ZAJĘCIA I - TEKSTY ŹRÓDŁOWE (S. WOŁOSZYN): Karol Wielki wobec oświaty i kultury (z Reinharda Życie Karola Wielkiego ces a rza ) : Dzieci swoje kazał tak wychować, żeby zarówno synowie, jak i córki najpierw ćwiczono w sztukach wyzwolonych. Potem, kiedy wiek już na to pozwalał, synów uczono jeździć konno, obchodzić z bronią i polować, a córki przyzwyczajano do kądzieli, wrzeciona, aby nie próżnowały, i kształcono we wszelkiej poczciwości
- sztuki wyzwolone - tradycyjna nazwa nauk świeckich odziedziczona z kultury rzymskiej. Dzieliły się na dwie grupy: trivium , złożone z gramatyki, retoryki i dialektyki oraz quadrivium - z arytmetyki, geometrii, astronomii i muzyki
Córki były niezwykle piękne, jednak nie wydał ich za nikogo; wszystkie przy sobie w domu aż do swej śmierci zatrzymał, mówiąc, że nie może obejść się bez ich towarzystwa
Karol Wielki bardzo lubił kąpiele w gorących naturalnych źródłach; często ćwiczył się w pływaniu. Nie tylko synów, ale i znakomitych panów i przyjaciół zapraszał do kąpieli, niekiedy nawet domowników i ludzi ze straży przybocznej
Przy obiedzie słuchał muzyki albo czytania (czytano mu opowiadania i dzieje starożytnych; lubił też dzieła św. Augustyna)
Wymowę miał obfitą i bogatą, mógł najdokładniej wyrazić wszystko, co chciał. Uczył się języków obcych (łacina, greka)
Sztuki wyzwolone gorliwie uprawiał, uczonych miał w wysokim poszanowaniu i otaczał ich wielkimi honorami. Uczył się sztuki liczenia; ciekawiła go astrologia. Próbował też pisać
Religii chrześcijańskiej przestrzegał najświęciej i z najgłębszą pobożnością (zbudował bazylikę w Akwizgranie)
Po przyjęciu tytułu cesarza zajął się prawodawstwem swego narodu; myślą jego było uzupełnić braki, pogodzić różnice, poprawić to, co było złe albo fałszywie podane. Kazał spisać prawa wszystkich narodów żyjących pod jego berłem; tak samo zebrał i przechował dla pamięci barbarzyńskie, prastare pieśni, opiewające czyny i boje dawnych królów. Zaczął gramatykę mowy ojczystej. Miesiącom nadał nazwy z własnego języka.
Urządzenie szkół w wiekach średnic h (za A. Karbowiak Dzieje wychowania i szkół w Polsce w wiekach średnich ): Władze, kierownictwo i nauczyciele: - szkoły powstające w średniowieczu były w ścisłym związku z Kościołem, służyły jego celom i były od niego zawisłe. W sprawach edukacji panujący książę pozostawiał Kościołowi całkowitą swobodę
- od papieża, a względnie od soborów wychodziły rozporządzenia w sprawach wychowania i szkół, mające moc obowiązującą w całym świecie rzymsko - katolickim. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa, gdy jeszcze nie było ścisłej organizacji kościelnej, decydowali w sprawach edukacji panujący książęta świeccy, w późniejszych czasach w miarę układania się stosunków kościelnych sprawy edukacyjne należały prawie wyłącznie do zakresu działania Kościoła
(…)
… ono zupełnie
- w organizacji szkół średniowiecznych szkoła parafialna była najniższym stopniem; była w pierwszej linii zakładem, mającym przygotować do szkoły katedralnej i kolegiackiej
- siedmiu sztuk wyzwolonych nie wolno było uczyć w szkołach parafialnych. Ten przywilej miały tylko szkoły katedralne, kolegiackie i klasztorne
- szkołę katedralną nazywano pospolicie szkołą wyższą, w przeciwstawieniu…
… ich na oddziały, gdy było ich więcej. zazwyczaj oddzielano uczniów, pobierających początki nauki i naukę w siedmiu sztukach wyzwolonych, od kleryków, przystępujących do studium Pisma Świętego i innych teologicznych nauk
Tok i zakres nauki szkolnej:
- z edukacji i szkół korzystali tylko ci, którzy przygotowywali się do stanu duchownego. Wykształcenie i wychowanie religijne, potrzebne każdemu chrześcijaninowi…
… lub, obawiając się w domu kary, błąkało się po lasach i chowało w jaskiniach. W niektórych klasztorach wydzielano plagi w pewnych oznaczonych dniach wszystkim uczniom. Chociaż na nie nie zasłużyli.
Początek i urządzenie szkół parafialnych:
- od czasów Karola Wielkiego powierzono kształcenie kleryków szkołom katedralnym. Mimo to jednak zobowiązywano plebanów do utrzymywania przy kościołach chłopców do śpiewania…
… lateraneński III i IV domagał się najpierw bezpłatnej nauki w dotychczasowych szkołach, a potem pozwolił i polecił zakładać nowe szkoły i uczyć w nich gramatyki łacińskiej. Szkoły te miały z jednej strony kształcić dla kościoła parafialnego śpiewaków i ministrantów, a z drugiej przysposabiać do studiów w szkołach katedralnych i kolegiackich. Szkoły parafialne powołał więc do życia Kościół i to on czerpał…
… dawał dom i Kościół. Każdy musiał umieć w swoi, języku ojczystym na pamięć pacierz oraz znać i rozumieć główne zasady wiary katolickiej. Pacierza i tych zasad uczyły się dzieci od rodziców, księża zaś utrwalali w kościele, uzupełniali i rozwijali to, czego dzieci nauczyły się w domu. Ta nauka odbywała się tylko w języku ojczystym
- szkoła średniowieczna była instytucją czysto kościelną, kształciła…
… tych wszystkich czynów, jakich dokonują błędni rycerze, o których czytał. Najpierw wziął się do czyszczenia zbroi; zjedzona rdzą i pokryta kurzem leżała przez długie lata zapomniana w kącie. Zrobił z kartonu rodzaj półprzyłbicy, która złączona z szyszakiem czyniła wrażenie całkowitego hełmu. Nazwał swojego konia Rosynantem - pierwszym spośród wszystkich wierzchowców na świecie. Nadawszy koniowi miano wedle swego smaku…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)