To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
H. Markiewicz „ Rodzaje i gatunki literackie ” (genologia literacka) → Podział literatury pięknej na EPIKĘ, DRAMAT i LIRYKĘ wywodzi się z TRADYCJI STAROŻYTNYCH
Poezja → do czasów romantyzmu nazwa szeroka - obejmująca twórczość literacką ( 1830 - nowożytne pojęcie liryki )
PODZIAŁ → ze względu na charakter podmiotu mówiącego genus dramaticum - wypowiedź postaci stworzonych przez autora
genus enarnativum - wypowiedź samego poety
genus commune - utwór łączący narrację autorską i przytoczone wypowiedzi postaci kreowanych przez poetę
LITERATURA NAUKOWA → TENDENCJE: DIAGNOSTYCZNA: Definiując rodzaj literacki poprzestaje na wskazaniu cech obiektywnych i łatwo dostrzegalnych ESENCJALNA: stara się wyliczyć cechy dla danego rodzaju ISTOTNE
Ad. 1 - Zorientowana sprawdzawczo, analitycznie tworzy pojęcia klasowe, treściowo ubogie.
Ad. 2 - Prowadzi do pojęć typologicznych, nieraz - typów idealnych.
STAIGER: W każdym utworze, z niejednakową siłą, działają wszystkie trzy pierwiastki rodzajowe. KLEINER: Liryka - zindywidualizowany podmiot mówiony
Epika - nieokreślony, znika poza światem przedstawionym
Dramat - Zobiektywizowanie; ukształtowanie samoistne podmiotu.
J. PETERSEN/E. HIRT: Liryka - monologiczna prezentacja stanu
Epika - monologiczna relacja o czynności
Dramat - dialogiczna prezentacja czynności
Prezentacja: cecha wspólna liryki i dramatu.
Monologiczność: cecha wspólna epiki i liryki.
Akcyjność: cecha wspólna epiki i dramatu.
Hegel, Schelling: Liryka - subiektywność
Epika - obiektywność
Dramat - subiektywność + obiektywność
Rozróżnienie na podstawie odmienności świata przedstawionego :
Liryka - uczucie, przeżycie
Epika - zdarzeniowość, akcyjność
Dramat - zdarzeniowość, akcyjność Wspólna cecha tych rodzajów pragmatycznych.
Kate Hamburger: Liryka - wypowiedź egzystencjalna o rzeczywistości
Epika i dramat - kreują rzeczywistość funkcjonalną
ODRĘBNOŚC CZASU - rozróżnienie: Jean Paul: Liryka - teraźniejszość
Epika - przeszłość
Dramat - przyszłość
→ Częste koncepcje przypisujące któremuś z rodzajów: - bezczasowość
- niewspółmierność z czasem realnym
Kleiner: Liryka - poezja subiektywnego ujęcia tematu, poezja wyraźnie określonego podmiotu mówiącego
(…)
…: - bezczasowość
- niewspółmierność z czasem realnym
Kleiner:
Liryka - poezja subiektywnego ujęcia tematu, poezja wyraźnie określonego podmiotu mówiącego
Epika - poezja zobiektywizowanego tematu
Dramat - poezja subiektywnego słowa zobiektyzowanych, odrębnych podmiotów mówiących
N. FRYE → klasyfikacja
↓
- sposób komunikowania dzieła literackiego
- obecność/nieobecność w nim autora, postaci i audytorium
autor
postaci
Audytorium
Epika (wygłasz.)
+
-
+
Fiction (napis.)
-
-
+
Dramat (odgr.)
-
+
+
Liryka (spiew.)
+
-
-
Frye: rozróżnienie w literaturze dwóch trybów:
- Fikcjonalny
- Tematyczny - górują znaczeniem autor i odbiorcy
na 1 planie: postacie fikcyjne
WYZNACZNIKI POEZJI
→ (dawniej) forma metryczna, mimesis
→ odrębność języka poetyckiego (ozdobność, konkretność, obrazowość, dominująca funkcja autoteliczna…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)