To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Losy komórek w organizmie
Kategorie komórek:
Losy komórek w organizmie determinowane są zarówno przez czynniki zewnętrzne (np. czynniki wzrostu), jak i wewnętrzne.
Komórki "uśpione" w fazie G0, zdolne do ponownej proliferacji w określonych warunkach (komórki macierzyste).
Komórki embrionalne - znajdujące się w fazie G1 i dzielące się pod wpływem lokalnych czynników wzrostu (receptory typu RTK = kinazy tyrozynowe)
Komórki różnicujące się - po zróżnicowaniu niezdolne do proliferacji (różnicowanie się dzięki czynnikom różnicowania TGF i ich receptorom - kinazom serynowo - treoninowym - czynniki transkrypcyjne - nowe białka).
komórki eliminowane na drodze apoptozy (samozniszczenia), np. komórki "błon" między palcami w rozwoju zarodkowym, pod wpływem układu odpornościowego, pod wpływem szlaków przewodzenia w układzie nerwowym...
Działanie czynników wzrostu:
Receptory czynników wzrostu (np. EGF = naskórkowy czynnik wzrostu, PDGF = płytkowy czynnik wzrostu) posiadają w części zewnątrzkomórkowej domeny bogate w cysteinę, a wewnątrz komórki motyw kinazy tyrozynowej (RTK). Po połączeniu się z ligandem 2 identyczne podjednostki łączą się ze sobą i następuje autofosforylacja kinaz, które stają się aktywne. Grupy fosforanowe RTK (kinazy tyrozynowej) łączą się z grupami SH2 (SRC 2 domain) białka GRB2, które po drugiej stronie ma 2 grupy SH3 (SRC3 domain) łączące sie z białkiem Sos (jedno z białek GEF - albo odwrotnie...). Białko to powoduje aktywacje białka Ras. Aktywny Ras łączy się z kinazą serynowo-treoninową Raf. Raf fosforyluje kinazę MEK, która z kolei fosforyluje kinazę MAP. Dalej - kaskada kinaz (umieszczonych w białkach scaffold - synchronizacja działania), uaktywnianie czynników transkrypcyjnych itp... Sygnalizacja w komórce:
Na komórkę oddziaływują czynniki zewnętrzne powodujące zmiany aktywności enzymów (zwłaszcza kinaz i fosfataz), zmiany w cytoszkielecie, zmiany w programie transkrypcji genów i w szeregu innych funkcji.
Czynniki o charakterze molekuł sygnalizacyjnych muszą połączyć się z odpowiednim receptorem w błonie lub cytozolu.
Neurotransmitery związane są z kanałami jonowymi w błonie, wiele receptorów błonowych z enzymami, a czynniki wzrostu lub proliferacji z białkami G (ścieżka Ras).
Receptory działające w cytozolu to m.in.: cyklaza guanylowa stymulowana przez NO (powoduje relaksację skurczu mięśnia) hormony sterydowe, hormon tarczycy, kwas retynowy, witamina D - działają na receptory inhibowane dotąd przez białko H sp 90 - powodują transkrypcję genów Ścieżka związana z białkiem G:
(…)
…. Regulacja cyklu komórkowego:
Kontrola replikacji (checkpoint G1/S):
Inhibitorami kompleksu SPF (cdk 4/6 i cyklina D) są:
białka p16 i p18 związane ze ścieżką Ras. Każda mutacja w tej ścieżce może prowadzić do nowotworu!!! (geny kodujące białka biorące w niej udział są protoonkogenami, które pod wpływem mutacji stają się onkogenami).
białko p53 i związane z nim p21 (biorą udział w "sprawdzaniu…
…).
Kinaza alarmowa ATM - kontroluje prawidłowość DNA.
Kontrola wejścia w mitozę (checkpoint G2/M):
MPF (mitosis promoting factor) - CDK1 i cyklina B.
Musi zostać zdefosforylowany przez fosfatazę tyrozynową cdc25 (aktywowana przez polokinazę w potencjalnych biegunach wrzeciona). Inhibitorem cdc25 jest białko p53 aktywowane przez kinazę alarmową ATM (kontroluje, czy nie ma wolnych końców nici DNA…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)