5. Polski przekład motu proprio „Omnium in mentem”
na temat zmian w Kodeksie prawa kanonicznego
Konstytucja apostolska Sacrae disciplinae leges, promulgowana 25 stycznia 1983 r.,
zwróciła uwagę wszystkich na fakt, że Kościół jako wspólnota jednocześnie duchowa i
widzialna oraz hierarchicznie uporządkowana wymaga norm prawnych, „aby wykonywanie funkcji powierzonych mu przez Boga, zwłaszcza świętej władzy i sprawowania
sakramentów, było należycie uporządkowane”. Jest rzeczą konieczną, aby w tych normach jasne były zawsze z jednej strony jedność doktryny teologicznej i prawodawstwa
kanonicznego, a z drugiej użyteczność duszpasterska przepisów, przez które rozporządzenia kościelne służą dobru dusz.
Aby skuteczniej zagwarantować zarówno tę konieczną jedność doktrynalną, jak
i zgodność z celem duszpasterskim, najwyższa władza Kościoła, po dojrzałym rozważeniu racji, niekiedy postanawia wprowadzić stosowne zmiany w normach kanonicznych lub je uzupełnić. Z tej racji postanowiliśmy promulgować obecny list, który
dotyczy dwóch kwestii.
Przede wszystkim, w kanonach 1008 i 1009 Kodeksu Prawa Kanonicznego, dotyczących sakramentu święceń, potwierdza się zasadnicze rozróżnienie powszechnego
kapłaństwa wiernych i kapłaństwa służebnego i jednocześnie podkreśla się, że istnieje
różnica między biskupstwem, prezbiteratem i diakonatem. Nasz czcigodny poprzednik Jan Paweł II postanowił, po konsultacjach z Ojcami Kongregacji Nauki Wiary, że
trzeba zmienić tekst oznaczony numerem 1581 Katechizmu Kościoła Katolickiego,
aby lepiej wyrazić naukę o diakonach, zawartą w Konstytucji dogmatycznej Lumen
gentium (n. 29) Soboru Watykańskiego II. My także uważamy, że trzeba udoskonalić
dotyczącą tej kwestii normę kanoniczną. Po zasięgnięciu opinii Papieskiej Rady ds.
Tekstów Prawnych postanawiamy zatem, że słowa wspomnianych kanonów będą
zmienione, jak wskazuje się poniżej.
Ponadto, zważywszy na to, że sakramenty są te same dla całego Kościoła, tylko do
najwyższej władzy należy zatwierdzanie lub określanie tego, co jest wymagane do ich
ważności, a także ustalanie tego, co dotyczy obrzędu stosowanego przy ich sprawowaniu (por. kan. 841); wszystko to z pewnością odnosi się również do formy, która
powinna być zachowana podczas zawierania małżeństwa, jeśli przynajmniej jedna ze
stron została ochrzczona w Kościele katolickim (por. kan. 11 i 1108).
Kodeks Prawa Kanonicznego postanawia jednakże, że wiernych, którzy odstąpili
od Kościoła «formalnym aktem», nie obowiązują przepisy kościelne dotyczące kanonicznej formy małżeństwa (por. kań. 1117), dyspensy od przeszkody różnej religii
(por. kan. 1086) oraz uzyskania zezwolenia wymaganego w przypadku małżeństw
mieszanych (por. kan. 1124). Racją i celem tego wyjątku od normy ogólnej kanonu
11 było uniknięcie tego, aby małżeństwa zawarte przez tych wiernych były nieważne
ze względu na brak formy kanonicznej lub na przeszkody różnej religii.
Doświadczenie tych lat pokazało, że – wręcz przeciwnie – nowe prawo stwarza
wiele problemów duszpasterskich. Przede wszystkim trudne okazało się w poszcze-
20
Nauczanie Ojca Świętego
gólnych wypadkach określenie i praktyczne sformułowanie wspomnianego formalnego aktu odstąpienia od Kościoła, zarówno pod względem jego istoty teologicznej, jak
i samego aspektu kanonicznego. Ponadto wiele trudności zrodziło się zarówno w
działalności duszpasterskiej, jak i w praktyce sądów. Zauważano bowiem, że nowe
prawo zdaje się stwarzać, przynajmniej pośrednio, pewne ułatwien
(…)
…, jak
i samego aspektu kanonicznego. Ponadto wiele trudności zrodziło się zarówno w
działalności duszpasterskiej, jak i w praktyce sądów. Zauważano bowiem, że nowe
prawo zdaje się stwarzać, przynajmniej pośrednio, pewne ułatwienie lub jakby bodziec do apostazji tam, gdzie liczba wiernych katolików jest niewielka albo obowiązują niesprawiedliwe prawa małżeńskie, dyskryminujące obywateli ze względów religijnych…
… Kanonicznego będzie miał trzy paragrafy:
w pierwszym i drugim zostanie zachowany tekst obecnego kanonu, natomiast w trzecim będzie nowy tekst, tak zredagowany, aby kan. 1009, § 3 brzmiał:
«Ci, którzy zostali ustanowieni biskupami lub prezbiterami, otrzymują misję i
władzę działania w osobie Chrystusa-Głowy, natomiast diakoni zostają ustanowieni
po to, by służyli ludowi Bożemu poprzez diakonię liturgii, słowa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)