To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Komisje rządowe w czasach stanisławowskich. Doba stanisławowska rozpoczyna się od momentu wprowadzenia na tron przez wojska rosyjskie stolnika litewskiego Stanisława Augusta w 1764 roku. Trwa ona do roku 1795, kiedy trzy państwa ościenne (Rosja, Prusy, Austria) po raz trzeci i ostatni dokonały ostatniego rozbioru Polski przyczyniając się w ten sposób do zniknięcia Polski z mapy świata oraz utracenia niepodległości na 123 lata. A. W czerwcu 1764 r. sejm powołał Komisję Skarbową Koronną, w kilka dni później analogiczną komisję dla Wielkiego Księstwa. Zadaniem Komisji Skarbowych było przeprowadzenie reform gospodarczych . Ogólne to sformułowanie pr zyzwoliło objąć jej kompetencjami wszelkie sprawy skarbowo-podatkowo-sądowe, co wywołało gwałtowny sprzeciw opozycji. Za sprawą Komisji w 1768 r. ułożono pierwszy w Rzeczypospolitej budżet . Budżet został uchwalony przez sejm, które mu podlegała również kontrola jego wykonania. Był jawny i w zasadzie jednolity, gdyż wyłączono z niego jedynie fundusz edukacyjny oraz fundusze i dochody królewskie. Nie wszedł on w życie ale stał się podstawą dla późniejszych projektów. Dalsze reformy gospodarcze sprowadzały się do zniesienia ceł wewnętrznych i myt oraz zastąpienia ich cłem generalnym. Usiłowano również ujednolicić miary i wagi, przez wprowadzenie jednostek najczęściej używanych. Dokonano też re formy monetarnej (1766). Rozpoczęto prace nad rozbudową transportu i komunikacji . Zaczęto popierać rozwój handlu i przemysłu manufakturowego. Komisje Skarbowe przejęły sądownictwo w sprawach skarbowych i handlowych. Stworzony przez nie aparat administracyjno-skarbowy uchodził za bardzo nowoc zesny i fachowy, zwłaszcza w Koronie, gdzie reformy były o wiele poważniejsze liż na Litwie. B. Przed końcem konwokacji zdołano też utworzyć Komisję Wojskową Koronną, a następnie litew ską. Komisję Wojskową nie ograniczyła ona wprawdzie władzy hetmanów rywalizujących o dowództwo wojskowe z królem, ale rozpoczęto unowocześnianie armii poprzez rozwój artylerii, ograniczenie liczby kawalerii na rzecz piechoty, organizowanie aprowizacji wojska oraz szkolenie wojsko we. Szczególną rolę odegrała tutaj powołana w 1765 r. Szkoła Rycerska. Obu komisjom przewodniczyli ministrowie (podskarbi -koronny i litewski i hetmani), którzy wchodzili doń z urzędu. Obok nich do każdej Komisji sejm powołał 9-16 członków. Kadencja Komisji trwała 2 lata. Były one odpowiedzialne przed sejmem, któremu przedkładały sprawozdania i otrzymywały od niego absolutorium. C. Komisja Edukacji Narodowej została powołana w 1773 r. D. Rada Nieustająca centralna instytucja administracyjna E. Komisja nad Szpitalami , powołana w 1775 roku Do jej zadań należało: zakładanie nowych szpitali, stworzenie powiatowej służby zdrowia, powołanie ko
(…)
…, zapobieganie epidemiom itp.
F. Komisje dobrego porządku powołane w latach 1765-1768 w celu podniesienia z upadku miast królewskich i uzdrowienia ich gospodarki. Miały one uporządkować miasta: oczyścić, odbudować ulice oraz domy, wybrukować ulice, miały zająć się sprawami bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Komisje rządowe w czasach stanisławowskich
Administracja Rzeczypospolitej ukształtowana jeszcze w dobie monarchii stanowej przetrwała bez większych zmian do połowy XVIII wieku. Była ona z jednej strony silnie zdecentralizowana ze znaczącą pozycją organów samorządu szlacheckiego - sejmików ziemskich, z drugiej strony wyraźnie odbiegająca od rozwiązań stosowanych w tym czasie w innych państwach europejskich.
Czasy stanisławowskie - lata 1764 - 1795
Za panowania Stanisława Poniatowskiego przeprowadzono reformy, które wprowadzały podstawy scentralizowanego państwa.
W 1764 r. powołano do życia dwie centralne, resortowe instytucje administracyjne(zarówno w Koronie jak i w Wielkim Księstwie Litewskim):
Komisję Skarbową , do której zadań należało:
Funkcje fiskalne i gospodarki budżetowej (zbieranie podatków i wydatkowanie pieniędzy na rzecz państwa)
Uporządkowanie przepisów skarbowych
Uporządkowanie miar i wag
Prace…
…
Podjęcie działań w celu podjęcia produkcji sprzętu artyleryjskiego
Organizacja obydwu komisji opierała się na zasadzie kolegialności i odpowiedzialności przed W latach 1765 - 1768 powołano w celu podniesienia z upadku miast królewskich i uzdrowienia ich gospodarki - komisje dobrego porządku. Zajęły się one:
Uporządkowaniem miast i ich oczyszczeniem Odbudową ulic i domów według nowego planu regulacyjnego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)