To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
KONTROLA ADMINISTRACJI W II RP W II RP administracja publiczna podlegała:
kontroli wewnętrznej - była dokonywana w ramach administracji, która była strukturą hierarchiczną: organ hierarchicznie niższy był kontrolowany przez organ hierarchicznie wyższy,
kontroli zewnętrznej - kontrolujący organ stał poza administracją:
kontrola parlamentarna
sądy - sądownictwo administracyjne
Izby Kontroli
W sierpniu 1917 r. Tymczasowa Rada Stanu utworzyła Urząd Obrachunkowy, który został potem zastąpiony przez Najwyższą Izbę Kontroli Państwa , powołaną przez Naczelnika Państwa dekretem z 1919 r. NIK P podlegała głowie państwa, a jego skład obsadzał marszałek Józef Piłsudzki jako głowa państwa. NIK P miała wszechstronnie kontrolować finanse państwa, z tym że kontrolowano wszystkie urzędy, przedsiębiorstwa państwowe - NIK P była wszędzie tam, gdzie był majątek państwowy oraz kontrolował takie jednostki, które otrzymywały dotacje publiczne. Kontroli podlegały też finanse organów samorządowych.
NIK P miała swoje terenowe ekspozytury w kilku większych miastach kraju.
Nowy okres kontroli nikowskiej wprowadziła konstytucja marcowa oraz ustawa Sejmu o NIK wydana w czerwcu. Ta NIK została podporządkowana prezydentowi a nie Sejmowi - była to kontynuacja wcześniejszej tradycji. NIK była całkowicie niezależna od rządu.
Struktura NIK:
prezes NIK - był mianowany przez prezydenta na wniosek Rady Ministrów,
2 wiceprezesi - byli mianowani przez prezydenta na wniosek prezesa NIK,
kolegium NIK,
4 departamenty NIK,
wydział personalny,
okręgowe izby kontroli otwierane w terenie przez prezesa NIK.
SĄDOWA KONTROLA ADMINISTRACJI Administracja może być kontrolowana na 2 sposoby: przez sądy powszechne . Ten rodzaj kontroli został przyjęty przez system angielski. Jego zaletą jest fakt, że kontrolujący organ jest odrębny od administracji; inna władza - władza sądowa - zajmuje się kontrolą władzy wykonawczej, przez sądy administracyjne . Ten rodzaj kontroli pojawił się na kontynencie europejskim. Nowoczesne sądownictwo administracyjne wykształciło się w XIX w. i istnieje po dzień dzisiejszy. Jest to element wyznaczający standard w państwie praworządnym. Zaletą tego systemu jest fakt, że kontroli dokonują fachowcy - sędziowie, którzy są specjalistami w tych sprawach. Ponadto jednostka ma możliwość kontrolowania państwa poprzez te sądy. Jednak ten system ma wadę: sądy administracyjne mogą być uzależnione od administracji, którą mają kontrolować.
Ad. 1 Sądy powszechne kontrolują:
czy akt prawny został wydany zgodnie z prawem (prawo materialne),
czy organ, który wydał akt prawny zrobił to zgodnie z procedurą.
(…)
… w wyniku decyzji administracyjnej.
Jednak prawo określa kiedy urzędnik przekroczył swoje kompetencje w ramach tzw. swobodnego uznania.
Oprócz sądów powszechnych występują trybunały administracyjne - sądy o charakterze kolegialnym upoważnione do rozpatrywania pewnych spraw z zakresu administracji, np.: czynsz.
Ad. 2
W II poł. XIX w. rozpowszechniły się niezawisłe sądy administracyjne.
Modele rozwiązywania…
… publiczne prawa podmiotowe osoby skarżącej. Jednocześnie wyłączono z kompetencji Trybunału niektóre sprawy i wyliczono je enumeratywnie, np.: decyzje podejmowane przez administrację na podstawie swobodnego uznania. Trybunał Administracyjny był wyłącznie sądem kasacyjnym - rozpatrywane akta sprawy mógł uchylić lub utrzymać w mocy. Wprawdzie Trybunał Administracyjny był jeden jako taki, ale miał konkurenta…
… - klauzule generalne. W dobie napoleońskiej Rada Stanu rozpatrywała też skargi na nadużycia władzy przez administrację. Sposoby działanie tego sądownictwa:
skargi o charakterze kasacyjnym o uchylenie aktu administracyjnego,
inne skargi - skarżący domagał się odszkodowania za błędy w administracji. Te sprawy wymagały merytorycznego rozpoznania.
Model pruski
Pojawił się dopiero kiedy Prusy stały się monarchią…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)