Fragment notatki:
Dr. Ewa Feder – Sempach
Seminarium licencjackie
Pytania egzaminacyjne
6. KURSY I TRANSAKCJE WALUTOWE
Kurs walutowy - to cena, jaką płacimy w walucie zagranicznej za jedną jednostkę waluty krajowej.
Elementy systemu kursu walutowego:
1.
Pieniądz – jednostka walutowa pełniąca funkcję podstawy systemu, czyli oficjalny denominator systemu kursu
2.
Technika wyznaczania kursów walutowych w stosunku do denominatora i walut trzecich – również określone tu marże wahań i sposoby
określenia punktów interwencyjnych
3.
Interwencje walutowe – określenie, czy są to interwencje obligatoryjne czy nieobligatoryjne, kto będzie je przeprowadzał i waluty
interwencji. W krajach które stosują stałe kursy walutowe, interwencje są obligatoryjne, co wynika z punktów interwencyjnych,
przykładem jest ERM II (z marżami +/- 15%), kraje stosujące kurs płynny nie powinny natomiast interweniować na rynku, a państwa
stosujące kurs płynny kierowany mogą, ale nie muszą stosować interwencji walutowych do stabilizowania zmian kursu walutowego
4.
Waluta rezerwowa – określa się, jaka waluta pełnić będzie funkcję głównego aktywu rezerwowego. Głównymi walutami
wykorzystywanymi w tej roli są USD i EUR.
5.
Zasady przeprowadzania korekt kursów walutowych (dewaluacji i rewaluacji)
Korekty takie mogą być podejmowane jako autonomiczne decyzje krajowych władz monetarnych
Zmiany kursu centralnego muszą być uzgadniane bilateralnie lub w ramach porozumień międzynarodowych
6.
Współpraca banków centralnych w zakresie polityki kursowej
Klasyfikacja reżimów kursowych:
Kursy sztywne (hard peg)
Kursy stałe z ograniczoną elastycznością (softpeg)
Kursy płynne (floating)
Kursy sztywne:
Ma wyznaczony parytet lub kurs centralny
Marże jego wahań są bliskie lub równe, 0 = brak elastyczności
Stosowany przy walutach niewymienialnych, w krajach gdzie nie ma rynku walutowego. W takich państwach kurs ustalany jest
arbitralnie przez władze monetarne i najczęściej odbiega znacząco od kursu czarnorynkowego
Występowanie czarnego rynku
Bardzo rzadko korygowany
Kurs tego typu występował w krajach realnego socjalizmu, dziś stosowane są w niektórych krajach rozwijających się.
Dzieli się na:
Currencyboard – zarząd walutą lub izba walutowa – kraje , które wprowadzają wymienialność swojej waluty i mają słabo rozwinięty
rynek finansowy, decydują się na związanie swojej waluty z walutą dominującą i wprowadzają wymienialność własnej waluty poprzez
tą walutę dominującą. Cechą charakterystyczną currencyboard jest, że kraje stosujące ten reżim kursowy tracą możliwość
prowadzenia autonomicznej polityki walutowej. Kolejna cechą jest to, ze kraje stosujące tę technikę kursową koordynują politykę
pieniężną z polityką kraju emitującego walutę dominującą. Dla wielu małych krajów relatywnie słabo rozwiniętych, mających kłopoty
ze stabilizacją finansową, currencyboard jest wygodną forma pokonania tych niedogodności rozwojowych i tzw. import
wiarygodności finansowej z kraju emitującego walutę dominującą. Jest stosowane na całym świecie, np. kraje bałtyckie, Bułgaria,
kraje bałkańskie.
Kurs bez marż wahań - najczęściej w ramach porozumień walutowych
Kursy stałe:
Posiadają wyznaczony parytet lub kurs centralny
Posiadają wyznaczone marże wahań wokół kursu centralnego
Istotą jest to, że władze monetarne interweniują na rynku walutowym, gdy kurs krajowy osiągnie dolny lub górny punkt
interwencyjny
Zmiana kursu parytetowego jest dokonywana przez dewaluację lub rewaluację.
Dzieli się na:
Kursy stałe z marżami wahań – od czasów II WŚ do lat 70.
