19. Sens ideowy przeciwieństwa: liberalizm klasyczny – liberalizm postępowy Liberalizm klasyczny rozwinął się w XVIII w. w ścisłym związku z kulturowym prądem Oświecenia, największe sukcesy osiągał od rewolucji franc., przez cały w. XIX. Głownymi celami L. były wowczas: obalenie monarchii absolutnej oraz osłabienie wpływu religii i Kościoła na życie publiczne, likwidacja przywilejow i ustroju stanowego oraz wprowadzenie zasady rowności przed prawem, ustanowienie rządow konstytucyjno- parlamentarnych wraz z zasadą podziału władz, likwidacja pozostałości ustroju korporacyjnego i in. barier dla wytworczości i handlu, sekularyzacja życia społecznego i laicyzacja kultury. Od początku w łonie l. zaznaczył się rozdźwięk pomiędzy jego nurtem umiarkowanym (występującym głownie w krajach anglosaskich i protestanckich) oraz radykalnym (dominującym w krajach romańskich i katolickich). Radykalny nurt l., zw. jakobinizmem, był promotorem wielu rewolucji w krajach europejskich i Ameryki Łac. oraz krwawych prześladowań katolicyzmu. Pod koniec XIX w. uformował się rewizjonistyczny nurt liberalizmu, którego prekursorem był J. S. Mill. W aspekcie politycznym rewizja dotyczyła sceptycznego stosunku liberalizmu klasycznego do demokracji i egalitaryzmu politycznego. W aspekcie ekonomicznym zakwestionowane zostały zasady leseferyzmu i nieingerencji państwa w kwestie społeczne i w procesy gospodarcze, czego rezultatem było ukształtowanie się l. socjalnego, ktory wysunął postulat przejęcia przez państwo obowiązku zapewnienia obywatelom odpowiedniego poziomu życia, płacy i zatrudnienia oraz prowadzenia aktywnej polityki gospodarczej. Reakcją na przerosty oraz niewydolność „państwa opiekuńczego” i „państwa dobrobytu”w świecie zachodnim po okresie wielkiego kryzysu 1929–1933, było odrodzenie się od lat 70. XX w., pod hasłami deregulacji gospodarki, zmniejszenia obciążeń socjalnych i reprywatyzacji, neoliberalizmu, nawiązującego do l. klasycznego. Ze względu na uprzednio dokonane przesunięcie się większości tradycyjnych partii liberalnych w kierunku lewicowym i socjalnym, politykę neoliberalną prowadziły na ogoł partie tradycyjnie konserwatywne, w ktorych do głosu doszli tzw. neokonserwatyści, czyli dawni liberałowie niechętni lewicy. Po zakończeniu „zimnej wojny”w środowiskach neoliberalnych zapanowało triumfalistyczne przekonanie o demoliberalnym „końcu historii” (F. Fukuyama). Ich przekonaniu o braku ideologicznej alternatywy w świecie, po upadku faszyzmu i komunizmu, dla liberalnego kapitalizmu, jak rownież o dobroczynności
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)