Lukrecjusz - „O naturze rzeczy” Lukrecjusz urodził się i żył w I wieku przed Chrystusem. Od świętego Hieronima można się dowiedzieć, że Lukrecjusz oszalał i swój poemat napisał podczas przebłysków świadomości. Popełnił samobójstwo. Badacze uważają „O naturze rzeczy” za największy poemat filozoficzny w historii ludzkości.
Wbrew stanowiskom dawnych interpretatorów, którzy nie zrozumieli Epikura, nie należy patrzeć na Lukrecjusza jako na przeciwieństwo założyciela Ogrodu . Najpoważniejsze przeciwieństwo pomiędzy ich podejściami miało polegać na głębokim pesymizmie Lukrecjusza, który opisywał zło i cierpienie, naturę, która nie wydaje się być uczyniona dla człowieka i człowieka, który nie wydaje się być uczyniony dla natury. Nie jest to jednak forma herezji - już Epikur głosił te tezy w polemicznym dziele napisanym w celu zbicia arystotelesowskiego dialogu „O filozofii”. Teleologicznemu optymizmowi Stagiryty przeciwstawiał Epikur wersję pesymistyczną i dysteleologiczną, kiedy mówił o nieudolności natury. Epikur, jak Lukrecjusz, nie przeczył istnieniu zła w świecie, lecz dostrzegał je i podkreślał . Za pomocą swojej filozofii chciał je tylko złagodzić, naprawić i przezwyciężyć . Zło, które opisuje Lukrecjusz, Epikur pragnął rozproszyć . Różnica pomiędzy Epikurem a Lukrecjuszem polega więc tylko na tym, że pierwszemu udało się opanować lęki także na poziomie egzystencjalnym, drugiemu - nie .
Nauka Lukrecjusza jest próbą ujęcia całości, najwyższych przyczyn rzeczywistości i ostatecznych podstaw bytu - dlatego nie jest „nauką” we współczesnym rozumieniu tego terminu, ale raczej metafizyką. Ewolucjonizm w poemacie daleki jest od ewolucjonizmu Darwina, a atomizm Lukrecjusza jest bardzo reprezentatywny dla całej starożytności, daleki zaś od nowoczesnego atomizmu - ma za zadanie jedynie przezwyciężenie monizmu eleackiego. Zresztą doktryny fizyczne w poemacie nie są celem samym dla siebie, a jedynie środkiem, który przedstawia prawdę rozpędzającą zło. Fizyka ma wykazać, że istnieją takie wymiary ontyczne, w których może mieć miejsce życie szczęśliwe .
Lukrecjusz zawarł prawdy, w które wierzył w formie poematu, gdyż chciał je uczynić zrozumiałymi nie tylko dla rozumu, ale i dla serca. W taki sposób właśnie Lukrecjusz powtarza zasady monizmu eleatów (nic nie powstaje z niczego i nic nie rozpada się w nicość, byt jest nieskończony) i neguje wyniki platońskiego drugiego żeglowania (zaprzecza istnieniu bytu niecielesnego, ponadzmysłowego). Przedstawia teorię atomów oraz ich ruchów, rodzenia się, życia na ziemi, teorię zjawisk niebieskich, teorię poznania i podobizn.
Podobnie jak Epikur, wyróżnia Lukrecjusz dwie części duszy - nierozumną i rozumną . Pierwszą nazywa duszą, drugą - duchem
(…)
…, nie należy patrzeć na Lukrecjusza jako na przeciwieństwo założyciela Ogrodu. Najpoważniejsze przeciwieństwo pomiędzy ich podejściami miało polegać na głębokim pesymizmie Lukrecjusza, który opisywał zło i cierpienie, naturę, która nie wydaje się być uczyniona dla człowieka i człowieka, który nie wydaje się być uczyniony dla natury. Nie jest to jednak forma herezji - już Epikur głosił te tezy w polemicznym…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)