MONARCHIA OGRANICZONA (POSTABSOLUTNA) - ISTOTA, SYSTEM WŁADZY.
Istota:
Konstytucjonalizm pierwszej połowy XIX w. związał się z monarchią ograniczoną. Teoretycznie w monarchii takiej nadal obowiązywała zasada pełnej władzy monarchy. Zmieniał on tylko dobrowolnie, aktem najwyższej łaski sposób wykonywania swej władzy. Nadane konstytucje mogły być poddanym odebrane, zgodnie z zasadą monarszej władzy. W rzeczywistości jednak były wymuszane przez układ sił społecznych, a opinia traktowała je jako nieodwracalne. System władzy:
- Monarcha stanowi prawa przy współudziale parlamentu (np. władca zmuszony był uzyskać zgodę parlamentu (często nieposiadającego nawet inicjatywy ustawodawczej) na ustawy z zakresu podatków oraz prawa karnego i cywilnego).
- Tylko monarcha sprawuje władzę rządową tzn. parlamenty nie mogą mieć wpływu na obsadę stanowisk ministerialnych i na politykę rządu.
- Monarchowie państw postabsolutnych mieli spory wpływ na skład izb wyższych parlamentów. Poza tym wchodzili do nich przedstawiciele wielkich rodów arystokratycznych i członkowie rodziny panującej. - Izby niższe pochodziły z wyborów (ordynacja była bardzo skomplikowana i różniła się w zależności od państwa, głosowanie było najczęściej pośrednie i jawne).
- Monarcha nadal posiada monopol na sprawowanie władzy rządowej. Zajmuje się polityką wewnętrzną, zagraniczną, obroną narodową i wykonywaniem ustaw. Jest filarem całego ładu społecznego.
- Sądy zostały oddzielone od administracji. Uznano niezawisłość sędziego, która dotyczyła jedynie sfery orzekania. Sędziowie pod względem organizacyjnym pozostawali pod kuratelą rządową ( ułatwiało to naciski na nich np. awanse, przeniesienia). Monarcha miał duży wpływ na bieg wymiaru sprawiedliwości poprzez prawo łaski, amnestie itp. - Nie ma już „pełni władzy monarszej”, ale nie można mówić także o podziale władz.
- W większości państw zniesiono już poddaństwo chłopów. Ustanowione zostały samorządy, jednak system wyborczy był tak ustanowiony, aby większe szanse posiadali ludzie zamożniejsi (robotnicy = klasa niebezpieczna).
- Pojawiają się konstytucyjne prawa i swobody obywatelskie np. równość wobec prawa, powszechność służby wojskowej.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)