To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Kategorie komórek:
Losy komórek w organizmie determinowane są zarówno przez czynniki zewnętrzne (np. czynniki wzrostu), jak i wewnętrzne.
Komórki "uśpione" w fazie G0, zdolne do ponownej proliferacji w określonych warunkach (komórki macierzyste).
Komórki embrionalne - znajdujące się w fazie G1 i dzielące się pod wpływem lokalnych czynników wzrostu (receptory typu RTK = kinazy tyrozynowe)
Komórki różnicujące się - po zróżnicowaniu niezdolne do proliferacji (różnicowanie się dzięki czynnikom różnicowania TGF i ich receptorom - kinazom serynowo - treoninowym - czynniki transkrypcyjne - nowe białka).
komórki eliminowane na drodze apoptozy (samozniszczenia), np. komórki "błon" między palcami w rozwoju zarodkowym, pod wpływem układu odpornościowego, pod wpływem szlaków przewodzenia w układzie nerwowym...
Działanie czynników wzrostu:
Receptory czynników wzrostu (np. EGF = naskórkowy czynnik wzrostu, PDGF = płytkowy czynnik wzrostu) posiadają w części zewnątrzkomórkowej domeny bogate w cysteinę, a wewnątrz komórki motyw kinazy tyrozynowej (RTK). Po połączeniu się z ligandem 2 identyczne podjednostki łączą się ze sobą i następuje autofosforylacja kinaz, które stają się aktywne. Grupy fosforanowe RTK (kinazy tyrozynowej) łączą się z grupami SH2 (SRC 2 domain) białka GRB2, które po drugiej stronie ma 2 grupy SH3 (SRC3 domain) łączące sie z białkiem Sos (jedno z białek GEF - albo odwrotnie...). Białko to powoduje aktywacje białka Ras. Aktywny Ras łączy się z kinazą serynowo-treoninową Raf. Raf fosforyluje kinazę MEK, która z kolei fosforyluje kinazę MAP. Dalej - kaskada kinaz (umieszczonych w białkach scaffold - synchronizacja działania), uaktywnianie czynników transkrypcyjnych itp... Sygnalizacja w komórce:
Na komórkę oddziaływują czynniki zewnętrzne powodujące zmiany aktywności enzymów (zwłaszcza kinaz i fosfataz), zmiany w cytoszkielecie, zmiany w programie transkrypcji genów i w szeregu innych funkcji.
Czynniki o charakterze molekuł sygnalizacyjnych muszą połączyć się z odpowiednim receptorem w błonie lub cytozolu.
Neurotransmitery związane są z kanałami jonowymi w błonie, wiele receptorów błonowych z enzymami, a czynniki wzrostu lub proliferacji z białkami G (ścieżka Ras).
Receptory działające w cytozolu to m.in.: cyklaza guanylowa stymulowana przez NO (powoduje relaksację skurczu mięśnia) hormony sterydowe, hormon tarczycy, kwas retynowy, witamina D - działają na receptory inhibowane dotąd przez białko H sp 90 - powodują transkrypcję genów Ścieżka związana z białkiem G: receptory podwyższające poziom cAMP - np.
(…)
… przez czynnik transkrypcyjny CREB, który ufosforylowany przez kinazę A stymuluje transkrypcję somatostatyny). receptory obniżające poziom cAMP - np. receptory hormonalne alfa-2-adrenergiczne - blokują cyklazę adenylową (spadek stężenia cAMP) lub otworzenie kanałów K+ i wygaszenie bodźca elektrochemicznego. Ścieżka związana z kinazą tyrozynową. Regulacja cyklu komórkowego:
Kontrola replikacji (checkpoint G1/S…
… retinoblastoma - wpływa na działanie białka p53 i p21 (fosforylacja retinoblastomy powoduje unieczynnienie p53 i uwolnienie p21 z T antygenu).
Te 3 ścieżki muszą się zgadzać, dopiero wtedy dochodzi do replikacji.
W fazie G1 działaja cykliny D i E ("włącza" syntezę DNA).
W fazie S działa cyklina A (prowadzi do aktywacji cykliny B).
Kinaza alarmowa ATM - kontroluje prawidłowość DNA.
Kontrola wejścia w mitozę…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)