MIKROBIOLOGIA YWNOŚCI Ć wiczenie 14 WT II rok ___________________________________________________________________________ http://www.ar.krakow.pl/tz/ktfimt/ 1 METODY DEZYNFEKCJI 1. METODY FIZYCZNE 1.1. ZASTOSOWANIE WYSOKICH TEMPERATUR NA SUCHO 1.2. ZASTOSOWANIE WYSOKICH TEMPERATUR NA MOKRO 1.3. ZASTOSOWANIE PROMIENIOWANIA (UV, X, GAMMA) W praktyce mikrobiologicznej wykorzystuje się najczęściej hamujące lub zabójcze działanie na mikroorganizmy nadfioletowej części widma słonecznego o długości fali 250-260 nm, a więc tą część widma, która jest najsilniej absorbowana przez kwasy nukleinowe. Ź ródłem promieniowania są lampy kwarcowe, wypełnione oparami rtęci, emitujące w 95% promieniowanie o długości fali 258 nm. Promieniowanie UV jest wykorzystywane do niszczenia mikroorganizmów występujących w powietrzu i na odkrytych powierzchniach zamkniętych pomieszczeń o niewielkim zapyleniu (silosów, magazynów, chłodni, ładowni statków, laboratoriów, kamer). Poniewa charakteryzuje się słabą przenikliwością – nie przenika przez zwykłe szkło, stąd promieniowanie UV nie jest wykorzystywane do wyjaławiania szkła i podło y agarowych w szklanych naczyniach . Efekt biobójczy promieniowania zale y między innymi od objętości napromienianego powietrza, wielkości powierzchni, odległości i ustawienia lamp UV. Czas emisji promieniowania nie powinien być krótszy ni 30 min, odległość lampy od sterylizowanej powierzchni nie mo e przekraczać 3 m, a lampy winny być ustawione prostopadle do powierzchni. Do sterylizacji sprzętu medycznego jednorazowego u ytku, surowców i preparatów farmaceutycznych oraz utrwalania produktów spo ywczych (świe ych i suszonych owoców i warzyw, mięsa drobiowego, ryb, przypraw i ziół, a zwłaszcza do niszczenia mikroorganizmów w zamkniętych pojemnikach, np. w konserwach) wykorzystuje się niekiedy promieniowanie jonizuj ą ce (X, gamma), które charakteryzuje się bardzo du ą przenikliwością, energią i aktywnością biologiczną. Poniewa stosowanie dawek promieniowania pow. 10 kGy ( radiopasteryzacja, radiosterylizacja ) powoduje zmiany
(…)
…, działają bakteriobójczo równie na prątki gruźlicy oraz
niektóre wirusy. Mają słabą zdolność ścinania białka i zdolność penetracji dlatego mogą być
stosowane tylko do czystych powierzchni. Stosowane równie do dezynfekcji rąk.
•
Związki chloru
Najczęściej stosowany jest podchloryn sodowy (NaOCl), którego aktywność zale y od
równowagi w roztworze pomiędzy HClO/OCl-. Kwas podchlorawy jest 10-20 razy
mo…
… struktur komórkowych i
http://www.ar.krakow.pl/tz/ktfimt/
4
MIKROBIOLOGIA YWNOŚCI
Ćwiczenie 14
WT II rok
___________________________________________________________________________
zakłóceniu procesów metabolicznych mikroorganizmów; tworzeniu kompleksów z białkami blokowaniu grup funkcyjnych (-NH2, -SH, -COOH); dezaktywacji enzymów; spowodowaniu
koagulacji cytoplazmy i denaturacji białek (cytoplazmatycznych, enzymatycznych, kwasów
nukleinowych).
Metody
Czynnik
Sposób działania
denaturacja białek i kwasów nukleinowych, rozerwanie wiązań
wodorowych
denaturacja białek i kwasów nukleinowych
fizyczne
działanie wysoką
temperaturą
"suche gorąco"
promieniowanie
UV
promieniowanie
jonizujące (gamma)
tlenek etylenu
chemiczne
alkohole
aldehydy
chlorowce
mechaniczne
fenole
filtr z porach o
średnicy 0,22 µm
tworzenie się dimerów tyminowych w DNA, działanie mutagenne
jonizacja cząsteczek wody
reaguje z grupami –NH2, -SH, -COOH i -OH białek, oraz z DNA i z
RNA.
denaturacja białek, rozpuszczanie lipidów
alkilacja, reagują z grupami –NH2, -SH, -COOH
w reakcji z wodą tworzą kwas podchlorawy, wydziela się
zjonizowany tlen, który denaturuje białka, niszczy błonę
cytoplazmatyczną i inaktywuje enzymy z grupami -SH…
… ju przy stę eniach
12-25 ppm. Ze względu na wywoływanie korozji metali oraz przebarwianie tworzyw
sztucznych zastosowanie jodoforów w przemyśle spo ywczym i biotechnologicznym jest
ograniczone do dezynfekcji powierzchni nie mających kontaktu z ywnością.
Aldehydy
Jako środki dezynfekujące wykorzystywane są aldehyd mrówkowy i glutarowy (aktywny
w pH 7.5-8.5, bójczy wobec bakterii, wirusów, grzybów…
…:
Wykorzystanie takich środków dezynfekcyjnych, jak: aldehydy (mrówkowy, glutarowy,
formalina), związki fenolowe i pochodne fenoli (fenol, lizol, kwas karbolowy), związki chloru
(podchloryn sodowy, chloramina T), jodofory (połączenia jodu z polimerami lub SPC),
związki azotu (pochodne biguanidyny kw. glutaminowego i pirydyny), metale cię kie, jest
bardzo często ograniczone jedynie do dezynfekcji powierzchni…
… ocenie wzrostu bakterii w podło u (+) lub
stwierdzeniu braku wzrostu (-). Przykład zestawienia wyników podano w tabeli 2.
http://www.ar.krakow.pl/tz/ktfimt/
6
MIKROBIOLOGIA YWNOŚCI
Ćwiczenie 14
WT II rok
___________________________________________________________________________
Wyniki uzyskane przy oznaczaniu wartości MBC dla preparatu wzorcowego i badanego
pozwalają obliczyć tzw. współczynnik…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)