Kurs pełzający – crowlingpeg – najczęściej używany przez kraje, które charakteryzują się wyższą stopą inflacji niż głowni partnerzy
handlowi. By uniknąć napięć związanych z faktem, że tempo zmiany spadku siły nabywczej będzie szybsze niż u partnerów, wprowadza się
crowlingpeg polegający na comiesięcznej lub cokwartalnej dewaluacji waluty krajowej do denominatora lub utworzonego wskaźnika
Dr. Ewa Feder – Sempach
Seminarium licencjackie
Pytania egzaminacyjne
Target zones – pasmo bazowe – porozumienie zawarte przez dwa lub więcej państw, które ustalają w wersji miękkiej poufne marże
wahań i zobowiązują się do utrzymywania swych walut w określonych marżach. W wersji twardej marże te podawane są do publicznej
wiadomości. Target zones były powszechnie używane w Europejskim Systemie Walutowym w latach 90., wielu ekonomistów uważa, ze
Polska i inne kraje kandydujące do strefy euro, powinny zawrzeć porozumienie o pasmach bazowych z EBC
Zalety kursów stałych:
ograniczają ryzyko kursowe, stabilizują warunki handlu
stabilizacja przepływów kapitałowych w normalnych warunkach ekonomicznych i przy stabilnym dyferencjale stóp procentowych –
przepływy kapitałów są indukowane najczęściej przez następujące przyczyny:
wzrost ryzyka kraju
dyferencjał stóp procentowych – gdy wzrasta różnica między podstawowymi stopami procentowymi w kraju i
zagranicą zwiększa się przepływ kapitału
zmiany kursu walutowego
Wady systemu stałych kursów:
niebezpieczeństwo kryzysów walutowych
wysokie koszty interwencji walutowych
ograniczenia nakładane na krajową politykę monetarną – wprowadzenie kursów stałych ogranicza elastyczność krajowej polityki
monetarnej
Kursy płynne:
Mają ustalony parytet lub kurs centralny lub nie
Nie ma określonych marż wahań
Bank centralny nie ma obowiązku interweniowania na rynku walutowym
W przypadku wyznaczania kursu centralnego zmiana tego kursu dokonuje się przez dewaluacje i rewaluacje
Proces deprecjacji i aprecjacji waluty nie jest niczym ograniczony
Dzielimy na:
Kurs niezależny płynny – nie ma marż wahań, władze monetarne nie mają obowiązku interweniować na rynku walutowym
Kurs płynny kierowany – władze monetarne ustalają niepublikowane marże wahań i starają się bronić zmian kursów w tych marżach.
Cechą charakterystyczną jest to, że mogą być zmieniane – operatorzy rynkowi nie wiedzą, jak będą one zmieniane
Block floating – zbiorowy płynny – stosowany w UE w latach 70.-90., dywersyfikuje się szerokość marż wahań między walutami
należącymi do porozumienia regionalnego, a szerokością marż wahań w stosunku do krajów trzecich
Zalety kursu płynnego:
ochrona przed destabilizującymi przepływami kapitału w okresie niepokojów walutowych – polega ona na tym, że kursy płynne
zwiększają ryzyko kursowe dla inwestorów finansowych, a tym samym mogą zniechęcać do zawierania transakcji o charakterze
spekulacyjnym
Niskie koszty utrzymywania takiego reżimu kursowego – wynikają z tego, że BC nie jest zobowiązany do interwencji na rynkach
walutowych.
Niezależność monetarna – wynika z tego, że polityka stopy procentowej i polityka podaży pieniądza się są zakłócane interwencjami
walutowymi i konieczności obrony kursu. Interwencje chroniące przed aprecjacją waluty krajowej mogą zwiększać podaż pieniądza,
zakłócać poziom bazy monetarnej.
