To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Utylitaryzm społeczny - chodzi o powiązanie społeczeństwa klasowego w jeden spójny organizm.
Pozytywiści polscy zmieniają sposób walki, jednak ich cel jest taki sam jak romantyków.
Pozytywizm - polityczny oportunizm… za taki obraz odpowiedzialni są następni pisarze. Walka przez społeczeństwo do narodu.
Prawidłowości w rozwoju polskiego pozytywizmu:
1864 rok - klęska popowstaniowa, silna cenzura rosyjska, data ta inicjuje program pozytywizmu,
1866 rok - zaczyna się ukazywać Przegląd tygodniowy ,
1870 - 1880 - złoty okres polskiego pozytywizmu, sformułowano program:
Program ten stanowi awangardę polskiego poglądu życiowego. Cenzura rosyjska była gilotyną duchową uniemożliwiającą pisanie polityczne, narodowe (konfiskowano nakłady książek zabraniano rozpowszechniania książek, prześladowano i zwalczano wszelkie teksty lub ich fragmenty dotyczące powstania lub wskazujące na ciężki los Polaków), cenzura doprowadziła do tego, że autorzy musieli stosować język ezopowy, mimetyczny. Był to język symboli i metafor. Prawdziwą mistrzynią języka niecenzurowanego była Eliza Orzeszkowa.
1880 - 1890 - dekada II; przynosi wysyp najwybitniejszych dzieł:
„Nad Niemnem” E. Orzeszkowej z 1888 r.,
„Placówka” B. Prusa z 1886 r.,
„Lalka” B. Prusa - w Kurierze Codziennym 1887-1889, wydruk w 1890.
W latach 80-tych uwidacznia się kryzys, góruje pesymizm w społeczeństwie. Zamiast harmonii społecznej uzewnętrzniają się konflikty społeczne. Pierwsi polscy socjaliści wytkną błędy polskiego pozytywizmu. Przeciwstawią się pozytywizmowi.
Obóz konserwatywno-tradycyjny opowie się za życiem religijnym w społeczeństwie, w kulturze polskiej.
Światopogląd polskiego pozytywizmu często określa się przy użyciu określenia scjentyzm (od scientia = nauka ) - opierał się na narzędziach badawczych i poznawczych nauk. Nauka nie ma charakteru ostatecznego. Nauki ścisłe, przyrodnicze, pozwolą uwolnić się człowiekowi z irracjonalnego postrzegania świata. Poznanie naukowe staje się jedynym i wartościowym poznaniem (to nauka zapewniała człowiekowi szczęśliwość bytowania w świecie). Nauki ścisłe, przyrodnicze wyzwalały człowieka od balastu urojeń irracjonalnych. Nauka kieruje zainteresowania na ludzkie istnienie.
H. T. Buckle - Orzeszkowa recenzowała jego dzieło. Formułował idee bliskie Spencerowi. Uwydatni się utylitarny model literatury i pozytywistycznego światopoglądu - nowoczesność. Nauka sama może przyczynić się odczuwaniu szczęśliwości. Bezwzględne oddanie się nauce i jej roli ma miejsce w latach 1870 - 1880. Potem się ono załamie.
Do kluczowych idei polskiego pozytywizmu należały: nauka, praca i postęp.
(…)
… pojęcie rozumiane często jako równość szans, które przejawiają się w nieograniczonym dostępie do edukacji, równości praw obywatelskich i społecznych. Charakterystyczne jest też zrównanie wszystkich obywateli bez względu na ich przekonania, pochodzenie etniczne oraz płeć.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Egalitaryzm
Proces emancypacji pracy zapoczątkowany przez E. Orzeszkową pokazuje jak wysoko ceniono pracę…
… nie dorównuje Europie. Wszystkie epoki występujące w Polsce mają opóźnienie w stosunku do Europy Zachodniej. Panuje zacofanie kapitalistyczne.
Model polskiej kultury w XIX wieku był naznaczony modelem mieszczańskim, ziemiańskim.
Pozytywizm występuje przeciw elitaryzmowi i kastowości.
egalitaryzm - zasadnicza równość wszystkich ludzi i między wszystkimi warstwami społecznymi.
Egalitaryzm - pogląd społeczno…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)