To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Klasyfikacja aktów mowy
J. K. Searle (następca Austina) - 5 rodzajów aktów mowy: asercje - celem jest przedstawienie sądów mówiącego o stanach rzeczy, np. wątpienie, przysięganie „Wątpię, żeby góra przyszła do Mahometa”
dyrektywy - celem jest wywarcie wpływu na odbiorcę, skłonienie go do jakiegoś działania. Służy zmianie stanów rzeczy przy użyciu kogoś. Rozkazy, zakazy, groźby. Narzędzie sprawowania władzy.
ekspresywy - celem jest wyrażenie stanów psychicznych i emocjonalnych, np. gratulacje, współczucie. (gratulacje i kondolencje nie muszą nieść ze sobą emocji - konwenanse)
komisywy - celem jest poinformowanie odbiorcy, że podejmujemy wobec niego jakieś działania, np. „obiecuję, że się nie spóźnię”. deklaratywy - celem jest wywołanie za pomocą słów pewnych nowych stanów rzeczy. „odwołuję Pana ze stanowiska”
Awdiejew (twórca gramatyki komunikacyjnej = gramatyka+pragmatyka) - Klasyfikacje funkcji pragmatycznych (cel komunikacyjny/illokucyjny aktów mowy)
funkcje modalne (modalność - stosunek mówiącego do omawianej rzeczywistości) - wskazanie stosunku nadawcy do sposobu istnienia omawianego stanu rzeczy.
funkcja pewności - przekonanie nadawcy o konieczności, albo prawdziwości zajścia jakiegoś stanu rzeczy. Nadawca jest pewien, że coś nastąpi, następuje, bądź nastąpiło. Np. Nie ma wątpliwości, że koncert się odbędzie. Ona na pewno tam siedzi i czeka. To subiektywne informowanie o rzeczywistości!
funkcja przypuszczenia - sąd nadawcy. Mówi o możliwości, albo prawdopodobieństwie stanu rzeczy, o którym jest mowa, w warunkach sprzyjających. Np. Jestem prawie pewna, że Anna zda egzamin.
funkcja nieokreśloności modalnej - nadawca dopuszcza istnienie, jak i nieistnienie jakiegoś stanu rzeczy. Np. Nie wiem czy on tam pójdzie czy nie. Kto wie czy on tam pracuje czy nie.
funkcja wątpliwości - nadawca nie wyklucza możliwości zaistnienia czegoś, ale podkreśla, małe prawdopodobieństwo tego zdarzenia. Dopuszcza, ale jako mało prawdopodobne. „Jest mała szansa, że utrzyma mocz”
funkcja wykluczenia - sąd nadawcy o niemożliwości zaistnienia czegoś w jakichkolwiek warunkach. Nadawca wyklucza możliwość. Np. Jest niemożliwe, żeby Janek dostał się na studia. Wykluczam, że on to zrobił. Nikt mi nie udowodni, że ta książka tyle kosztowała.
warunkiem wystąpienia tych funkcji jest rozbieżność sądów nadawcy i odbiorcy. Ich celem jest przeważnie zabieg perswazyjny.
funkcje wyrażania emocji - dokonywana przez nadawcę ocena intelektualna omawianych zjawisk oraz jego stosunek uczuciowy/emocjonalny do wypowiadanych treści. Nawiązanie do ekspresywów Searle'a, które stanowią akty wartościowania rzeczywistości. Awdiejew: emotywność to odrębna funkcja, ale wyraża ocenę intelektualną rzeczywistości i stosunek uczuciowy nadawcy do rzeczywistości. Nadawca najpierw ocenia stan rzeczy jako pozytywny lub negatywny, a potem wyraża swój emotywny stosunek do tej rzeczywistości.
(…)
…. Ależ skąd, nie masz racji, nieprawda)
Klasyfikacja D. Buli i J. Nowackiej: Wypowiedzi „dla kogoś” i „do kogoś”.
Akty orzekające - stwierdzenia. W tym wypadku istotne są te „dla kogoś” - stwierdzanie, przekazywanie pewnej wiedzy. Stwierdzenia właściwe.
Imperatywy - Imperatywy dzielą się na normy i dyrektywy:
NORMY - oznaczają, że zachowanie odbiorcy musi być jakieś - zakazy, rozkazy, etc. Oficjalność mówienia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)