Wady kursu płynnego:
destabilizacja warunków handlu poprzez ryzyko kursowe
zmienność kursu może być samoistną przyczyną przepływu kapitału o charakterze spekulacyjnym
Obecnie kursy walutowe podzielone są na trzy grupy:
hard peg – pozostały takie same z dodatkowym podpunktem: porozumienia wykluczające używanie własnej waluty
softpeg
floating – zmieniono klasyfikację na dwa kursy (niezależny płynny i kierowany płynny) na kurs płynny (odpowiednik kierowanego) i kurs
wolny płynny (floating, odpowiednik kursu niezależnego)
MFW wyróżnił 8 rodzajów kursów walutowych:
1)
2)
3)
4)
Porozumienie walutowe wykluczające istnienie pieniądza krajowego – władze monetarna decydują się na mocy umowy
międzynarodowej na używanie waluty zagranicznej jako oficjalnego środka cyrkulacji i środka płatniczego.
Zarząd walutowy (currency board) – kraj zobowiązuje się do wprowadzenia wymienialności pieniądza krajowego w stosunku do
określonej waluty zagranicznej
Konwencjonalne stałe kursy walutowe – waluta krajowa jest oficjalnie lub nie, połączona stałym kursem z walutą
międzynarodową lub koszykiem walutowym
Kursy stałe z marżami wahań – podobny do pkt. 3. Główna różnica to szerokość marż wahań
Dr. Ewa Feder – Sempach
Seminarium licencjackie
Pytania egzaminacyjne
5)
6)
7)
8)
Pełzający parytet – okresowe małe zmiany kursu centralnego, skorelowane ze zmianami wybranych wskaźników ekonomicznych
najczęściej inflacją.
Kurs wewnątrz pełzających marż wahań – przypomina crowling peg. Główną różnicą jest istnienie określonych marż wahań.
Kurs płynny kierowany – władze monetarne aktywnie oddziałują na rynkowy poziom kursu poprzez interwencje na rynku
dewizowym.
Kurs płynny – wyklucza interwencje banku centralnego
Rodzaje transakcji walutowych:
Rzeczywiste (tradycyjne)
Spot (kasowa)
Forward outright (terminowa rzeczywista)
Swapfx (forex)
Derywatywy (pochodne)
Futures
Opcje
Currency swap
FRA – forward rate agreement
IRS – interest rate swap
CDS – credit default swap
TRANSAKCJA SPOT
Transakcja spot – transakcja kupna – sprzedaży walut, w których postawienie ich do dyspozycji następuje do końca drugiego dnia roboczego.
Stosowany kurs kasowy.
Motywy zawierania transakcji kasowych:
Obsługa klientów banków prowadzących działalność zagraniczną
Motyw spekulacyjny
Operacje służące utrzymaniu właściwej struktury walutowej aktywów i pasywów
Arbitraże walutowe
Pozycje walutowe – zestawienie wszystkich wierzytelności i zobowiązań w obcej walucie bez względu na termin ich realizacji. Jeżeli
wierzytelności są równe zobowiązaniom to mamy pozycję zamkniętą. Jeżeli są nierówne to pozycje otwartą.
Warianty pozycji otwartej:
Długa – long position – należności w obcej walucie przewyższają zobowiązania
Krótka – short position – nadwyżka zobowiązań nad należnościami
Arbitraże walutowe – polegają na równoczesnym zawieraniu transakcji spot na wielkie kwoty na różnych rynkach, wykorzystując powstające
okresowo różnice kursowe. Efektem ubocznym arbitrażu jest wyrównywanie poziomu kursu walutowego na wielu rynkach.
TRANSAKCJA FORWARD
Transakcja forward (terminowa) – operacja kuna – sprzedaży waluty w której postawienie waluty do dyspozycji następuje w późniejszym
terminie, najczęściej 1,3,6,12 miesięcy, maksymalnie 10 lat. Kurs transakcji jest ustalany w dniu jej zawarcia tzw. kurs terminowy.
Cechy charakterystyczne:
Negocjowane indywidualnie przez strony porozumienia
Realizacja następuje przez fizyczną dostawę środków
Zawierane na rynku OTC
Niska płynność (trudności w realizacji transakcji)
Realizowane przede wszystkim przez duże podmioty rynku
OTC – rynek pozagiełdowy. Rynek OTC porównywany z giełdami uważany jest za niebezpieczny bo nie podlega kontroli ani narodowej ani
ponadnarodowej.
