W edług B. Balassy, jednego z głównych twórców teorii międzynarodowej integracji gospodarczej, międzynarodowa integracja gospodarcza to proces obejmujący odpowiednie zmiany w strukturze ekonomicznej danej grupy krajów w kierunku wytwarzania się jednolitej struktury ekonomicznej i w oparciu o nią jednolitego organizmu gospodarczego.
W literaturze wyróżnia się dwa modele integracji gospodarczej: model integracji międzynarodowej oraz model integracji ponadnarodowej. M odel integracji międzynarodowej zakłada, że wszystkie decyzje integracyjne o charakterze pośrednio lub bezpośrednio oddziałujące na przebieg procesu integracyjnego powinny być podejmowane przez przedsiębiorstwa państw uczestniczących w ugrupowaniu. Tutaj rola państw i międzynarodowych ośrodków integracyjnych zostaje ograniczona do roli stróża strzegącego przestrzegania ogólnych warunków. Państwo utrzymuje praworządność i porządek publiczny, stosuje środki przymusu dla ochrony zgodnych z prawem umów i kontraktów oraz pielęgnuje wolny rynek i wolną konkurencję. Ośrodki międzynarodowe czynią to samo w skali ugrupowania integracyjnego.
O dmienne stanowisko prezentuje model integracji ponadnarodowej, zwany również modelem integracji instytucjonalnej. W tym przypadku zarówno ugrupowanie integracyjne, jak i państwo uzyskują uprawnienia do oddziaływania na procesy integracyjne. Decyzje tych ośrodków mogą pośrednio oddziaływać na decyzje przedsiębiorstw za pomocą subwencji, ceł, ograniczeń parataryfowych, pozataryfowych polityki kursu walutowego, stopy procentowej i innych, czyli przy pomocy wszyztkich dostępnych narzędzi polityki makroekonomicznej. Stanowisko to opiera się na założeniu, że integracja gospodarcza możliwa jest jedynie w momencie skoordynowania, a następnie zunifikowania polityki ekonomicznej określonej grupy państw.
MODELE INTEGRACJI :
Konfederacja : integracja na podstawie związku suwerennych państw zachowujących swoje podstawowe kompetencje i realizujących współpracę o charakterze międzyrządowym („Europa ojczyzn”),
Federacja : integracja, która dąży do stworzenia „europejskiego państwa federalnego” o charakterze ponadnarodowym, przejmującego znaczną część, a docelowo większość czy wręcz całość uprawnień państw członkowskich.
Międzywojenne koncepcje integracji Europy:
Unia Paneuropejska (Richard Coudenhove- Kalergi),
projekt utworzenia Stanów Zjednoczonych Europy (Aristide Briand),
koncepcja unii anglo-francuskiej (Jean Monnet, Rene Pleven). WPŁYW II WOJNY ŚWIATOWEJ Czynniki polityczne:
Porażka instytucji o charakterze międzyrządowym (Rada Europy),
Nowa mapa polityczna w Europie,
Obawa przed rozprzestrzenianiem się komunizmu,
Chęć wpływania na politykę światową przez małe państwa,
(…)
… od efektu kreacji (redukcja strumieni handlu światowego)
EFEKT WZROSTU SIŁY PRZETARGOWEJ UNII CELNEJ,
MIARY EFEKTÓW UNII CELNEJ (stopień konwergencji cenowej na obszarze unii, poziom cen unii celnej w relacji do cen światowych, wielkość handlu zewnętrznego i wewnętrznego, wielkość handlu wewnątrzgałęziowego, efekty kosztowe kreacji i przesunięcia handlu, terms of trade unii celnej).
ZAŁOŻENIA MODELU…
…
Swobodny przepływ dóbr, usług, kapitału i osób,
Zbliżanie przepisów prawnych,
Polityka konkurencji,
Wspólna taryfa celna,
POLITYKI GOSPODARCZE I FINANSOWE (Unia Gospodarcza i Walutowa),
POLITYKI FUNKCJONALNE (Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych, polityka kohezyjna, polityka społeczna, polityka energetyczna, polityka badań i rozwoju, polityka ochrony środowiska, polityka edukacyjna, polityka…
… na kształtowanie się terms of trade Niezwykle trudne jest natomiast określenie ilościowe ww. zmian. Próbę taką podjęli w swoich badaniach P.Cecchini i M.Emerson, którzy oszacowali, że wprowadzenie w Unii Europejskiej unii celnej doprowadziło do zwiększenia PKB o 4,3-6,4%. Badaniu poddali sześć państw-sygnatariuszy traktatów założycielskich Wspólnot Europejskich oraz Wielką Brytanię. Szacowany wzrost PKB wynikał…
… na obniżkę cen i wzrost produkcji w unii celnej, a drugiej strony - na kształtowanie się korzystnych dla unii celnej terms of trade,
- udział krajów członkowskich we wzajemnej wymianie handlowej - chodzi głównie o relacje i wymianę handlową między krajami przed przystąpieniem do unii celnej. Ogólnie można stwierdzić, że im te relacje są silniejsze, a wymiana handlowa pełniejsza i na wyższym poziomie…
… Walutowego, Banku Światowego),
Europejski Plan Odbudowy (Plan Marshalla),
Powołanie Europejskiej Organizacji Współpracy Gospodarczej.
INTEGRACJA A PAŃSTWA EUROPY ZACHODNIEJ
Kraje założycielskie (Beneluks, Włochy, Francja, Niemcy),
Rozszerzenie: 1973 (Wielka Brytania, Dania i Irlandia),
Rozszerzenie: 1981 (Grecja),
Rozszerzenie: 1986 (Hiszpania i Portugalia),
Rozszerzenie: 1995 (Austria, Finlandia, Szwecja…
… techniczne.
Optymalny obszar walutowy. Robert A. Mundell, który stwierdził, że świat da się podzielić na obszary walutowe składające się z grupy państw, które mogłyby utrzymywać sztywne kursy walutowe lub przyjąć wspólną walutę. Przez taki obszar rozumie się obszar kilku regionów lub krajów, prowadzący do podniesienia dobrobytu zamieszkującej go ludności powyżej poziomu osiągniętego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)