10.d H. Markiewicz: Styl tekstu literackiego i jego badanie STYL: pojęcie stylu - z retoryki starożytnej - znaczyło odmianę, sposób pisania;
Winckelmann - oznaczył nim okresy sztuki greckiej;
pojęcie wieloznaczne - używane do wypowiedzi językowych, do jednostkowych / zbiorowych zjawisk ze sfery literatury, sztuki, kultury;
zespół cech, stanowiących o odrębności, wybór zasad albo rezultat wyboru, zespół cech ekspresywnych wobec jednostkowego / zbiorowego podmiotu twórczego, forma (ukształtowanie części składowych i ich układ), zasada organizująca, która stanowi o jedności formy (Nietzsche);
często ma nacechowanie wartościujące;
tu: o stylu w znaczeniu opisowym a nie wartościującym (czyli nie: styl potoczny, urzędowy itp.).
STYL LITERATURY PIĘKNEJ: czasem odrębny, swoisty system (tragedia klasycystyczna);
czasem łączenie elementów różnych stylów (realizm XIX i XX wieku);
wykracza czasem poza granice języka literackiego (ma archaizmy czy elementy gwarowe);
tu: językowe aspekty dzieł literackich;
styl jako system też pozajęzykowych środków artystycznych = to było rozpowszechnione wśród teoretyków literatury o orientacji marksistowskiej, jako pojęcie upodrzędnione w stosunku do metody i kierunku.
STYL JĘZYKOWY DZIEŁA LITERACKIEGO (STYL TEKSTU LITERACKIEGO) - odmiany: indywidualne użycie języka ogólnego, rezultat odchylenia od normy (Vosser, Bloch);
system środków ekspresywnych (modyfikujących i uzupełniających podstawową informację semantyczną zawartą w wypowiedzi (Tomaszewski, Fónagy);
sposób, system lub rezultat ukształtowania - wyboru transformacji i uporządkowania tworzywa językowego, rozpatrywany w perspektywie genetyczno-językowej, opisowej i funkcjonalnej (Winogradow, Klemensiewicz);
charakterystyczna jakość postaciowa tekstu literackiego (Górny);
ekspresja podmiotu twórczego (Spitzer, Kleiner, Barthes).
Zatem: styl tekstu literackiego - s. 104 - 105 - zespół obecnych w nim tendencji selektywnych, transformacyjnych i konstrukcyjnych wobec tworzywa językowego, które uruchamiając w tekście funkcje towarzyszące (…) uzupełniają w ten sposób podstawową informację semantyczną zawartą w wypowiedzi, określają jej przynależność gatunkową i wyróżniają (…) jej podmiot autorski, albo autorski i fikcyjny .
W tym pojęciu stylu mieści się też ukształtowanie brzmieniowe.
Charakterystyki językowe (gramatyczno-słownikowe) - usuwają z pola uwagi to, co mieści się w granicach normy językowej. Uwzględniają słowa-klucze (wyrazy o częstości pojawiania się wyższej niż przeciętna), czy preferowane konstrukcje składniowe.
(…)
…, słownictwo, frazeologię);
syntetyczna charakterystyka stylistyczna, obejmująca:
stosunek do synchronicznych norm poprawności języka, zasobność słownictwa i frazeologii, ich pochodzenie,
zróżnicowanie i złożoność budowy składniowej tekstu,
budowa wypowiedzeniowa tekstu,
orientacja stylowa tekstu (albo endoliteracka - zorientowana na tekst, albo egzoliteracka - zorientowana na pozaliterackie style funkcjonalne, na przykład przemówienie, list, gawędę, rozmowę),
jednolitość lub zróżnicowanie stylowo-funkcjonalne i stylowo-tonalne,
stopień uporządkowania naddanego (budowa wierszowa, powtórzenia itp.),
jakościowa instrumentacja płaszczyzny brzmieniowej (eufonia artykulacyjna i brzmieniowa),
stosunek do normy stylistycznej gatunku literackiego;
kategorie stylistyczne, którym podporządkowane są środki…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)