Motywy zawierania transakcji forward:
Zabezpieczenie przed ryzykiem kursowym
Motyw spekulacyjny
Operacje służące utrzymaniu właściwej struktury walutowej aktywów i pasywów
Dr. Ewa Feder – Sempach
Seminarium licencjackie
Pytania egzaminacyjne
TRANSAKCJA SWAP
Transakcja Forex SWAP – zabezpieczają przed ryzykiem kursowym w transakcjach na rynku finansowym. Swap polega na równoczesnym
zawarciu transakcji kasowej na określoną kwotę po określony kursie bazowym i odwrócenie tej transakcji transakcją terminową na tę samą
kwotę po kursie terminowym.
Cechy charakterystyczne:
Nie są standaryzowane
Zawierane na rynku OTC
Prawa i obowiązki stron są symetryczne
Niska płynność
Motywy zawierania transakcji swap:
Zabezpieczenie przed ryzykiem kursowym
Zapewnienie płynności w walucie zagranicznej w określonym czasie
Zmiana struktury walutowej zobowiązań i należności
Dywersyfikacja źródeł finansowania pożyczkobiorcy
Motyw spekulacyjny
Motyw spekulacyjny - dominują tzw. transakcje curry trade, które polegają na zaciąganiu zobowiązań na tzw. tanich rynkach, transferowanie
tych kapitałów na rynki o wyższej stopie procentowej i zabezpieczanie się przed ryzykiem kursowym przy pomocy transakcji forem swap. Są to
transakcje zawierane na bardzo krótki termin.
TRANSAKCJA FUTURES
Transakcja futures – strony zobowiązują się do zawarcia w określonym terminie w przyszłości transakcji na warunkach zawartych w kontrakcie.
Wystawiający kontrakt zobowiązuje się dostarczyć określoną ilość waluty w określonym terminie (zajęcie pozycji krótkiej), a nabywca
zobowiązuje się do zapłaty za określoną ilość waluty po określonej cenie (zajmuje pozycję długą).
Cechy charakterystyczne:
Transakcje standaryzowane
Zawierane na giełdzie
Ryzyko przejmuje giełda
Duża płynność
Motywy zawierania transakcji futures:
Zabezpieczenie przed ryzykiem kursowym
Popularny instrument gry rynkowej lub osiągnięcia zysku z wahań kursów walutowych
Wykorzystywane do arbitrażu walutowego
OPCJE WALUTOWE
Opcja – instrument finansowy, który daje jego posiadaczowi prawo do kupna (opcja typu call) lub sprzedaży (opcja typu put) określonej ilości
waluty w ustalonym okresie i po ustalonym kursie.
Posiadacz opcji – ma prawo do wykonania opcji, czyli kupna (w przypadku opcji kupna) lub sprzedaży (w przypadku opcji sprzedaży) waluty.
Przyjmuje on długą pozycję w kontrakcie.
Wystawiający opcję – ma on obowiązek wykonania opcji tzn. obowiązek sprzedaży (w przypadku opcji kupna) lub obowiązek kupna (w
przypadku opcji sprzedaży). Przyjmuje on krótką pozycję w kontrakcie.
Cechy charakterystyczne:
Transakcje standaryzowane
Płacona jest premia która jest ceną nabycia prawa kupna lub sprzedaży opcji
W transakcjach pozagiełdowych wszystkie elementy kontraktu są negocjowane indywidualnie
Dr. Ewa Feder – Sempach
Seminarium licencjackie
Pytania egzaminacyjne
Motywy zawierania:
Zabezpieczenie przed ryzykiem kursowym
Popularny instrument gry rynkowej lub osiągnięcia zysku z wahań kursów walutowych
CURRENCY SWAP
Swap kursowy – kontrakt w którym strony dokonują wymiany płatności odsetek i kapitału po ustalonym okresie i po uzgodnionym kursie.
Transakcja ma charakter kredytowy i składa się z trzech części. W pierwszej następuje początkowa wymiana kapitału denominowanego w
dwóch różnych walutach po kursie bieżącym. W części drugiej ma miejsce wymiana zobowiązań odsetkowych według przyjętych stóp
procentowych. Część trzecia to odwrócenie transakcji kasowej po kursie terminowym na tę samą kwotę.
