Kontrakty literalne.
Kontrakty literalne zawierane litteris, polegały na tym, że osiągnięte porozumienie trzeba było wyrazić w postaci formalnego wpisu do księgi rachunkowej.
Wpływy i wydatki były notowane w domowych księgach rachunkowych, a dokonywane wpisy miały dwojaki charakter prawny:
do powstania nowych zobowiązań prowadziły tylko niektóre wpisy, tzw. nomina transcripticia. Transcriptio była rodzajem „przeksięgowania” zobowiązania istniejącego już poprzednio i jeszcze nie zrealizowanego. Operacja ta mogła mieć dwojaką postać:
transcriptio a re in personam („z przedmiotu na osobę”) dokonywała się między wierzycielem a dłużnikiem, za obopólnym porozumieniem. Wierzyciel, któremu się należało świadczenie, wpisywał w swojej księdze - po stronie wydatków fikcyjną wypłatę dłużnikowi (expensilatio), przetwarzając w ten sposób dotychczasową należność w pieniężny dług literalny
transcriptio a persona in personam („z osoby na osobę”) dokonywała się pomiędzy trzema osobami, za zgodą wszystkich uczestników. Dotychczasowy dłużnik podstawiał w swoje miejsce drugiego i tego drugiego wierzyciel obciążał, wpisując na jego nazwisko fikcyjną wypłatę
po stronie wydatków (expensa) notowano udzielone istotnie pożyczki. Te zapiski „kasowe” (nomina arcaria) nie stwarzały nowego zobowiązania, lecz potwierdzały tylko zobowiązania już istniejące.
Peregryni mieli natomiast swój własny rodzaj zobowiązania literalnego. Polegał on na tym, że dłużnik wystawiał akt pisemny zwany chirographum lub syngrapha, w którym uznawał, że jest coś winien drugiemu. Chirographum wystawiał dłużnik w jednym egzemplarzu, syngraphae sygnowały obie strony i każda otrzymywała egzemplarz.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)