To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
1. Wrażenie i idee
2. Fakty a stosunki między ideami
3. Krytyka przyczynowości
4. Krytyka siły
5. Krytyka religii
6. Filozofia moralna
7. Kwestia sprawiedliwości
Podstawa badań Hume'a. Mianowicie jako angielski empirysta Hume badał nie same rzeczy ale sposób w jaki ludzie te rzeczy postrzegają. Spostrzeżenia ludzkie podzielił zaś na wrażenia (impresje) oraz na idee. Wrażeniami są więc nasze wszystkie doznania zmysłowe, to co widzimy, słyszymy, to czego dotykamy. Są one właściwym źródłem poznania. Idee natomiast pochodzą z wrażeń, są ich kopiami i dzielą się na proste i złożone. Idee proste powstają w wyniku przypomnienia sobie jednego, konkretnego wrażenia. Mamy z nimi do czynienia, gdy myślimy o jakimś przedmiocie i wyobrażamy go sobie, wtedy możemy mówić o idei tego przedmiotu. Idee złożone powstają z połączenia idei prostych. Są to takie pojęcia jak np. substancja, jakość. Według Hume'a nie ma czegoś takiego, jak idee ogólne. Jeśli np. używam pojęcia "kwiaty" to służy ono oznaczeniu wszystkich kwiatów, nie jest jednak możliwe potraktowanie go jako "idei kwiatów".
Hume zastanawiał się nad tym jak idee powstają i czy są trafne. Twierdził że ich powstanie dokonuje się w określonym porządku a pomiędzy ideami istnieje tzw. związek asocjacyjny. Sformułował także prawa kojarzenia a teorię kojarzenia podzielił na 3 rodzaje: 1)kojarzenie na zasadzie podobieństwa 2)czasową i przestrzenną styczność oraz na 3)związek przyczynowy. Nie rozwijał natomiast kwestii idei wrodzonych uważając że ważniejsza jest kwestia słuszności idei.
Wg Hume'a aby móc stwierdzić jakiś fakt opierając się na innym fakcie wcześniej już stwierdzonym, musi istnieć związek pomiędzy tymi dwoma faktami. Związek ten zwany związkiem przyczynowym był dla Hume'a bardzo istotnym zagadnieniem. Zadawał sobie pytanie na jakiej podstawie możemy wnioskować o przyczynie i skutku danego faktu. Stwierdził iż takie wnioskowanie jest możliwe jeżeli związek przyczynowy możemy uznać za konieczny. Aby zbadać konieczność danego związku Hume posługiwał się dwoma metodami: poznajemy go poprzez rozumowanie a priori bądź empirycznie. Jeśli chodzi o tą pierwszą metodę Hume stwierdził iż związku przyczynowego nie da się poznać a priori gdyż ze znajomości samej przyczyny nie da się odczytać skutku. Przyczyna i skutek to wg Hume'a dwie różne sprawy. Uznał także iż związku przyczynowego nie poznamy także metodą empiryczną. Dotychczas sądzono iż jeśli związku przyczynowego nie znamy z rozumowania a priori to musimy go poznać z doświadczenia. Hume postanowił to sprawdzić i doszedł do wniosku że doświadczenie informuje nas jedynie o następstwie faktów nie zaś o tym że jeden fakt wynika z drugiego. Przykład: naciskamy spust strzelby i następuje strzał, stwierdzamy że strzał nastąpił po naciśnięciu spustu a nie że był jego skutkiem. Natomiast z samego doświadczenia nie możemy się dowiedzieć dlaczego po jednym fakcie następuje drugi. Posługując się więc doświadczeniem musimy wyrzec się związków przyczynowych.
(…)
… przymioty ciała, oraz posiadanie dóbr materialnych. Zagrożeniu utraty podlegają tylko te ostatnie, z nimi jednak większość ludzi jest najbardziej związana emocjonalnie.
Koniec:
Na Hume'ie rozwój empiryzmu w Anglii skończył się.
Do zwolenników Hume'a można zaliczyć między innymi słynnego ekonomistę Adama Smitha, który rozwinął teorię moralności Hume'a. Czerpał z Hume'a także Immanuel Kant choć niektóre…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)