Motywy zawierania:
Zabezpieczenie przed ryzykiem kursowym
Możliwość dostępu do niżej oprocentowanych źródeł finasowania
Utrzymanie płynności w walutach zagranicznych
Możliwość zarobienia na wahaniach kursów i różnicy w oprocentowaniu walut
FRA
Forward rate agreement - to kontrakt na przyszłą wartość stopy procentowej, w której strony zobowiązały się do wypłaty lub otrzymania w
przyszłości określonej płatności odsetkowej wynikającej z różnicy między uzgodnioną stopą FRA a stopą referencyjną.
3x6 za 3 miesiące się zacznie i po 3 miesiącach się skończy czyli 6 miesięcy.
W praktyce stopa FRA jest kwotowana przez poszczególne banki. Cechą charakterystyczną jest również to, że w okresach spokoju, kiedy nie
oczekuje się zmian stop procentowych to notowania się pokrywają.
Elementy kontraktu FRA:
Tenor – czas trwania (np. 3x6)
Stopa referencyjna – stopa rynkowa (najczęściej 3M WIBOR)
Stopa FRA – uzgodniona między stronami stopa % (kwotowania banków)
Elementy transakcji FRA:
A) Zlecenie kontraktu (kupna FRA)
Ustalenie stopy FRA
Tenory
Kwota kontraktu
B) Rozpoczęcie FRA
C) Wykonanie rozliczenia
Cechy transakcji FRA:
Zawierane na rynku OTC najczęściej do 12 miesięcy
Typowym tenorem dla FRA są krotności trzech miesięcy
Niska płynność (nie można wyjść z transakcji przed terminem)
Można ją odwrócić transakcją przeciwną
IRS
Interest Rate Swap – to transakcja zawarta między dwiema stronami na podstawie której strony zobowiązują się do wymiany płatności
odsetkowej od uzgodnionej kwoty i dla uzgodnionego okresu.
Cechy charakterystyczne:
Transakcje zawierane są na okres od 2 do 15 lat
Mogą występować różne waluty
Duże kontrakty
Zawierane na rynku OTC
Typy transakcji IRS:
Wymiana oprocentowania stałego na zmienne na tę samą walutę
Wymiana oprocentowania stałego na zmienne, gdy występują 2 waluty
Dr. Ewa Feder – Sempach
Seminarium licencjackie
Pytania egzaminacyjne
Wymiana oprocentowania stałego na stałe przy 2 walutach (np. oczekujemy, że oprocentowanie stałe w USD jest niższe niż w PLN)
CDS
Credit default swap (CDS) – instrument pochodny służący przenoszeniu ryzyka kredytowego. CDS jest umową, w ramach której jedna ze stron
transakcji w zamian za uzgodnione wynagrodzenie zgadza się na spłatę długu należnego drugiej stronie transakcji od innego podmiotu –
podstawowego dłużnika – w przypadku wystąpienia uzgodnionego w umowie CDS zdarzenia kredytowego. Tym samym w ramach transakcji
CDS ryzyko kredytowe zostaje przeniesione.
Umowa CDS określa co najmniej:
podstawowego dłużnika
podstawowe zobowiązanie
okres objęty ochroną
warunki, pod którymi strona transakcji CDS ma obowiązek spłaty długu
Cena CDS ustalana jest jako procent wartości odnośnego zobowiązania, płatny w skali roku. Podstawowym czynnikiem wpływającym na cenę
CDS jest poziom ryzyka w transakcji. Poziom tego ryzyka określany jest za pomocą ratingów przyznawanych przez agencje ratingowe.
Różnice między kontraktem futures a forward:
Cecha
Kontrakt futures
Kontrakt forward
Rynek na którym występuje
giełda terminowa
rynek pozagiełdowy
Standaryzacja kontraktu
standaryzowany
niestandaryzowany
jest
w zasadzie nie ma
Depozyt wpłacany przez obie strony
Wykonanie transakcji
z reguły nie występuje
z reguły występuje
Rozliczenie transakcji
codziennie
w momencie dostawy
Ryzyko w kontrakcie
w większości przyjmuje giełda
ponoszą strony kontraktu
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)