co do celów metod ich realizacji, co pociągało za sobą trudności w wypracowaniu konsensusu i kolizji interesów np. pomiędzy Anglią i Francją.
Kumulacja bogactwa i siły, dawała podstawy do kryzysu średnich mocarstw położonych na kontynencie europejskim, a dawała preferencje Stanom Zjednoczonym i Rosji. Podstawowym elementem struktury nowego systemu bezpieczeństwa były kształtujące się dwie koalicje (bloki), oznaczało to rozumowanie w kategoriach wróg- sojusznik. Stosunki międzynarodowe zostały wówczas zdominowane przez antagonizm dwóch koalicji: Trójporozumienie- Triple Entente (Francja, Wielka Brytania, Rosja) i Trójprzymierze- Triple Alliance (Niemcy, Austro- Węgry, Włochy). Początek pierwszego bloku zaczął się zarysowywać w 1879 roku, kiedy to Austro- Węgry i Niemcy zawarły traktat obronny. Powstałe w ten sposób Dwuprzymierze rozszerzono w 1882 roku poprzez wciągnięcie doń Włoch jako trzeciego partnera. Odnawiane w latach następnych obowiązywało do roku 1914. Podwaliny pod drugi blok stworzyła francusko- rosyjska konwencja wojskowa z 1892 roku., zakładająca obronę w przypadku ataku państw Trójprzymierza. Rok 1904 zapoczątkował francusko- angielską Entente Kordiale. W 1907 roku ów drugi trójkąt sojuszniczy został zamknięty podpisaniem układów pomiędzy Wielką Brytanią a Rosja. Poza układem pozostawały Stany Zjednoczone i inne państwa amerykańskie. W poczynaniach amerykańskich można widzieć chęć budowy trzeciego bloku rozumianego jako realną amerykańską strefę wpływów. System blokowy miał w swój schemat wpisane następujące elementy:
zobowiązanie do automatycznego udzielenia pomocy napadniętemu sojusznikowi
zasada koalicyjnej lojalności (postulat nie zawierania separatystycznego pokoju)
dążenie do objęcia sojuszem państw małych i średnich
pragnienie zmiany istniejącego status quo (francuskie dążenie do odzyskania Alzacji i Lotaryngii, rosyjskie plany opanowania cieśnin czarnomorskich, austro- węgierskie wobec Bałkanów Trzeci czynnik okazał się wyjątkowo groźny, ponieważ uzależniał wybuch wojny od drobnego incydentu: dwa kryzysy marokańskie odzwierciedlające konflikt miedzy Niemcami a Francją. Pierwszy z lat 1905- 1906, kiedy to Niemcy wystąpiły ze sprzeciwem wobec koncepcji uczynienia z Maroka francuskiego protektoratu, zaś drugi z roku 1911, gdy do Agadiru, portu w Maroku Zachodnim, wpłynęła niemiecka kanonierka „Panter”. Była to reakcja na zbrojną ekspedycję francuską w czasie rewolty w Maroku. Oba kryzysy spowodowały wzrost napięcia międzynarodowego, podobnie jak kryzys bośniacki z 1908 r. (aneksja Bośni i Hercegowiny przez Austro- Węgry). Stabilizacje burzyły również trzy wojny bałkańskie latach 1911- 1913 (pierwsza turecko- włoska 1911- 1912, druga Turcja przeciw Bułgarii, Serbii, Grecji i Czarnogórze w l. 1912- 1913, trzecia w roku 1913 pomiędzy Bułgarią a koalicja grecko- rumuńsko- serbsko- turecką.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)