Język staro-cerkiewno-słowiański - wykład

Nasza ocena:

5
Pobrań: 1386
Wyświetleń: 4438
Komentarze: 0
Notatek.pl

Pobierz ten dokument za darmo

Podgląd dokumentu
Język staro-cerkiewno-słowiański - wykład - strona 1 Język staro-cerkiewno-słowiański - wykład - strona 2 Język staro-cerkiewno-słowiański - wykład - strona 3

Fragment notatki:

Siedziby Praindoeuropejczyków to kwestia sporna. Pierwsze siedziby były między środkową Wołgą a Morzem Kaspijskim
Dwie koncepcje:
Józefa Kostrzewskiego - j. słowiański wyodrębnił się około 1,5 tys. lat p.n.e. Ludność zajmowała tereny mniej więcej około Morza Kaspijskiego, wschodniej Ukrainy do terenów od Odry do Bugu, może i nawet Wisły.
Stanisława Godłowskiego - w starożytności (do IV w. n.e.) jeszcze nie było Słowian. W Słowianach wzmianki pojawiły się po V w. n.e. Początki języka polskiego datujemy na wiek X. Nasz język ma więc 1000 lat. W celu badań j. słowiańskiego sięgamy do najstarszego języka literackiego Słowian - SCS . Powstał on na bazie dialektu macedońskiego. Jego powstanie wiąże się z chrystianizacją Słowian. Największe znaczenie dla Słowian odniosła misja wielkomorawska. Na jej potrzeby zostali powołani dwaj bracia Cyryl (Konstantyn) i Metody. Głagolica powstała w roku 862-863. Cyrylica powstała w 100 lat później i zaczęto przepisywać najstarsze teksty głagolickie na cyrylicę. Nazwa cyrylica jest to nazwa pamiątkowa na cześć Cyryla - twórcy pierwszego alfabetu słowiańskiego.
Car Piotr I Wielki w XVIII wieku uznał cyrylicę za alfabet kościelny - stworzono alfabet narodowy, nazwany grażdanką . Grafia prosta (złożona, wieloznaczna) jedna głoska jedna litera. Była to grafia niejednoznaczna. Dopiero pod koniec XIV wieku widać zmianę generalną. Polscy uczeni wymyślili dwu- i trójznaki. Zaczął się więc okres grafii złożon ej pierwszego stopnia . Wciąż jednak nie ma w piśmie miękkości spółgłosek. Dopiero w XV wieku wymyślono jak zaznaczać miękkość (literą y lub i przed spółgłoską). W roku 1440 powstał traktat ortograficzny Jakuba Parkoszowica. Starał się on oddzielić znaki miękkie i twarde. Wzorował się na traktacie Jana Husa z 1410 roku. W wieku XVI dopiero wprowadzono znaki diakrytyczne. Drukarze krakowscy (Ungler, Haller, Wietor, Wirzbięta, Szarffenberg) zaczęli racjonalizować polską pisownię i znaki diakrytyczne. Oni stworzyli podstawy naszej pisowni i ortografii.
PRZEGŁOS POLSKI (depalatalizacja lechicka) - samogłoski przednie e, ĕ, ę przechodziły w samogłoski tylne (odpowiednio): o, a, ą tylko wówczas, gdy znalazły się przed spółgłoskami przedniojęzykowymi twardymi (t, d, s, z, n, r, ł).
Miał miejsce w wieku IX i X, zakończony w wieku XIII (według chronologii bezwzględnej), chronologia względna, oparta na rekonstrukcji sytuuje go około X wieku. Istota przegłosu polega na stwardnieniu (dyspalatalizacji) samogłosek przednich


(…)

… przeszłego, tzw. perfectum, np. neslъ jesmь. CZASOWNIKOWE FORMY ZŁOŻONE:
PERFECTUM - (zwane też preateritum) to czas przeszły złożony. Budowa polega na połączeniu imiesłowu czynnego czasu przeszłego II (patrz: pkt. II 7 c) i słowa posiłkowego jesmь (odmiana: II 2 e) w czasie teraźniejszym. Wspólną kategorią dla nich jest liczba. PLUSQUAMPERFECTUM - czas zaprzeszły, był tworzony przez połączenie imiesłowu…
…. I = temat kończy się na -i-, np. lubiti, lubl`ą, lubiši;
T2: k. II = temat kończy się na -ě-, (-a-), np. viděti, viždą, vidiši;
koniugacja V - atematowa, np. Czas przeszły niedokonany - IMPERFECTUM:
Temat imperfektu pokrywa się najczęściej z tematem bezokolicznika. Cechą tego czasu jest sufiks -ax- wymienny z -aš- przed nastepującym -e- (palatalizacja I).
Zakończenia form są nastepujące:
AORYST to czas…
… atematyczną. Każdy czasownik ma dwa tematy: czasu teraźniejszego (praesentis) i bezokolicznika (infinitivi). Zapis czasowników: bezokolicznik (infinitivi z końcówką -ti), 1 os. lp., 2 os. lp.
2. Wyszukując tematu 1. (T1) patrzymy na 2 os. lp. (2. sg.), tematu 2 (T2) patrzymy na bezokolicznik:
koniugacja I - T1 kończy się na -e- T2 jest wewnętrznie zróżnicowany na 2 klasy:
T2 - kl. I - temat = rdzeń, np…
... zobacz całą notatkę



Komentarze użytkowników (0)

Zaloguj się, aby dodać komentarz