Definicja modelu
W metodologii nauk społecznych jest utożsamiany z pewnym wzorcem bądź ideałem jakiegoś stanu
Model - słowne lub graficzne przedstawienie procesu komunikowania w sposób uproszczony i zwykle mało sformalizowany.
Modele są teoretyczną, hipotetyczną konstrukcją myślową, w której uwzględnione są zmienne (cechy, relacje) istotne z punktu widzenia celu lub etapu prowadzonych badań
Rodzaje modeli komunikowania (kryterium: budowa modelu)
Linearne - statyczne,proces komunikowania ukazany jest w linii ciągłej, przebiega w tym samym kierunku, służy opisowi elementów i relacji między nimi
Koncentryczne - dynamiczne, obrazują przebieg komunikowania, ukazują go w kategoriach negocjacji lub transakcji między nadawcą i odbiorcą (zmiana ról, ważne sprzężenie zwrotne)
Rodzaje modeli komunikowania (kryterium: użyteczność modelu)
Opisowe (strukturalne, deskryptywne) - wskazują elementy procesu komunikowania
Funkcjonalne - określają relacje pomiędzy elementami, odkrywają różne zależności
Dynamiczne - ilustrują przebieg komunikowania
Operacyjne - pozwalają na prognozowanie przebiegu komunikowania Rodzaje modeli komunikowania (typologia D.McQuaila)
Transmisji - oparty na schemacie N-P-O, koncentruje się na instrumentalnych celach komunikowania (informowanie, perswazja, propaganda, zaplanowane efekty)
Rytualny - podkreśla unifikującą rolę komunikowania
Przyciągania uwagi - analizuje procesy komunikowania w kategoriach zdobywania rozgłosu, przyciągania uwagi, utrzymywania audytorium
Recepcji - skupia się na badaniu przyczyn i uwarunkowań transformacji znaczeniowej przez jaką przechodzi przekaz
Inne podziały
Modele socjologiczne, politologiczne, psychologiczne, kulturowe, matematyczne - w zależności od tego, z perspektywy jakiej nauki badany jest proces komunikowania. W takim ujęciu decydujące znaczenie dla przebiegu tego procesu będą mieć zmienne (pojęcia, obiekty, działania, konstrukcje, procesy) właściwe, podstawowe dla tych dyscyplin.
ZDECYDOWANA WIĘKSZOŚĆ MODELI MA CHARAKTER LINEARNY I OPISOWY
Model wszechmocy propagandy / S. Tchakhotine, 1939 /
Model wszechmocy propagandy - założenia teoretyczne
Popularne w dwudziestoleciu międzywojennym teorie psychologiczne : teoria odruchów warunkowych, psychoanaliza, behawioryzm, teoria instynktów i socjologiczne - teoria społeczeństwa masowego
Wyobrażenia o psychice ludzkiej: nieracjonalność natury ludzkiej. Działaniami człowieka kierują popędy (S. Freud, C. Jung), odruchy (I. Pawłow), instynkty (W. McDougall), mechaniczne działania na zasadzie: bodziec - reakcja (system kar i nagród)
Teoria społeczeństwa masowego
Jest produktem rewolucji przemysłowej
(…)
… dla grup wtórnych - depersonalizacja stosunków
Maleje kontrola zbiorowości nad jednostką, coraz mniej liczy się zwyczaj i tradycja
Jednostka zyskuje większą swobodę działania - indywidualizm, siła przebicia, akceptacja opinii publicznej
Ale też: brak oparcia dla własnej osobowości i działań w zbiorowych systemach wartości - izolacja, alienacja
Model wszechmocy propagandy
Charakterystyka odbiorcy…
… i przez to upraszcza dekodowanie. Jeżeli powiemy: karnawał to czas...., to tworzymy kontekst, w którym słowo „zabawy” jest bardzo prawdopodobne. Ale jeżeli dopełnimy słowami „depresyjnej pogody” to będzie przykład mniej redundantnego użycia języka
Pisarz, poeta, artysta, który łamie konwencję, nie chce być łatwo zrozumiany (i na odwrót)
Teoria informacji
Przeciwieństwem redundancji jest entropia - jest wynikiem…
… określenie filtrowania materiałów i relacji docierających do mediów, które mają szansę stać się wiadomością (selektywność, wybiórczość). W szerszym znaczeniu odnosi się także do rzeczywistości okołomedialnej (agencje reklamowe, PR, marketingowe) pozamedialnej (różne organizacje społeczne, polityczne, firmy) Model dwustopniowego przepływu informacji / P. Lazarsfeld, E. Katz /
Dwustopniowy przepływ informacji…
… Rileyów / J.Riley i M.Riley, 1959 /
Model socjologiczny
Rozpatruje wpływ zmiennych socjologicznych na proces oddziaływania mediów masowych
Do najważniejszych należą: zjawisko konformizmu społecznego, grupy pierwotne, grupy wtórne (szersze struktury społeczne) Konformizm społeczny
Według E. Aronsona występuje on wtedy, gdy rozbieżność między poglądami jednostki a poglądami innych ludzi jest rozwiązywana…
… (dekoduje) Na etapie kodowania i przesyłania mogą się pojawić zniekształcenia (zakłócenia, szumy) - trudności w odtworzeniu wiadomości
Aby temu zapobiec sygnał zawiera nadwyżkę informacji zwaną redundancją (w pisanych tekstach języka naturalnego zajmuje ona co najmniej połowę ich objętości). Inny mechanizm przeciwdziałający zakłóceniom to sprzężenie zwrotne
Redundancja (J. Fiske)
Redundancja…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)