WYKŁAD I. - 03.03
System powiązań podmiotów występujących w gospodarce światowej.
Organizacje międzynarodowe:
MFW/IMF - Międzynarodowy Fundusz Walutowy,
Grupa Banku Światowego
GATT/WTO Światowa Organizacja Handlu
ODCE - Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
Międzynarodowe Systemy Walutowe
Integracja gospodarcza
Międzynarodowe transfery czynników produkcji (praca, kapitał, ziemia, technologie)
Problemy globalne i globalizacja.
LITERATURA:
„MSG u progu XXI wieku” pod redakcją prof. Stanisława Miklaszewskiego
„Przemiany we współczesnej gospodarce światowej” - prof. Ewa Oziewicz
„MSG” - Adam Budnikowski
„MSG” - Elżbieta Kawecka-Wyrzykowska & Adam Budnikowski
„MSE” - Paweł Bzyk, Misala, Puławski
Gospodarka światowa - zbiorowość różnorodnych organizmów i instytucji funkcjonujących na poziomach krajowych, jak i na szczeblu międzynarodowym, zajmujących się działalnością gospodarczą oraz powiązanych ze sobą w system całościowy przez sieć międzynarodowych stosunków ekonomicznych.
Cechy gospodarki światowej:
charakter historyczny (nie istnieje od zawsze, powstała na pewnym etapie rozwoju świata) - wiek XVIII
charakter dynamiczny (zmienność w czasie),
kategoria ekonomiczna (wielkości ekonomiczne)
pojęcie umowne (brak jednej definicji - umowa międzynarodowa)
nie jest prostą sumą elementów składowych (podmiotów)
efekt synergii - skumulowanie produkcji w poszczególnych gospodarkach powoduje synergię
są to podmioty + nawiązanie i utrzymanie przez nie MSE
Atrybuty gospodarki światowej: (początkowo handel towarami)
masowy, towarowy charakter produkcji (obecnie 70% produktu brutto w UE to handel usługami, banki, firmy bezp.. consultingowe)
specjalizacja produkcji i wymiany (międzynarodowy podział pracy - produkcja najtańszych półproduktów - tworzenie gotowego produktu)
podobne techniki wytwarzania (najbardziej optymalne)
rozwój transportu (infrastruktury twardej - drogi jako krwioobiegi gospodarki!!!)
uczestnictwo wszystkich państw świata (większość gospodarek narodowych)
wzajemne oddziaływanie koniunktury (efekt domina np. w rynkach wschodzących energing markets - kraje Azji Płd., Rosja, Brazylia, Argentyna, Polska, Czechy, Turcja wycofanie kapitału spekulacyjnego z energing markets w przypadku kryzysu tylko (państwa zarażanie pozostałych rynków kryzysem)
wartość międzynarodowa i cena światowa (każdy towar ma wartość międzynarodową, ale nie każdy towar ma cenę światową, gdyż występują 2 grupy towarów na świecie:
dobra wystandaryzowane = surowcoworolne (surowce i produkty rolne oraz ich cechy wspólne tj.: masowość, jednorodność (podobieństwo), porównywanie ich (np.: 7 gatunków ropy naftowej, 4 rodzaje pszenicy) -
(…)
… - po II wojnie światowym walutą światową stał się USD (dolar am.)
W systemie wielodewizowym (Kingstone) walutą światową było wiele walut na świecie: USD, GBP, JPY (jen) - obecnie pieniądzem światowym = walutą rezerwową w systemie waluty złotej było złoto.
Współcześnie pieniądzem światowym jest waluta światowa +EUR i SDR (wyłącznie waluta rezerwowa)
Międzynarodowa Integracja GOSPODARCZA Proces scalania…
… do życia wspólnego rynku surowców i produktów przemysłu węglowego i stalowego) - Inicjatorem był bardzo znany polityk Robert Schuman (aktywnie włączał się do francuskiego życia politycznego).
Prawdziwym autorem raportu o unii franc.-bryt. był Jean Monet.
EWO - Europejska Wspólnota Obronna EWP - Europejska Wspólnota Polityczna
1957r. - Traktaty Rzymskie (EURATOM - Europejska Wspólnota Energii Atomowej, EWG…
… wydarzenia w kraju i na świecie, różnice w wysokościach cen i stóp procentowych
czynniki techniczne (techniczne uzbrojenie rynku - aspekt teleinformatyczny - dostęp do sieci on-line
nieekonomiczne:
polityczne - wojny w zatoce Perskiej 1991r. i 2003r., zamachy na wyspę Bali - 2001i 2005r., 11.IX.2001r. - WTC
psychologiczne - załamanie giełdy nowojorskiej - 1987r. „run na banki - 1995r, brak pokrycia rezerw…
…, Ukraina - ubiega się o wejście)
169 mln CHF (franków szwajcarskich) - budżet - głównie wynagrodzenia dla osób rozstrzygających spory
Pascal lamy - dyrektor generalny WTO (wcześniej komisarz UE)
Rundy negocjacyjne - wielostronne rozmowy dotyczące liberalizacji handlu.
W ramach GATT było 8 rund.
EFEKT: obniżenie średnich stawek celnych z 40% do 4% po Rundzie Urugwajskiej
wzrost roli ceł poprzez taryfikacje…
… w sposób pośredni na złoto (funkcjonował w Polsce)
waluta dewizowo-złota w sztaby złota (np. frank szwajcarski) sztaba złota Stałe kursy walutowe wskutek przeobrażeń Europy następował stały jednostkowy odpływ złota do USA.
Kraje sztabowe korzystały z zamiany waluty w złoto; jako ostatnia w 1936r. w Wielkiej Brytanii.
1934r. USA odwracają relację systemu waluty złotowej ustalając gotowość zakupu złota…
… w składzie UE:
1958r. - Francja, RFN, Włochy, Benelux - była to przedtem unia celna (kraje Benelux to: Belgia, Luxemburg, Holandia)
1973r. - Wielka Brytania, Dania i Irlandia - pierwsze rozszerzenie
1981r. - Grecja słabo rozwinięte
1986r. - Hiszpania, Portugalia
1995r. - Szwecja, Austria, Finlandia - jedyne rozszerzenie o kraje wysokorozwinięte
2004r. - Polska, Czechy, Słowacja, Słowenia, Węgry, Łotwa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)