To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
1 IZOSTAZJA Izostazja – dąŜność mas w skorupie ziemskiej do osiągnięcia równowagi grawitacyjnej. Poszczególne fragmenty skorupy stanowiące pewne wyodrębnione całości (bloki), mimo róŜnic swojej wysokości (góry oceany) i gęstości (zróŜnicowanie materiału skalnego) na ogół nie wykazują proporcjonalnych róŜnic siły cięŜkości. Nadmiar masy, np. w górach, musi być skompensowany (np. mniejszą gęstością takiego bloku niŜ bloków sąsiednich, większym jego zagłębieniem w obrębie gęstszego podłoŜa skorupy). Niedoborowi masy pod oceanem musi odpowiadać nadmiar masy pod jego dnem (większa gęstość bloku, płytsze podłoŜe gęstych mas podskorupowych). Gdy taka równowaga, zwana izostatyczną, nie jest osiągnięta, często dochodzi do przemieszczania mas objawiających się ruchami izostatycznymi . Ruchy izostatyczne są więc wywołane brakiem równowagi pomiędzy skorupą ziemską i płaszczem Ziemi. Mogą one np. doprowadzać do transgresji i regresji morskich. http://www.globalchange.umich.edu/globalchange1/current/lectures/topography/occ02_03.gif Stan zaburzenia równowagi izostatycznej wykazuje się za pomocą anomalii grawimetrycznych, a więc róŜnicy pomiędzy rzeczywistą, występującą na danym terenie siłą cięŜkości a teoretyczną. Gdy równowaga grawimetryczna jest zaburzona często dochodzi do pionowego przemieszczania mas – ruchów izostatycznych. Są one przejawem kompensacji izostatycznej. 2 Skorupa ziemska ma nierównomierną gęstość zarówno w poziomie jak i w pionie - Wg. G. Airy’ego skorupa ziemska zbudowana jest z bloków o podobnej średniej gęstości, ale róŜnej grubości. Im grubszy blok tym głębiej jest zanurzony w podłoŜu. Wiele danych uzyskanych w trakcie badań trzęsień ziemi i magmatyzmu potwierdza te przypuszczenia. W. Mizerski, Geologia dynamiczna dla geografów - wg J. Pratt’a (teoria nie potwierdzona) – skorupę ziemską moŜna przedstawić jako zespół bloków spoczywających na wspólnej podstawie, znajdującej się na stałej głębokości. Bloki mają róŜną wysokość ale jednakową masę, gdyŜ im blok jest wyŜszy, tym średnia gęstość jego skał
(…)
… jego skał
jest mniejsza.
W. Mizerski, Geologia dynamiczna dla geografów
Porównanie teorii Airy’ego i Pratt’a
2
Równowaga izostatyczna moŜe być zakłócana przez:
•
fałdowanie
•
sedymentację
•
rozwój lub zanik pokrywy lodowej
•
zmianę ilości wód w zbiornikach
•
zwiększanie obciąŜenia skorupy w rezultacie ruchów górotwórczych
•
denudację (wietrzenie, erozja, powierzchniowe ruchy masowe)
http://piru.alexandria.ucsb.edu/~geog3/lab_images/1-12.jpg
Przykładem ruchów izostatycznych moŜe być postglacjalne podnoszenie się
Skandynawii (równieŜ
Kanady i obszarów przyległych). Miejscowości połoŜone
niegdyś nad morzem dziś znajdują się z dala od brzegu, na znacznych wysokościach
nad poziom morza. Ruch dźwigający miał największe nasilenie bezpośrednio po
ustąpieniu lądolodu (6.800 lat temu ok 13 cm/rok). Aktualnie ruch…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)