Nowy ład w Europie i na świecie
Bilans wojny, przemiany społeczno-polityczne w Europie środkowej po II wojnie światowej
Udział 61 państw z 3 kontynentów, mobilizacja 110 mln żołnierzy, 35,5 mln ofiar, wymordowanie 4,9 mln Żydów, deportacja 5, 9 mln osób, wysiedlenia Niemców - 6, 2 mln osób.
18 listopada 1945-1 listopada 1946 - Proces zbrodniarzy wojennych w Norymberdze, 12 wyroków śmierci
Niemcy: proces integracji 3 zachodnich stref okupacyjnych, w przeciwieństwie do przybierającej na sile sowietyzacji państw środkowoeuropejskich oraz obawy objęci podobną polityką strefy podległej ZSRR. Moska wywozi całe fabryki z załogami, zalega z dostawami żywności dla stref zachodnich. 6 września James Byrnes z USA zapowiada definitywne scaleni strefy amerykańskiej i brytyjskiej, postulat utworzenia tymczasowego rządu niemieckiego, złożonego z premierów krajów związkowych - plan powołania zgromadzenia ustawodawczego, które uchwaliłoby konstytucję.
2 grudnia Byrnes i Ernest Bevin (bryt. MSZ.) zawarli porozumienie o utworzeniu Bizonii.
1948 - radziecka delegacja opuściła Sojuszniczą Radę Kontroli - wspólna administracja 4 mocarstw przestała istnieć.
Kryzys berliński, czerwiec 1948-maj 1949: Reforma walutowa w strefach zachodnich, spór o z ZSRR dotyczący waluty berlińskiej - zablokowanie przez Moskwę dostępu do Berlina Zachodniego, odcięcie dopływu energii. Reakcja mocarstw zachodnich: most powietrzny w celu zaopatrywania miasta. Lipiec 1948: dokumenty frankfurckie w celu realizacji postulatów Byrnes. Utworzenie Rady parlamentarnej na czele z Konradem Adenauerem. 23 maja 1949 - konstytucja, powstanie Republiki Federalnej Niemiec (RFN).
Odpowiedzą ZSRR było utworzenie 30 maja 1949 - Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD).
Okupacja Austrii: kwiecień 1945 - rząd Karla Rennera powstał w wyniku inicjatywy ZSRR,. Lipiec - układ w sprawie kontroli Austrii, austriackie ustawodawstwo i administracja podlegały nadzorowi Rady Sojuszniczej ds. Austrii, podział państwa na 4 strefy, a Wiednia na 5 (1 wspólna strefa).
Renner nie był marionetką w rękach ZSRR, postawił sobie za cel uzyskanie poparcia mocarstw zachodnich oraz przeprowadzenie wyborów powszechnych. Wybory definitywne przegrali komuniści.
Kryzys gospodarczy: ZSRR zgodnie z postanowieniami Poczdamu egzekwował prawo do przejęcia mienia poniemieckiego: demontaż i rekwizycja maszyn, przejmowanie zakładów przemysłowych. Stopniowa eliminacja komunistów z areny politycznej.
Rada Ministrów Spraw Zagranicznych przygotowała traktaty pokojowe z państwami pokonanymi - podpisanie ich w Paryżu 10 lutego 1947 z Włochami, Rumunią, Węgrami, Bułgaria i Finlandią. Ogólne postanowienia traktatów: rozwiązanie organizacji faszystowskich i nazistowskich, rozbrojenie/ograniczenie wielkości sił zbrojnych, reparacje, zrzeczenie się zajętych terytoriów, wysiedlenia ludności niemieckiej. Wcześniej z tymi państwami podpisano układy rozejmowe (zakończenie działań militarnych) na jesieni 1944 lub 1945 (Włochy 1943 w Fairfield Camp) w Moskwie
(…)
… strategicznych szlaków komunikacyjnych.
Sformalizowanie stosunków między państwami bloku wschodniego na drodze zawierzania dwustronnych układów „o przyjaźni, współpracy i pomocy wzajemnej” - ramy jednoczące radziecką strefę wpływów, ułatwienie ZSRR sprawowania kontroli nad rozwojem sytuacji wewnętrznej w tych krajach, stworzenie lepszych warunków dla eksploatacji formującego się bloku oraz przyczynienie się do zatarcia tradycyjnych konfliktów. Stacjonowanie w Polce, na Węgrzech, Rumunii i Bułgarii wojsk radzieckich.
RWPG - rada wzajemnej Pomocy Gospodarczej otworzona podczas konferencji w Moskwie 5-8 stycznia 1949 z udziałem Bułgarii, Polski, Rumunii, Węgier i ZSRR (potem Albanii i NRD) - odpowiedź bloku wschodniego na plan Marshalla i tendencje integracyjne Zachodu. RWPG miała być nadrzędną instytucją…
… ludności niemieckiej. Wcześniej z tymi państwami podpisano układy rozejmowe (zakończenie działań militarnych) na jesieni 1944 lub 1945 (Włochy 1943 w Fairfield Camp) w Moskwie
ZSRR i powstanie bloku wschodniego, stalinizm w demokracjach ludowych
Sukcesy militarne armii radzieckiej - wzrost autorytetu partii komunistycznej. Mocarstwowe aspiracje Stalina - ekspansjonizm ZSRR na Europem Środkowowschodnią…
… społecznych
Kolektywizacja, plany gospodarcze
Rosyjscy generałowie i stacjonowanie wojsk radzieckich w państwach bloku wschodniego
Programy nauczania i nowomowa podporządkowana sytuacji politycznej i doktrynie stalinizmu
Współzawodnictwo pracy, parady/pochody
Kominform: 22-27 września Szklarska Poręba - tajne spotkanie działaczy komunistycznych ZSRR, Jugosławii, Bułgarii, Węgier, Rumunii, Czechosłowacji…
… socjaldemokrata Zdenkiem Fierlingiem, KPCz z Klemensem Gottwaldem jest w rządzie. Benesz prezydentem.
Ogłoszenie programu koszyckiego - reforma rolna, ukaranie kolaborantów, nacjonalizacja przemysłu, równouprawnienie Słowacji, wysiedlenia Niemców.
Maj 1946 - wybory do Zgromadzenia Konstytucyjnego, wygrana komunistów, utworzenie rządu formalnie koalicyjnego, zdominowanego przez komunistów, Gottwald premierem…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)