Krótki rys historyczny

Ma 9 stron. Obejmuje takie kwestie jak: przedmiot i zadania statystyki, rodzaje badań statystycznych, organizacja badań statystycznych.

Krótki rys historyczny
Słowo STATYSTYKA wywodzi się od łacińskiego słowa STATUS oznaczającego „stan rzeczy”. W łacinie średniowiecznej słowa status używano dla opisania politycznego stanu rzeczy.
Termin STATYSTYKA został wprowadzony w połowie XVII w. przez Gotfrieda Achenwalla, który rozumiał statystykę jako PAŃSTWOZNAWSTWO, tzn. naukę o państwie prezentującą podstawowe wiadomości niezbędne dla tych, którzy kierowali państwem. Nauka ta wyrosła z potrzeb administracji państwowej- zajmowała się gromadzeniem danych liczbowych i opisem stanu państwa na podstawie tych danych.
Podobną działalność prowadzono już w starożytności. W Egipcie, Babilonii, Persji, Rzymie czy Indiach sporządzano spisy ludności na potrzeby władających tymi państwami (patrz historia narodzin Jezusa z Nazaretu). W średniowieczu oprócz spisów ludności gromadzono również dane dotyczące dóbr kościelnych lub klasztornych.
Rozbudowa struktur państwowych i rozwój gospodarczy spowodowały, że znaczenie terminu STATYSTYKA uległo istotnym zmianom:
Wyodrębniły się ze STATYSTYKI nauki zajmujące się opisem i analizą działalności państwa takie jak EKONOMIA, FINANSE, RACHUNKOWOŚĆ;
Statystycy w opisie państwa zaczęli posługiwać się różnego rodzaju rozbudowanymi zestawieniami liczbowymi, prezentowanymi głównie w postaci graficznej TABLIC I WYKRESÓW. Zawierały one w miarę szczegółowe informacje dotyczące ludności, majątku, sił zbrojnych i przemysłu danego państwa.
Sprawiło to, że wszelkie zestawienia liczbowe zaczęto obejmować nazwą STATYSTYKA. Nacisk na liczbowe ujmowanie zjawisk spowodował, że punkt ciężkości zainteresowań statystyków i statystyki jako nauki przesunął się ku problemom związanym z GROMADZENIEM, OBRÓBKĄ I ODPOWIEDNIĄ PREZENTACJĄ DANYCH ORAZ WYSUWANIEM WNIOSKÓW NA PODASTAWIE WIELKOŚCI LICZBOWYCH.
Za twórców statystyki we współczesnym rozumieniu tego słowa uznaje się Anglików Johna Graunta i Williama Petty'ego (XVII w. Prowadzili badania na potrzeby powstających wówczas towarzystw ubezpieczeniowych). Podwaliny pod metody współczesnej statystyki położył Carl Gauss, który stworzył teorię według której na podstawie szeregu pomiarów można oszacować rzeczywisty wymiar jakiegoś obiektu. (im większa liczba pomiarów, tym mniejszy błąd)
Przedmiot i zadania statystyki
Współcześnie terminu STATYSTYKA używa się w czterech różnych znaczeniach:
nazwa zbioru danych liczbowych prezentujących kształtowanie się określonych zjawisk i procesów;
nazwa wszelkich prac związanych z gromadzeniem i opracowywaniem danych liczbowych;
nazwa pewnych charakterystyk liczbowych obliczanych ze zbiorowości próbnych (np. średnia arytmetyczna z próby, odchylenie standardowe z próby);

(…)

… rang przypadających na jednostki. Porządkowanie mocne charakteryzuje relacja „<” „>” (samochód A jest szybszy niż samochód B). Skala ta jest bardziej precyzyjna niż skala nominalna gdyż oprócz grupowania umożliwia porządkowanie klas.
Np. skala Richtera, stopnie wojskowe, miejsce Małysza na Olimpiadzie w Salt Lake City.
Przedziałowa (interwałowa) - oprócz właściwości skali porządkowej umożliwia…
… jej elementów wybranych w określony sposób nazywamy zbiorowością próbną (próbą). Wnioski uzyskane z badania próby uogólniamy na całą zbiorowość generalną jeżeli próba była reprezentatywna. Zależy to od: 1) sposobu doboru próby (losowy, celowy); 2) liczebności grupy. Jeżeli próba została wybrana w sposób losowy i jest dostatecznie liczna - jest próbą reprezentatywną.
CECHY STATYSTYCZNE - właściwości jednostek…
… określana jest w procesie POMIARU, polega on na przyporządkowaniu cechom statystycznym określonych symboli, którymi mogą być: liczby, litery, formy geometryczny itp. W naukach społecznych wyróżnia się różne poziomy pomiaru tzw. skale pomiarowe, S. Stevens wyróżnił cztery: Nominalną - najmniej precyzyjna, liczby pełnią tu rolę znaków umownych służących do identyfikacji jednostek statystycznych i ich klasyfikacji do wyróżnionych kategorii. Podstawą do zaliczenia jednostki do danej kategorii jest wyłącznie fakt posiadania określonego wariantu cech. Np. numery pokoi w hotelu, gatunek sera, numer na koszulce piłkarza.
Porządkowa (rangowa) - posiada wszystkie cechy skali nominalnej i pozwala dodatkowo na porządkowanie jednostek w ramach wyróżnionych kategorii pod względem natężenia badanej cechy. Pozwala…
…. dla wartości cechy x1, x2, xn
rosnąco: x1 < x2 < ... < xn; malejąco: x1 > x2 > ... > xn
SZEREG ROZDZIELCZY - jest to zbiór wartości liczbowych uporządkowanych wg wariantów badanej cechy mierzalnej lub niemierzalnej, przy czym poszczególnym wariantom badanej cechy przyporządkowane są odpowiadające im liczebności. Szeregi rozdzielcze określają strukturę badanej zbiorowości. Tworząc szeregi rozdzielcze…
… rozkładu danej cechy). Rozpiętość przedziału (interwał, rozstęp przedziałowy) jest różnicą między górną i dolną granicą badanej cechy. Jest uwarunkowana obszarem zmienności cechy, a tym samym liczbą ustalonych klas. Jeżeli nie ma uzasadnionych przeciwwskazań, interwały przedziałów powinny być jednakowe, ułatwia to wykonywanie działań matematycznych na szeregach a także analizę struktury, szczególnie…
... zobacz całą notatkę