To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Jurysprudencja rzymska - nauka prawa
W okresie republikańskim wiedza prawnicza skupiona była w rękach kolegów kapłańskich. Zajmowały się one odkrywaniem związków człowieka z bóstwem, skutkowaniem fas w zakresie ius . Prawo świeckie nie naśladowało sakralnego, jednak czynności prawne wykonywane były w formie sakralnej. W okresie archaicznym i republikańskim znajomość prawa była elitarna. Członkowie kolegiów kapłańskich rekrutowali się wyłącznie spośród patrycjuszy. Choć monopol w zakresie prawa prywatnego posiadało kolegium pontyficów wyróżniano następujące kolegia kapłańskie:
Augurowie
Decemwiri
Pontifico
Fetiales
Umiejętność posługiwania się formularzami prawa się powszechnie dostępną dla ludności świeckiej dopiero po ogłoszeniu tych formuł opinii publicznej przez Flawiusza (300pne) a później Eliusza (198pne). Te daty wyznaczają początek świeckiej jurysprudencji. Dużą rolę odegrało oświadczenie złożone ok. 280 pne przez plebejskiego pontifexa maximusa Tiberiusa Coruncaniusa , w którym zapowiedział, że będzie udzielał porad prawnych każdemu, kto się o to zwróci. Do tej pory porad udzielano tylko stronom postępowania. Prawo stało się teraz dziedziną życia. Nauka prawa zaczęła się rozwijać.
pontifex maximus - najwyższy kapłan respondere de iure - porady prawne Nauka prawa w tym okresie rozwinęła się w następujących kierunkach:
Cavere - układanie formularzy czynności prawnych
Agere - układanie formuł procesowych
Respondere - udzielanie odpowiedzi na pytania prawne (ta działalność szczególnie się rozwinęła)
Pryncypat:
W tym okresie działalność prawników (jurusprudencja) stała się najważniejszym czynnikiem rozwoju prawa. Prawnicy wydawali responsy, które wiązały sędziego. Jurystów pryncypatu można podzielić na dwie kategorie :
Prawnicy nieautoryzowani - wydawali prywatne responsy, które sędzia mógł ale nie musiał stosować.
Prawnicy autoryzowani - cesarz wyposażył je w prawo ius publice respondendi ex auctoritate principis czyli prawo udzielania porad z upoważnienia cesarza. W prawo to wyposażeni byli tylko prawnicy mieszkający w mieście Rzym. Ich responsa wiązały sędziego. Z czasem moc prawną nadano również dziełom autoryzowanym prawnikom. W II i III w. ne traktowano je na równi z ustawą. Prawnicy pryncypatu: - Aemilius Papinianus -Papinian - książę prawników cieszący się największym uznaniem. Stracony na rozkaz Karakalli.
Celsus
Julius Paulus (86 dzieł)
Domitius Ulpianus z Tyru -Ulpian
Herenius Modestin (uczeń Ulpiana)
(…)
… dzieła Paulusa. Największą rolę w porządkowaniu prawa odegrała: Konstytucja raweńska 426 r.
Była to ustawa o cytowaniu (wyjaśniająca które pisma jurystów mogą być przedstawiane w postępowaniu sądowym i jak sędzia ma oceniać ich wagę w sporze między stronami) wydana przez Teodozjusza II i Walentyniana III w Rawennie. Na jej mocy autoryzowano dzieła pięciu nieżyjących prawników. Byli to: Papinian
Paulus…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)