To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Wykład 18
wzory kultury : u Benedict w 1 kulturze, u Kroebera ponad kulturą, u Lintona konfiguracja. Sapir trochę zbliżony do Lintona (układ wzorów; odzwierciedlony w języku. Język jako przewodnik po kulturze; metody badania języka należą do metod badania kultury. Wizje świata buduje się w oparciu o wzory językowe) zmiana kulturowa : rozumiana inaczej niż w ewolucjonizmie. Interpretacja w oparciu o gramatykę i słownictwo. Badanie dystrybucji elementów kultury i nawarstwień kulturowych. Badania nad zwyczajem (całość wzorów zachowania, przestrzeganych przez grupę i przekazywanych przez tradycję; wiąże się z solidarnością grupy - ważniejsza niż etyka! Jest obwarowany sankcją)
ważna rola integracji badań socjologicznych i psychologicznych z antropologią (jak u Lintona)
jednostka ludzka badana przez powiązania z innymi jednostkami. Różnica między tym, co indywidualne i społeczne - kwestia przyjętego punktu widzenia (u Lintona też: kultura, język, społeczeństwo jako aspekty tego samego zjawiska). Zachowanie ludzkie jest zawsze jednostkowe i jednocześnie społeczne
poszczególne kultury = modele idei i wzorów zachowania; abstrakty, które dla ich nosicieli mają inne znaczenie (te znaczenia rozszyfrowuje antropologia)
każda jednostka tworzy kulturę w interakcjach, poprzez manifestacje wzorów zachowań (to ujęcie nominalistyczne - bo to wszystko wypływa z jednostki)
w badaniach kultury trzeba sprawdzić, jakie są specyficzne właściwości psychiczne całych kultur (nosicieli tych kultur) - pod jakim względem ludzie są do siebie podobni w danej kulturze. (ten sam wątek u Benedict) kultura = ogólne postawy, poglądy na życie i charakterystyczne przejawy cywilizacji. Pytanie, dzięki czemu dana kultura odróżnia się od innych (def. strukturalistyczna - zwraca uwagę na specyfikę poszczególnych kultur)
zachowania ludzkie - wynik zintegralizowanych wzorów kultury
w kulturze - geniusz (duch) kultury. To się wiąże z charakterem narodowym
Socjolingwistyka Humboldt
Boas
języki indiańskie: Yama, Nutka, Chinook, Kupa. Mają inną gramatykę, klasyfikację
badania: formalna lingwistyka deskryptywno-opisowa
każdą część wypowiedzi językowej bada się wg systemu językowego a nie tego co znaczy
fonem - najważniejsza, nierozrywalna cząstka wyrazu; nie jest samodzielnym nosicielem znaczenia; opozycja dźwięczność-bezdźwięczność; sposób lub miejsce artykulacji
morfem - jednostka, która już coś samodzielnie znaczy
leksykalny - związany ze znaczeniem wyrazu
gramatyczny - związany ze znaczeniem gramatycznym
wszystkie cząstki wypowiedzi są badane w obszarach systemu językowego; jak się łączą, grupują (wartość fonetyczna i fonologiczna). W metodzie dystrybutywnej nie obchodzi nas znaczenie!
(…)
… aspektów języka (u nas 2: dokonany i niedokonany): to niewytłumaczalne, bo nie możemy formy gramatycznej przełożyć w języku, w którym nie ma tej formy)
u Hopi pojęcia abstrakcyjne się nie sumują; tylko gdy coś tworzy obiektywny zbiór => liczba mnoga, czasowniki główne; inaczej liczebniki porządkowe
dla nas 10 dni = miara długości czasu. Dla Hopi 10 dni = relacja między zdarzeniami
policzalne…
… przekazywania
pozwala na rozwój indywidualności osoby
formy języka ustalają naszą postawę wobec wszystkich możliwych treści (jak u Humboldta - język pozwala określić sposób patrzenia na świat). Na tyle zmieniają optykę, że przejście z 1 systemu języka do 2 jest jak przejście z 1 systemu geometrycznego do 2.
Charles Ogden i Richards, 1923, „The meaning of the meaning”: umysł daje się zwieść formalnym tendencjom…
… i łączą się w zbiorowym rozumieniu; można tworzyć pojęcia abstrakcyjne; rozumiemy fragmenty całości i z innymi ludźmi scalamy je w większe całości
język pomaga ustalać doświadczenia, jednocześnie im jednak przeszkadza
Whorf pogłębia tezę o języku jako przekaźniku rzeczywistości społecznej (nie zobaczysz niczego, czego nie masz w swoim języku). U Sapira język był tylko przewodnikiem
Whorf był agentem ubezpieczeniowym - odkrył, że ludzie myślą schematami, które pozwalają im orzekać, co jest groźne a co nie. Z tego wynika dużo wypadków, bo frazy, którymi ludzie myślą, tworzą sytuacje znaczeniowe i wynika z nich określone postępowanie
badał język Hopi
wg Sapira istnieje obiektywny świat. Wg Whorfa to strumień wrażeń odbierany przez nasze sposoby myślenia
Sapir mówi o języku, gramatyce w powiązaniu ze światem…
… nie ma metafor, nie sprowadza się niczego do obrazu przestrzeni czy rzeczy fenotyp - tradycyjna kategoria morfologiczna, np. czas, aspekt; jesteśmy w stanie je spostrzec
kryptotyp - nie jest tradycyjnie spostrzegany
struktura gramatyczna => rozstrzyganie sposobów kategoryzowania przedmiotów świata
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)