Liberalizm
Liberalizm (z łac. liberalis - wolnościowy, od łac.liber -wolny)-ideologia i kierunek polityczny,według którego wolność jest nadrzędną wartością. Liberalizm jest ściśle związany z indywidualizmem,stanowczo odrzuca kolektywizm oraz opowiada się za jak najmniejszym krępowaniem wolności jednostki poprzez prawo. Liberałowie uważają, że kompromis pomiędzy prawem a nieskrępowaną wolnością powinien być jak najmniejszy.
Swoją nazwę zawdzięcza hiszpańskim liberales, opozycjonistom wobec arbitralnych rządów monarchii hiszpańskiej.
Historia liberalizmu
Liberalizm wywodzi się z okresu oświecenia. Skupiał on zwolenników tej epoki i związanych z nią nurtów filozoficznych. Postulował przeprowadzenie szeregu reform społeczno-politycznych, takich jak: zniesienie ustroju feudalnego, ograniczenie przywilejów szlacheckich, zastąpienie pańszczyzny wolnością gospodarczą, wprowadzenie równości obywateli wobec prawa, ograniczenie roli Kościoła, zniesienie monarchii i absolutyzmu, wprowadzenie demokracji opartej na konstytucyjnej zasadzie trójpodziału władzy czy też respektowanie praw człowieka, swobód obywatelskich i zasad tolerancji.
W 1823 we Francji odbyło się spotkanie grupy liberałów, na którym przyjęto dokument ("Plan liberałów na rzecz wzmocnienia rewolucji"), w którym to zawarte były postulaty nawiązania intensywnych stosunków pomiędzy liberałami z innych krajów. Na spotkaniu w Genewie w 1924 powołano do życia Międzynarodowe Porozumienie Partii Radykalnych i Podobnych Partii Demokratycznych, na czele którego stanął Francuz M.F. Buisson. W kwietniu 1947 w Oksfordzie odbył się kongres założycielski Międzynarodówki Liberalnej, w wyniku, którego opublikowano wspólny manifest.
Aspekty liberalizmu
Klasyczne poglądy liberalne cechuje nastawienie, że ani rząd, ani żadna grupa czy jednostka społeczna, nie powinny w żaden sposób zakłócać wolności jednostki, a jedynym dopuszczalnym zniewoleniem jest sytuacja, gdy jednostka stanowi rzeczywiste zagrożenie dla czyjejś wolności lub mienia. Liberałowie są za jak najmniejszą ingerencją w życie obywateli organów, które powołane zostały przez (liberalne) państwo do chronienia interesów wspólnoty, które byłoby jej trudno osiągnąć - jak uważają.
Formy liberalizmu występujące w różnych jego nurtach to:
-Liberalizm polityczny -jednostki są podstawą prawa i społeczeństwa,dlatego powinno ono chronić wolność pojedynczych jednostek bez faworyzowania osób zajmujących wyższe stanowiska,
-Liberalizm społeczny (kulturowy, obyczajowy) -skupia się na prawach jednostek do ich sumienia i stylu życia (obejmuje takie kwestie jak wolność seksualna, wolność religijna, wolność poznawcza oraz ochronę przed ingerencją państwa w sferę życia prywatnego),
-Liberalizm gospodarczy (ekonomiczny) -odrzuca ograniczenia, które krępują wolny rozwój gospodarczy i wolną konkurencję na rynku, promując „państwo-minimum”(państwo ograniczające swoją działalność do zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego, zewnętrznego oraz zajmowania się sprawami, którymi nie jest w stanie zająć się prywatny kapitał).
(…)
… (np. edukacji, kultury, służby zdrowia).
Nurty liberalizmu
Z klasycznego liberalizmu wywodzi się wiele współczesnych nurtów politycznych:
-Leseferyzm
-Libertarianizm
-Liberalizm konserwatywny
-Neoliberalizm
-Liberalizm katolicki
-Socjalliberalizm
-Zielony liberalizm
-Libertynizm
-Liberalizm europejski
-Liberalizm amerykański
Adama Smitha (1723-1790) uważa się często za jednego z ojców współczesnego liberalizmu i ideologa wolnego rynku. Był on szkockim myślicielem i filozofem,a także autorem „Badań nad naturą i przyczynami bogactwa narodów”- dzieła, które było jedną z pierwszych prób usystematyzowania wiedzy na temat historii rozwoju przemysłu i handlu w Europie.
Dokonania Smitha były podstawą do wyodrębnienia przez Davida Ricardo ekonomii jako osobnej dziedziny nauki. Stąd też możemy mówić…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)