W referacie pojawiają się takie zagadnienia jak: termin osobowość, definicje osobowości, osobowość w różnych dziedzinach humanistyki, społeczne uwarunkowanie właściwości psychiki człowieka, Herbert Blumer, osobowość jako cecha kulturowa, koncepcja George?a Herberta Meada, rozwój poprzez interakcje, socjalizacja, procesy psychiczne, sytuacje społeczne, wzorce społeczne, elementy biogenne, psychogenne i socjogenne, wychowanie, naśladownictwo, wzór osobowy, demontaż autorytetów, akceptacja, internalizacja, świat przeżyć, dążeń, umiejętności i wartości, życie zbiorowe, bogactwo form aktywności, poziom makrostrukturalny i mikrostrukturalny, więzi społeczne, mikrośrodowisko, grupy pierwotne, grupa sąsiedzka, organizacje formalne, Emil Durkheim, B. Malinowski, religia i ustrój państwa, role społeczne, płeć, doświadczenie.
Kulturalne podstawy osobowości
Termin „osobowość”, podobnie jak wiele innych podstawowych pojęć humanistyki, mimo wielu prób zdefiniowania zachowuje niejasność i wieloznaczność. Pojęcie to jest używane w różnych znaczeniach zarówno w języku potocznym, jak i w filozofii, antropologii, historii, psychologii, socjologii i wielu innych naukach humanistycznych. W tej pracy zajmę się szczegółowo pojęciem osobowości w znaczeniu socjologicznym, i jak jest ona kształtowana przez kulturę w procesie socjalizacji. Należy tu zaznaczyć, że pisząc o wpływie społeczeństwa i socjalizacji na osobowość jednostki mam na myśli kulturę, która jest systemem reguł będących uznanym w danym społeczeństwie zbiorem celów działania, sposobów ich realizacji oraz systemem wytworów, które powstały wskutek stosowania się ludzi do tych reguł. Definicje osobowości propagowane przez socjologów często akcentują społeczne uwarunkowanie właściwości psychiki człowieka, a niekiedy nawet ograniczają się tylko do tego uwarunkowania. Analizując osobowość, należy wykazać, że nie jest ona cechą gatunkową człowieka, lecz cechą kulturową, będącą wyrazem wzoru, do którego osiągnięcia zmierzał proces wychowania i samowychowania. Socjolog amerykański Herbert Blumer pisze: „Osobowość reprezentuje organizację tendencji do działania, którą jednostka rozwija w toku interakcji z innymi”. Reprezentowany przez Blumera kierunek symbolicznego interakcjonizmu nawiązuje do koncepcji George'a Herberta Meada przyjmującego, że: „Osobowość jako coś, co może być dla siebie obiektem, jest strukturą społeczną i powstaje w procesie doświadczenia społecznego”. Osobowość człowieka kształtowana jest przez socjalizację, która przystosowuje człowieka do życia w zbiorowości, umożliwia porozumienie się i inteligentne działanie w jej ramach, uczy, jak się zachować, by osiągnąć cele życiowe. Socjalizacja jest to wchodzenie w kulturę, przez co rozumie się poznawanie i przyjmowanie przez jednostkę tradycji i wzorów kulturowych wyznaczających sposób jej zachowania się. Przy kwestii dotyczącej osobowości należy mieć na uwadze następujące pytania: jak dana jednostka ludzka wkomponowana jest w społeczeństwo i jak uczestniczy w jego życiu zbiorowym; co upodabnia jednostkę do innych ludzi, a co ją różni; w jaki sposób poszczególne zjawiska i procesy psychiczne jednostki wzajemnie na siebie oddziaływują, tworząc niepowtarzalną strukturę; w jaki sposób sfera psychiczna jednostki łączy się z systemem jej działań i zachowań w konkretnych sytuacjach społecznych. Termin „osobowość” stanowi więc ważne i złożone ogniwo łączące świat psychiczny jednostki ludzkiej ze światem społecznym. Na więź tego rodzaju wskazuje ju
(…)
… subiektywna, czyli wyobrażenie o własnej osobie wytworzone pod wpływem innych ludzi; wreszcie czwarty - jaźń odzwierciedlona, czyli zespół wyobrażeń o sobie „odczytanych” z wyobraźni innych ludzi i nas samych. Chciałabym krótko przedstawić te elementy, które przecież mają istotny wpływ na ludzką osobowość, a które nieodłącznie kojarzą się z wytworem ludzkim jakim jest kultura. Każda ludzka zbiorowość…
… lokalne. Całe życie człowieka upływa na oczach grupy sąsiedzkiej i poddane jest przenikliwej kontroli jej opinii. Społeczność może wywierać szczególnie silny wpływ na osobowość, narzucając sztywny, jednolity system wartości, wzorów i norm, tworzyć osobowości stosunkowo mało elastyczne, które charakteryzuje tradycjonalizm - skłonność do akceptowania wszystkiego, co poparte autorytetem dawności…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)