To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Narodziny i ewolucja nowożytnych sm:
etap przedwestfalski
etap westfalski
etap późnowestfalski
Rzeczywistość międzynarodowa bardzo szybko ulega zmianie. Dlatego też chwytanie zmienności zjawisk w czasie jest ważne w myśleniu politologicznym, ma ono uświadomić tę zmienność i uchwycić istotę zmian. Etapy zmian można wyodrębnić na podstawie kryterium scentralizowanego państwa narodowego. Państwo to powstało w etapie westfalskim(od 1648 r.). Etap późnowestfalski to transformacja tego państwa i pojawienie się podmiotów konkurencyjnych.
Nie można wskazać momentu, kiedy narodziły się sm, bo wspólnoty społeczne zawsze wchodziły w relacje między sobą w układzie poziomym(horyzontalnym).
W starożytności pierwsze formalne porozumienia między państwami ok. 2400 r. p.n.e. Pierwszy sojusz wojskowy podpisano ok. 1390 r. p.n.e. Pierwszy wysłannik władcy pojawił się ok. 653 r. p.n.e. Duże znaczenie dla ówczesnej społ. międzynarodowej w obecnym znaczeniu miały polis - istniały tam miasta utrzymujące relacje między sobą, rywalizujące ze sobą. Podmiotami organizującymi relacje nie były państwa narodowe, ale państwa-miasta a stosunki między nimi nie obejmowały stosunków dyplomatycznych i bez odwoływania się do współczesnych zasad sm. Rzeczywistość inaczej funkcjonowała. Cechą charakt. sm było istnienie potężnych imperiów. Relacje między imperiami a obozami je otaczającymi oparte były na hegemonii, strefach wpływów.
W średniowieczu istniała dwuwładza - świecka i kościelna. Życie społ. było skomplikowane - było wiele różnorodnych relacji i zależności. Istniały specyficzne grupy społ. organizujące rzeczywistość społ.
Proces powstawania scentralizowanego państwa zaczął etap westfalski. Powstanie tego państwa oznaczało zmianę organizowania rzeczywistości społ., która zaczęła być organizowana wokół państwa. Obecnie wciąż żyjemy w systemie westfalskim, ale z modyfikacjami.
Norbert Elias wskazał na dwa czynniki powstania scentralizowanego państwa narodowego:
wzrost współzależności między grupami społ. w wyniku poszerzenia stosunków wymiany. Miało to skutek międzynarodowotwórczy. Stosunki wymiany(ekonomiczne) sprawiły, że grupy zaczęły się łączyć z różnych systemów lenna, zaczęły się integrować.
działanie na poziomie ośrodka władzy(proces monopolizacji przemocy, użycia siły). W średniowieczu istniała wielość ośrodków władzy, stosująca przemoc. W pewnym momencie zaczęło się to kończyć przez monopolizację prawa przymusu w ręku jednej władzy - państwa. To wojny wymusiły centralizację siły w jednych rękach.
Cechy systemu westfalskiego:
1). Powstanie i istnienie scentralizowanych państw narodowych
(…)
… rzeczywistość hybrydowa. Wpływ na jej powstanie mają procesy globalizacji, bo zmieniają warunki org. państw.
Cechy hybrydowości:
1). Obok państwa(podmioty terytorialny) powstają podmioty nieterytorialne(np. Greenpeace, Al-Kaida). Podmioty nieterytorialne oznaczają odejście od państwo-centrowości w rzeczywistości międzynarodowej
2). Formy regulacji(obok prawa międzynarodowego i mechanizmu równowagi sił powstają…
… przymusu w ręku jednej władzy - państwa. To wojny wymusiły centralizację siły w jednych rękach.
Cechy systemu westfalskiego:
1). Powstanie i istnienie scentralizowanych państw narodowych
2). Zasada suwerennej równości państw
3). Org. środowiska międzynarodowego przez równowagę sił(przeciwdziałanie hegemonii państw. Ten mechanizm wciąż jest obecny w myśleniu politycznym)
4). Rozwój prawa międzynarodowego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)