Historia władzy w Europie - Monarchia absolutna

MONARCHIA ABSOLUTNA - JEJ CECHY ISTOTNE, RODZAJE. Monarchia absolutna to:
skrajny rodzaj monarchii, w której wszystkie dziedziny sprawowania władzy skupione są w ręku monarchy; jest monarchią nieograniczoną, ani przez stany, ani przez papieża, ani przez prawa zwyczajowe, ani przez parlament, ani przez konstytucję. Monarcha uosabia i sprawuje niepodzielnie władzę polityczną, on sam jest instytucją władzy („Państwo to ja”, powiedział Ludwik XIV), a nie tylko reprezentantem państwa albo jego częścią, czyli podmiotem władzy. Proces ten rozpoczął się w XIV w. wraz z upadkiem autorytetu papieża i cesarza, a nasilił w wieku XVI (zob. Machiavelli). W wieku XVII doprowadził do powstania klasycznej formy absolutyzmu we Francji, szczególnie za panowania Ludwika XIV. W XVIII w. absolutyzm zyskał własną ideologię gdzie władca miał być pierwszym urzędnikiem nowoczesnego, scentralizowanego państwa - taką postać absolutyzmu nazywamy absolutyzmem oświeconym. Absolutyzm oświecony najbardziej wyraźne formy przybrał w Królestwie Prus za panowania Fryderyka Wielkiego i w Austrii pod rządami Józefa II. W absolutyzmie oświeconym panowały, zgodne z ideologią Oświecenia, tendencje do reformy całokształtu życia społecznego i gospodarczego, realizowanego przez rozbudowany aparat biurokratyczny. W niektórych państwach (Polska, Anglia) absolutystyczny system rządów nigdy się nie ukształtował, a co więcej, budził stałe, poważne obawy społeczeństwa (zob. absolutum dominium, Magna Charta, neminem captivabimus). W innych (Szwecja, Niderlandy, także Anglia Stuartów) da się zauważyć starą walkę między zwolennikami władzy absolutnej a zwolennikami decentralizacji. W jeszcze innych (Rosja) nałożył się na dawniejsze formy despotyzmu (zob. samodzierżawie). Polityka merkantylizmu; klopoty ekonomiczne.
Cechy monarchii absolutnej
w monarchii absolutnej pełnia władzy politycznej należała do monarchy, co wyrażało się w powiedzeniu quod principi placuit, legis habet vigorem - to co podoba się władcy, ma moc prawa; monarcha nie musiał konsultować swoich decyzji z oficjalnymi przedstawicielstwami stanów; jeżeli zostały one utrzymane (na przykład we Francji Stany Generalne), pełniły jedynie funkcję opiniodawczą
tylko władca mógł prowadzić politykę zagraniczną, zawierać traktaty z innymi państwami, wysyłać za granicę oficjalnych przedstawicieli; tylko on miał prawo wypowiadania i prowadzenia wojen
monarcha miał monopol na stanowienie prawa i ściąganie podatków z całego kraju, a nie tylko z domeny królewskiej
monarchia absolutna zainicjowała proces tworzenia biurokracji państwowej; aparat urzędniczy składał się z ludzi posiadających zawodowe przygotowanie do pełnionych funkcji; służba urzędnicza stwarzała możliwości awansu ludziom o pochodzeniu plebejskim

(…)

… Niccolò Machiavelli i Jean Bodin. Absolutyzm, oparty na idei pełnej suwerenności monarchy, mającego wyłączność na ingerowanie w życie poddanych, dzięki swobodzie prawodawczej oraz aparatowi biurokratycznemu, rozwinął się w pełni w wiekach XVII i XVIII (Anglia za Jakuba I, Francja za Ludwika XIV). W ramach absolutyzmu nastąpiła maksymalna koncentracja władzy politycznej w rękach monarchy, powodująca…
…, których naruszenie mogło doprowadzić do upadku absolutnej monarchii (tak zwane fundamentalne prawa monarchii). Cechy absolutyzmu klasycznego: centralizm - władza skupiona w rękach króla ; biurokratyzm - rozbudowany aparat administracyjny ; etatyzm ; militaryzm - tworzenie zawodowej armii ; ekspansjonizm - powiększanie terytorium państwa kosztem sąsiadów
Absolutyzm oświecony forma ustroju państwa rozpowszechniona…
... zobacz całą notatkę