To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Prof. Maria Bijak – Kaszuba
Gospodarka światowa
Wykład XIV – Mierniki zróżnicowania gospodarczego
Ważniejsze kryteria systematyzowania krajów pod względem poziomu rozwoju gospodarczego:
wielkość produkcji (PKB i dochód narodowy per capita)
poziom rozwoju społecznego.
Zróżnicowanie gospodarcze świata wg wielkości produkcji:
Stosowane mierniki: produkt krajowy brutto (lub dochód narodowy) per capita, przeliczone na wspólną walutę (którą
najczęściej jest USD) z uwzględnieniem:
kursu walutowego, lub
parytetu siły nabywczej
Główne wady miernika PKB i dochodu narodowego per capita:
wliczanie do produkcji dóbr oraz usług, bez względu na ich znacznie dla poziomu życia społeczeństwa.
niewliczanie nierejestrowanej części produkcji (sektor nieformalny tzw. szara strefa oraz produkcja na własne pptrzeby.
nieuwzględnianie deregulacji środowiska, istotnej z punktu widzenia poziomu życia oraz potencjału produkcyjnego w
przyszłości
wartości przeciętne per capita nie uwzględniają nierówności w podziale dochodów
Zróżnicowanie gospodarcze świata wg wskaźnika rozwoju społecznego HDI
HDI ujmuje efekty rozwoju społeczno – gospodarczego, a nie tylko efekty wzrostu produkcji. Jest zagregowanym miernikiem
poziomu życia w danym kraju, który uwzględnia takie kryteria jak: zdrowie, edukacja, dochód. W obecnej wersji HDI składa
się z:
przewidywanej długości życia (w latach).
średni okres edukacji (w latach)
przewidywany okres edukacji (w latach)
dochód narodowy brutto per capita (najczęściej w USD).
Cechy gospodarki słabo rozwiniętej:
1. Presja demograficzna to negatywne konsekwencje wysokiego przyrost naturalnego, takie jak:
ekstensywny charakter produkcji opartej na eksploatacji zasobów naturalnych
nadmierna eksploatacja środowiska ograniczająca możliwość trwałego rozwoju w przyszłości.
emigracja najbardziej przedsiębiorczych i wykształconych („drenaż mózgów”)
obciążenie dla budżetu państwa (edukacja, ochrona zdrowia)
2.
Niski poziom PKB per capita w połączeniu z wysokim przyrostem naturalnym, niski poziom PKB per capita przesądza o
dużym zasięgu ubóstwa tj. wysokim odsetku ludzi żyjących poniżej granicy ubóstwa.
Koncepcja zaklętego kręgu ubóstwa R.Nurksego – niski poziom dochodów nie pozwala wygospodarowanie
nadwyżki niezbędnej do inwestowania i wzrostu wydajności , a to z kolei powoduje utrzymywanie się niskiego
poziomu dochodu i konsumpcji.
3.
Dysproporcje w podziale dochodów :
Hipoteza Kuznetza – kraje o niskich dochodach charakteryzują się olbrzymimi nierównościami w podziale
dochodów. W procesie wzrostu nierówności zwiększają się, przy wysokim poziomie dochodu narodowego per
capita zmniejszają się.
Miarą nierówności w podziale dochodów jest współczynnik Giniego, przyjmujący wartości od zera (idealna
równość dochodów) do jedności (skrajne nierówności dochodowe)
4.
Słabo rozwinięta infrastruktura:
ogranicza potencjał rozwojowy gospodarki
obniża poziom życia społeczeństwa
5.
Dualizm gospodarczy – model gospodarki dualnej przewiduje równoległe funkcjonowanie w gospodarce krajowej
sektorów, które są radykalnie zróżnicowane pod względem dynamiki zmian, sposobu produkcji, wysokości dochodów,
stopnia zaangażowania w wymianę międzynarodową. Np. nowoczesne rolnictwo towarowe vs. rolnictwo tradycyjne
szczególnym przejawem gospodarki dualnej jest funkcjonowanie w niej sektora nieformalnego. Jest to
nierejestrowana działalność gospodarcza prowadzona z reguły na małą skalę, zwykle nieregularnie, przy
zastosowaniu prostych technik i na potrzeby lokalnego rynku
udział sektora nieformalnego w zatrudnieniu i PKB krajów słabo rozwiniętych jest relatywnie wysoki
Prof. Maria Bijak – Kaszuba
Gospodarka światowa
Wykład XIV – Mierniki zróżnicowania gospodarczego
6.
Niedostatki kapitału społecznego i inwestycji rynku
Kapitał społeczny (KS) opiera się na zaufaniu, uczciwości, odpowiedzialności za społeczeństwo, działaniu na
rzecz wspólnoty i poszanowaniu praw obywatelskich. Kapitał społeczny umożliwia podjęcie współpracy
obrębie określonej wspólnoty.
Instytucje rynku to zbiór formalnych i nieformalnych reguł rządzących funkcjonowaniem rynku, składających
się z regulacji prawnych oraz niepisanych norm i zasad komunikowania się. Współczesna ekonomia przypisuje
jakości instytucji rynku kluczowe znaczenie dla funkcjonowania przedsiębiorstw i wzrostu dobrobytu.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)