To tylko jedna z 13 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
1 MAGMATYZM Głęboko pod powierzchnią Ziemi, na skutek oddziaływania temperatury, która wzrasta średnio 30 °C na kilometr dochodzi do stopienia skał. Powstaje ciekły stop zwany magmą. Średnia temperatura magmy wynosi 700-900 °C, zwykle nie przekracza 1150 °C. Magma – gorąca, ruchliwa materia, której podstawowym składnikiem jest stop krzemianowy , z rozpuszczonymi w nim gazami i przegrzanymi roztworami wodnymi. Magma składa się przede wszystkim z krzemionki (SiO2) oraz tlenków glinu (Al2O3), Ŝelaza (Fe2O3 i FeO), magnezu, wapnia, sodu i potasu. Inne związki chemiczne występują w mniejszych ilościach. Skład magmy zaleŜy od temperatury w której powstaje i od rodzaju skał, które ulegają stopieniu. W zaleŜności od zawartości krzemionki, magmy dzieli się na • kwa ś ne : 65% wagowych SiO2, • oboj ę tne: 65- 52%, • zasadowe : 52 – 40% • ultrazasadowe:
(…)
…, ołów, cynk i cyna towarzyszą wyłącznie kwaśnym skałom magmowym.
mineralne złoŜa wokół intruzji granitowej wg Fersmana
7
Skały magmowe – głębinowe
Procesy plutoniczne prowadzą do powstania skał plutonicznych – magmowych,
głębinowych i Ŝyłowych.
Charakterystyczną cechą skał głębinowych jest ich jawnokrystaliczna struktura.
Wielkość ziaren moŜe być bardzo mała (niewidoczne gołym okiem) lub większa aŜ
do kilku cm. Głównymi minerałami skał magmowych głębinowych i Ŝyłowych są:
kwarc, skalenie alkaliczne, plagioklazy, pirokseny, amfibole, oliwin, biotyt i muskowit.
W zaleŜności od składu chemicznego skały magmowe mają róŜny skład mineralny.
Skały kwaśne zawierają duŜo krzemionki a dominującym minerałem jest kwarc,
skalenie alkaliczne i plagioklazy
Główne minerały skałotwórcze skał magmowych
Kwarc
Skalenie…
…
BIOTYT
(KWARC)
PLAGIOKLAZ OBOJ.,PLAGIOKLAZ ZAS.
AMFIBOLE,
PIROKSENY
PIROKSENY,
OLIWINY
BIOTYT
AMFIBOLE
BIOTYT
OLIWINY
PIROKSENY
AMFIBOLE
(BIOTYT)
CHEMIZM
OBOJĘTNE
OBOJĘTNE
ULTRAZASAD.
KWAŚNE
OBOJĘTNE
ZASADOWE
Uproszczona klasyfikacja
jawnokrystaliczne
Skrytokrystaliczne lub porfirowe
Skały magmowe i Ŝyłowe w Polsce
W Polsce granitoidy występują na powierzchni na Dolnym Śląsku oraz w Tatrach…
…/~geol105/images/gaia_chapter_5/dike&sill.jpg
4
Najrozleglejsze są batolity tworzące wielkie masywy skał magmowych, najczęściej
granitoidy. Górna powierzchnia przecina skały niezgodnie. Natomiast dolna nie jest
odsłonięta. W Polsce największe batolity to krystalinik tatrzański i karkonoski.
Przykład batolitu - Half Dome - Yosemite National Park Tower
Przykład pnia wulkanicznego – Devil’s Tower Wyoming
5…
…%,
•
zasadowe: 52 – 40%
•
ultrazasadowe:<40% SiO2.
Powstawanie ognisk magmowych związane jest
z ruchami płyt litosfery.
Z ognisk powstających w astenosferze magma
przedostaje się do skorupy ziemskiej i moŜe
wydobywać się na powierzchnię.
Ogniska magmowe powstają :
•
w strefie subdukcji,
•
w miejscach rozrastania się dna oceanicznego
•
w gorących punktach.
1
Procesy związane z zastyganiem magmy w skorupie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)