To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
6. Koncepcja państwa demokratycznego - elementy
I. Punktem wyjścia jest art. 2 Konstytucji RP: „Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.”
II. Na tym tle można rozważać pojęcia:
- demokratyczne państwo prawne,
- państwo demokratyczne,
- państwo prawne,
- państwo sprawiedliwe.
III. Możliwe interpretacje pojęcia „demokratyczne państwo prawne”:
1. jako pojęcie integralne:
a) sens podejścia:
- materialne ujęcie państwa prawnego (ujęcie formalne + aksjologia)
- prawo powinno uwzględniać katalog podstawowych wartości demokratycznych
b) wg J. Wróblewskiego:
- demokratyczność → szeroki udział opinii społecznej w stanowieniu, wpływ społeczeństwa na stosowanie prawa
- państwo prawne → tyle co praworządne
c) wg M. Wyrzykowskiego:
- demokratyczność → przestrzeganie minimalnych procedur, tworzenie urządzeń ochrony prawnej, tworzenie systemu praw i gwarancji wolności jednostki
- państwo prawne → elementy formalnego państwa prawnego
d) H. Izdebski:
- ujęcie holistyczne → konstytucjonalizm, prawa obywatelskie, odpowiedzialność ministrów przed parlamentem, sądownictwo administracyjne, samorząd terytorialny
2. jako pojęcie zawierające dwie koncepcje: a) koncepcje składowe:
- państwo demokratyczne
- państwo prawne
b) uzasadnienie odrębności:
- historyczne (A. Kubiak) → obie koncepcje kształtowały się równolegle
- racjonalne (D. Merten) → ryzyko subiektywnego postrzegania aksjologii
- merytoryczne → państwo demokratyczne to o wiele więcej niż państwo prawne
c) składowe pojęcia demokratycznego państwa prawnego:
- państwo prawne
- zasada podziału władzy
- idea konstytucjonalizmu
- idea ochrony podstawowych praw i wolności obywatelskich
- idea samorządu terytorialnego
KONCEPCJA PAŃSTWA PRAWNEGO I JEJ ELEMENTY SKŁADOWE:
I. Ogólny sens koncepcji: - tzw. rządy prawa
- władza państwowa jest związana prawem, które sama ustanowiła
- respektowanie dotyczy sfer stanowienia i stosowania prawa
- geneza → J. Locke, Ch. Montesquieu, G. Jellinek
- obecnie → w rozwiniętych demokracjach panuje konsens co do tej koncepcji
II. Źródła związania władzy prawem:
- zasada suwerenności ludu
- zasada reprezentacji (przedstawicielstwa)
(…)
… rozdzielność sfer stanowienia i stosowania b) praworządność w sferze stanowienia prawa:
- dyrektywa przestrzegania hierarchii aktów normatywnych (w sferze upoważnienia oraz w zakresie zgodności treściowej)
- należyta promulgacja (jawność prawa)
- zakaz retroakcji (lex retro non agit)
- wymogi należytej legislacji → jasność i jednoznaczność
- skutki naruszenia → derogacja przez sąd konstytucyjny, uchylenie…
… → inne organy stanowią przepisy a inne stosują normy
- przedmiotowy → odmienność procedur stanowienia i stosowania prawa
- nie stosowanie normy (desuetudo) nie ma wpływu na jej obowiązywanie
c) wyjątki → normotwórcza działalność niektórych sądów (np. we Francji)
5. idea konstytucjonalizmu I. Istota zasady → realizacja idei konstytucji:
- jednolitej
- zwartej
- pisanej
- stanowiącej nadrzędny zespół norm
II…
…, ustrój terytorialny
- ustrój organów państwa → podział władzy, kompetencje, powoływanie
- status jednostki → prawa i wolności człowieka i obywatela
- przepisy dotyczące obowiązywania i zmian
IV. Demokratyczna legitymacja konstytucji:
a) w zakresie stanowienia (legitymność konstytucji):
- tylko przez parlament, zgromadzenie narodowe lub konstytuantę
- przez organ przedstawicielski + zatwierdzenie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)