To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
INNE ŹRÓDŁA PRAWA KONSTYTUCYJNEGO Ustawa konstytucyjna - ta sama moc prawna, ten sam tryb uchwalenia i zmiany. Z reguły regulują wąskie kwestie materii konstytucyjnej:
stanowią nowelizację istniejącej konstytucji (technika inkorporacji - nie jako poprawka jak w USA, tylko jako integralna część, zastępując zmieniany tekst).
uzupełniają konstytucję (np. ustawa konstytucyjna z 23.04.1992 r. o trybie ...)
w okresie braku konstytucji ustawy konstytucyjne mogą ją zastępować - tzw. prowizorium.
jednorazowe zawieszenie obowiązywania konstytucji (całości lub części) w przypadku konieczności odstąpienia, a nie zmiany konstytucji.
kwestia sporna - w obecnej konstytucji jedyną ustawą konstytucyjną jest ustawa o zmianie konstytucji art. 235 K.
Inne akty normatywne - też mogą dotyczyć materii konstytucyjnej, ale nie mają szczególnej mocy prawnej (np. ustawy o samorządzie, o TK, ordynacje wyborcze, uchwała - regulamin sejmu i senatu, i in.)
Prawo zwyczajowe - normy prawne powstałe w drodze długotrwałego stosowania zwyczajowo przyjętych rozwiązań, charakteryzujące się przekonaniem, że są prawem → w Polsce nie ma mocy prawnej, ale pewne zasady są stosowane, np. zasada dyskontynuacji prac parlamentu choć nie została nigdzie zapisana, uznaje się ją za obowiązującą; mazurek Dąbrowskiego do 1976 r. uznawano jedynie za hymn Polski.
Zwyczaj konstytucyjny - ustabilizowana (długotrwała i powtarzalna) praktyka postępowania w jakiejś sytuacji, rodząca domniemanie, że w przypadku powtórzenia się takiej sytuacji zostanie potraktowana w taki sam sposób → pomimo, że przepisy pozostawiają kilka możliwości, stale wybiera się jedno rozwiązanie. Powstaje tam, gdzie regulacja prawna nie jest wyczerpująca (sytuacja typowa w prawie konstytucyjnym). element praktyki prawa konstytucyjnego a nie element prawa konstytucyjnego → możliwość zmiany w każdym momencie. Gdyby zwyczaj utrzymywał się długi czas, że praktyka zaczęłaby mu przypisywać walor bezwzględnie obowiązujący, doszłoby do przekształcenia zwyczaju w prawo zwyczajowe (w Polsce zbyt duża zmienność)
Przykłady → funkcjonowanie RM oparte jest w dużej mierze na zwyczaju; kompetencja Marszałka Sejmu do poprawek technicznych tekstu.
Dysonans konstytucyjny - przełamanie konwenansu konstytucyjnego.
Precedens konstytucyjny - jednorazowe, świadome rozstrzygnięcie w praktyce, w nadziei na takie same rozwiązania w przyszłości. Jeśli się spełni, da początek nowemu zwyczajowi. Poprzez precedens może dojść do zmiany zwyczaju konstytucyjnego, np. A. Kwaśniewski mianując premiera L. Millera powiedział, że „ma nadzieję, że na premiera będzie desygnowany kierujący wygraną partią”
(…)
… kwestii, jak ordynacja wyborcza, stany nadzwyczajne, ustawy podatkowe, kodeksy. Występuje min. we Francji.
Arenga - krótki wstęp, bez historycznego i aksjologicznego podłoża, np. przed małą konstytucją.
- oparcie funkcjonowania państwa na prawie (demokratyczne państwo) → problem ustosunkowania się do prawa naturalnego (zespół reguł i norm, które istnieją niezależnie od ustawodawcy, wynikają z istoty samego człowieka) → atrybut nadrzędności wobec prawa pozytywnego, ale konsekwencje tylko w ostateczności (prawo do oporu)
zasada hierarchicznej budowy systemu prawa jest istotnym elementem zasady państwa prawnego → problemy ustrojowe:
zapewnienie konstytucji miejsca najwyższego aktu - sądowa kontrola konstytucyjności aktów;
zapewnienie ustawie nadrzędnej roli, tj. prymat ustawy (wyższa moc…
… i tylko w niej mogą być od niego wyjątki:
art. 9 - „RP przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego” → w tym zwyczaj;
art. 25 ust. 5 - umowy między RP a kościołami i związkami, jako podstawa ustawy;
art. 59 ust. 2 - układy zbiorowe pracy;
art. 61 ust. 4 - prawo do informacji - regulaminy Sejmu i Senatu określają tryb udzielania informacji o nich.
art. 227 ust. 1 zd. 1 w związku z ustawą o NBP.
zamknięcie systemu źródeł prawa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)