To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Konstytucyjne podstawy prawa karnego :
wyznaczają zakres kompetencji ustawodawcy (mówią co wolno zrobić)
wskazują kierunek dopuszczalnej interpretacji norm prawa karnego zgodnie z dyrektywą interpretacyjną nakazującą wykładać prawo zgodnie z zasadami konstytucyjnymi.
Podstawową regulację w tym zakresie zawiera art. 42 ust. 1 Konstytucji - „odpowiedzialności karnej podlega ten tylko kto dopuścił się czynu zabronionego pod groźba kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia”. Ust. 3 art. 42 stanowi - „każdego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu”.
Zasady konstytucyjne to jakaś aksjologia systemu prawa, którą uznajemy za obowiązującą i której szczególnie nie staramy się uzasadniać. Dyrektywy (zasady szczegółowe) z art. 42:
nullum crimen sine actione - nie ma przestępstwa (czynu karalnego), który nie dotyczyłby zachowania ludzkiego - karalne mogą być tylko ludzkie zachowania. Nie można wprowadzać odpowiedzialności karnej za ludzkie myśli, czyli za takie przejawy ludzkiej aktywności, która nie jest uzewnętrzniona. Nie można karać za sam stan sprawcy, za jego niebezpieczność, za jego właściwości psychofizyczne. Nie ma odpowiedzialności karnej za to, że ktoś jest alkoholikiem, psychopatą. Karać można tylko za ludzkie zachowania, za to co ktoś zrobił, a nie za to kim jest. Nie jest odpowiedzialnością karną sytuacja w której w związku z demoralizacją nieletnich stosuje się pewne środki wychowawcze, bo wówczas jest to reakcja na pewną właściwość nieletniego a nie popełnionego przez niego czynu. Nie jest również odpowiedzialnością karną stosowanie pewnych środków zabezpieczających.
nullum crimen sine culpa - nie ma przestępstwa bez winy - jest to aksjologiczne wyznanie wiary kogoś kto uważa za słuszną ideę państwa prawnego. Spokojnie wyobrażać sobie można karanie sprawców, którzy w chwili czynu nie byli sprawcami go winnymi, tego co robili nie robili dobrowolnie i świadomie, nie mieli innego wyboru. I ze względu na nacisk opinii społecznej oburzonej drastycznością danego czynu wymierza się karę osobom niepoczytalnym, po to żeby zaspokoić społeczne poczucie sprawiedliwości. Ale nie powinno się karać niepoczytalnych.
zasada indywidualności odpowiedzialności - za swoje czyny odpowiadam, nie czyny innej osoby. Tylko mój własny czyn może być podstawą odpowiedzialności karnej. Jest to zakaz wprowadzania odpowiedzialności zbiorowej i zakaz wprowadzania odpowiedzialności za czyny innej osoby. Ta zasada ma także konsekwencje osobistego charakteru sankcji karnej - niedopuszczalne jest odbywanie kary za kogoś innego. Jest to indywidualizacja odpowiedzialności karnej co do czynu i co do kary.
nullum crimen, nulla poena sine lege scripta
(…)
… dotyczące karania (odpowiedzialności karnej) mogą być stanowione wyłącznie w drodze ustawy. Z zasady nullum crimen sine lege można wyinterpretować postulat wyłączności ustawy w zakresie stanowienia prawa karnego, regulacji prawnokarnej. Potwierdza to Trybunał Konstytucyjny mówiąc, że norma prawnokarna (sankcjonująca) interpretowana i ustanawiana może być wyłącznie w akcie prawnym rangi ustawy parlamentarnej albo w akcie prawnym wyższego rzędu ( może to być umowa międzynarodowa ratyfikowana przez Polskę, może to być inny akt prawa międzynarodowego, w szczególności akt organizacji międzynarodowej, której Polska jest członkiem, ostatecznie może to być norma o charakterze konstytucyjnym - są to źródła norm sankcjonujących).
Przyjęto w języku prawniczym nazywać regulacje i te ustawy które zawierają…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)