Adam Smith Smith uważał, że interes jednostki stanowi najlepszy bodziec do działalności gospodarczej. Człowiek dąży do osiągnięcia własnych korzyści. Człowiek przedkłada własne korzyści nad korzyści społeczne. Zgodność interesów prywatnych z interesem publicznym. Człowiek najlepiej sam dba o własne interesy. Przedsiębiorca, kupiec zatrudnia ludzi, produkuje surowce mając na uwadze swój własny interes, a to jest korzystne z punktu widzenia społecznego. Interes własny działa jak siła napędzająca, kierująca ludzi do takiej pracy, za jaką społeczeństwo jest skłonne im płacić. Interes własny motywuje ludzi do działania. Zgodność interesu osobistego, indywidualnego z interesem społecznym wymusza działanie mechanizmu rynkowego tzw. niewidzialna ręka rynku. Jest to zbiór sił działających na rynku, wymuszających od gospodarujących konkretne zachowania i postępowania, siły które zapewniają samoczynny rozwój gospodarczy, koordynują zachowania ludzi, wpływają na ich decyzje i działania gospodarcze. Te siły to przede wszystkim konkurencja. To ona wymusza pewne racjonalne zachowania. Konkurencja czyli sprzeczność interesów podmiotów występujących na rynku. Każdy z nich chce zdobyć jak najwięcej dla siebie, nie myśląc o społecznych konsekwencjach; a zatem każdy z nich ma do czynienia z grupą podobnie motywowanych osobników, którzy dążą dokładnie do tego samego, czyli wykorzystania chciwości bliźniego. Te egoistyczne motywy postępowania w wyniku wzajemnego oddziaływania ulegają przekształceniu, aby doprowadzić do najmniej oczekiwanego skutku; do harmonii społecznej.
Inną siłą koordynującą zachowania ludzi są ceny. Informują one o kierunkach zyskowności, informują o rzadkości dóbr. Całokształt tych sił prowadzi jednostkę ku korzyściom publicznym, ogólnospołecznym. Prawa rynku nie tylko wyznaczają konkurencyjne ceny na wyroby, ale zapewniają dostosowanie się producentów do wielkości społecznego zapotrzebowania na towary.
Smith widział też inne powody do jak największej wolności gospodarczej, to dbałość o własne interesy. Uważał, że lepiej zostawić sprawy własnemu biegowi. Domagał się również decentralizacji decyzji gospodarczych. Wyrażał wiarę, iż niewidzialna ręka rynku godzi w interesy jednostki bardziej niż decentralizacja. Rynek po prostu spaja społeczeństwo, spaja jednostki w jeden organizm społeczno-gospodarczy. Argumentem Smitha był proces akumulacji kapitału, który determinuje rozmiary potencjalnej działalności produkcyjnej. Nie można siłą zmusić gospodarki, by rozwój był szybszy niż to dzieje się naturalnie. Rozwój ten nie będzie odpowiadał kapitałom, będzie to coś sztucznego. Nie można rozwijać gospodarki ponad stan. A.Smith postulował o ograniczenie roli państwa w życiu gospodarczym. Jego koncepcja to państwo w roli
(…)
… i kapitał/
Produkcja /buszle pszenicy/
Produkcja /buszle pszenicy/
Czynniki produkcji /praca i kapitał/
nakłady
Renta gruntowa różniczkowa
A
urodzajna 10
100
100
10
20
12
B
średnio urodzajna
10
90
100
13
26
6
C
nieurodzajna
10
80
100
16
32
0
Są to działki tej samej wielkości, działki A,B i C, ale różnią się urodzajnością. Działka A jest najbardziej urodzajna, działka B jest średnio urodzajna, działka C…
… się na poziomie 32 funtów za 100 buszli pszenicy. Jeśli taka będzie cena pszenicy oznaczać to będzie, że na tych gruntach bardziej urodzajnych niż grunt C, została zrealizowana różniczkowa renta gruntowa. Tutaj żeśmy sprzedali 100 buszli za 32 funty, nakłady wyniosły 32 funty, czyli różniczkowa renta gruntowa wyniosła 0 w przypadku działki C. W przypadku gruntu B sprzedaliśmy produkcję za 32 funty, nakłady…
… cen na importowane zboża i wprowadzenia rent gruntowych. Dawid Ricardo /1772-1823/ autor „Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania” wydanej w 1817 roku. Mając 21 lat przeszedł na katolicyzm za sprawą swojej dziewczyny, co nie spodobało się jego rodzinie i spowodowało zerwanie stosunków z rodziną. Dorobił się on majątku na operacjach giełdowych. Zajmował się naukami przyrodniczymi. Książka „Zasady…
… się dokonuje. Linia pozioma E - linia wyznaczająca minimum kosztów utrzymania robotnika. Jest to poziom płac, które robotnicy otrzymują, a który jest otrzymany przez minimum kosztów utrzymania tego robotnika, minimum egzystencji. Jest to pewien poziom dochodu niezbędny do przeżycia, do zaspokojenia najbardziej elementarnych potrzeb. Jak napisał Ricardo „jest to dochód, który umożliwić ogółowi robotników…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)