Historia postępowania administracyjnego w Polsce.
Wpływ na powstanie i kształtowanie się postępowania administracyjnego miały następujące zdarzenia:
- Rozwój prawa administracyjnego materialnego - wyodrębnienie prawa administracyjnego jako osobnej gałęzi prawa dokonało się na przełomie XVIII i XIX w. Przynajmniej już wtedy można było doszukać się jego elementów w obowiązującym prawie. Uległa również zmianie pozycja urzędnika aparatu państwowego, bo przestał on być jedynie przedstawicielem lub pełnomocnikiem panującego, a stał się osobą działającą na podstawie prawa, reprezentującą w różnym zakresie państwo. W dalszej tego konsekwencji zmienił się charakter decyzji administracyjnych, które przestały być aktami wiążącymi jednostronnie jak w okresie dawnego państwa policyjnego a zaczęły mieć charakter dwustronnie obowiązujący tj. obowiązujące organ prowadzący postępowanie i obywatela. Wykształciło się przekonanie, że od orzeczeń wydanych w I instancji potrzebny jest uregulowany prawnie środek odwoławczy, a nie jak do tej pory ewentualny rekurs hierarchiczny, który miał znaczenie doniesienia do władzy wyższej i prośby o zmianę decyzji (via gratiae). Środek odwoławczy zaczyna być postrzegany jako uprawnienie adresata jak również obowiązek organu. Powstaje przekonanie, że potrzebna jest procedura regulująca stosunki na linii adresat - urzędnik. - Powstanie sądownictwa administracyjnego - Podstawy ukształtowania stałych form postępowania administracyjnego, które później utrwalały się w ustawodawstwie, stworzyła praktyka sądów administracyjnych badających zarówno legalność decyzji administracyjnych, jak i poprawność postępowania organów administracyjnych. Sądy zaczynają powstawać na początku XIX w. Dzieje się tak w związku z koniecznością przestrzegania trójpodziału władzy ( sądy mają kontrolować działania administracji publicznej). Początki sądownictwa administracyjnego w Polsce przypadają na okres Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego. Już w konstytucji Księstwa Warszawskiego z 1807 r. była zapowiedź powołania „ sądownictwa sporów administracyjnych”, którą w późniejszych aktach prawnych zrealizowano ściśle według francuskiego wzoru, który z wieloma zmianami i przerwami w działaniu przetrwał w Królestwie Polskim aż do 1867 r., kiedy to w toku likwidacji odrębności ustrojowych zniesiono Radę Stanu.
Pierwszym polskim sądem administracyjnym był Najwyższy Trybunał Administracyjny powstały na mocy ustawy z 3 sierpnia 1922 r. o Najwyższym Trybunale Administracyjnym zapoczątkowując okres względnie jednolitego sądownictwa administracyjnego w Polsce. Był to sąd administracyjny jednoinstancyjny orzekający ostatecznie o legalności tych indywidualnych aktów administracyjnych, które były podejmowane przez organy administracji rządowej lub samorząd terytorialny w wykonaniu swych funkcji publicznoprawnych oraz które były ujęte w formę procesową orzeczeń lub zarządzeń. Sąd orzekał wyłącznie w składach sędziów zawodowych, chociaż początkowo ustawa wymagała, ażeby połowa sędziów NTA miała kwalifikacje sędziowskie.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)