64. Nacjonalizm a religia: wzajemne relacje i problemy "Katolicyzm - podkreślał Dmowski - nie jest dodatkiem do polskości, zabarwieniem jej na pewien sposób, ale tkwi w jej istocie, w znacznej mierze stanowi jej istotę. Usiłowanie oddzielenia u nas katolicyzmu od polskości, oderwania narodu od religii i od Kościoła jest niszczeniem samej istoty narodu”. Dmowski podkreślał znaczenie religii i Kościoła jako potężnych czynników narodowej jedności W drugiej połowie lat trzydziestych Kościół powszechny postrzegany był jako siła antytotalitarna - nawet w środowiskach mu niechętnych Wpływ religii rzutował także na stosunek środowiska do kwestii żydowskiej. Jest to problem złożony. W bieżącej propagandzie antyżydowskiej praktycznie nie odwoływano się do motywacji religijnej - naturalnie, jeśli abstrahować od dystansowania się od rasizmu na wzór hitlerowski. Dominowała argumentacja ekonomiczna. "Żeby racjonalnie uzasadnić potrzebę zmagania się żywiołu polskiego z żydowskim - pisał w końcu lat trzydziestych Marian Seyda - [...] nie potrzebujemy i nie powinniśmy sięgać do teorii rasistowskiej [...], jak to czyni germański rasizm nordycki. Sprawa jest [...] jasna: naród polski chce na swej ziemi spokojnie żyć i rozwijać się, chce, by jego narastające pokolenia miały w ojczyźnie pracę i chleb [...]." Mówiono, że chrzest stanowi akt zmiany wiary, nie zaś narodowości, wyznaczało różnicę stanowisk Kościoła z jednej strony, a identyfikującej się z Kościołem we wszystkich innych sprawach formacji katolicko-narodowej z drugiej. Obóz Wielkiej Polski Jak wszystkie organizacje należące do przedwojennego obozu narodowego, OWP silnie akcentowała swoje przywiązanie do religii katolickiej. Według tej organizacji, Polska powinna być państwem wyznaniowym, z tolerancją dla istnienia innych wyznań i zachowaniem wolności woli. W programie OWP czytamy: "Wiara Narodu Polskiego, religia rzymskokatolicka musi zajmować stanowisko religii panującej, ściśle związanej z państwem i jego życiem, oraz stanowić podstawę wychowania młodych pokoleń. Przy zapewnionej ustawami państwowymi wolności sumienia - zorganizowany naród nie może tolerować, ażeby jego wiara była przedmiotem ataków lub doznała obrazy z czyjejkolwiek strony, ażeby religią frymarczono dla jakichkolwiek celów lub prowadzono zorganizowaną akcję w celu rozkładu życia religijnego narodu" . Tekst programu nie sugeruje jednak jednoznacznie tolerancji dla innych wyznań. Obóz Narodowo Radykalny Podstawowym postulatem polskiego ruchu narodowego, przejętym i kultywowanym przez ONR,
(…)
… dla innych wyznań.
Obóz Narodowo Radykalny
Podstawowym postulatem polskiego ruchu narodowego, przejętym i kultywowanym przez ONR,
było silniejsze związanie narodu z zasadami religii katolickiej. Osobę Boską uznawano za
najwyższą wartość i nadprzyrodzony cel życia człowieka. Szczera i żarliwa religijność działaczy
ONR miała swoje odbicie we wszystkich niemal punktach ich programu politycznego. Kościół,
posiadający…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)