Zakres wiedzy o literaturze wg Kazimierza Wyki:
naukowość rzeczy,
przedmiot badania,
okoliczności badawcze,
język i metody badania.
LITERATUROZNAWSTWO (historia literatury) - przedmiotem badań jest literatura piękna, dzieło, proces historyczno-literacki, odbiór dzieła Literaturoznawstwo cechuje się specyficzną terminologią, czynnościami poznawczymi, formą wypowiedzi.
Działy nauki o literaturze:
Historia literatury.
Teoria literatury.
Metodologia badań literackich (metanauka).
Krytyka literatury.
Wszystkie działy zajmują się literaturą, współpracują i zazębiają się, ale zadają inne pytania, każdy traktuje literaturę z innej perspektywy.
CHRONOLOGIA NAUK O LITERATURZE :
Najstarszy dział - poetyka (teoria literatury) zajmował się dziełem literackim już za czasów Arystotelesa. Retoryka i filozofia to działy, które pojawiły się później.
Pod koniec XVIII w. powstała estetyka .
Na początku XIX w. pojawiła się historia literatury (niegdyś historia literaria oznaczało bibliografie, dopiero później zajęła się historią literatury). Obejmuje filozofię, publicystykę, wymowę. W czasach dzisiejszych zawęziła się do opisywania dzieła literackiego.
HISTORIA LITERATURY : zajmuje się określonym czasem, okolicznościami powstania, recepcją (odbiorem), ważne jest konkretne dzieło, kultura literatury. Tworzy chronologiczne układy zjawisk literackich (powstanie, rozwój, zanik, związki, zależności, ewolucję literatury).
Badacz bada związki, filozofię, ideologię, życie społeczne i kulturalne w dziele. Zastanawia się nad strukturą, stylistyką, językiem dzieła.
Terminy: prąd, epoka, okres, problem, wątek literacki, proces historyczno-literacki, periodyzacja epok.
Gatunki: monografie …
KOMPARATYSTYKA - mieści się w ramach historii literatury. Literaturoznawstwo porównawcze - grupuje, porównuje literatury różnych narodów, kultur pod względem rodzajowym, kulturowym, pod względem procesów rodzajowych, współzależności.
TEORIA LITERATURY : stawia pytania ogólne (czym jest dzieło literackie? jak jest zbudowane?), szuka odpowiedzi, interesuje je dzieło w ogóle, jako przykład ogólnych prawidłowości (teorie gatunku). Teoria literatury chce wyjaśnić istotę działa literackiego.
Jest to nauka ogólna, bada prawidłowości, ogólne własności literatury. Zajmuje się psychologią odbioru. Język teorii literatury jest abstrakcyjny, analityczny (spekulacja myślowa).
Teoria powstała na początku XX w. (istniała jednak już od starożytności jako poetyka, retoryka).
Gatunki: monografia problemu, gatunku, rozprawa teoretyczno-literacka.
(…)
… - ukształtowanie językowe, właściwości języka i stylu utworów literackich;
KOMPOZYCJĘ - układ, budowa dzieła sztuki, budowa świata przedstawionego dzieła literackiego;
GENOLOGIĘ - nauka o gatunkach i rodzajach literackich;
POETYKĘ HISTORYCZNĄ - zajmuje się ona przekształceniami, ewolucją gatunków i dzieł literackich, modyfikacjami. Dzieli się na:
IMMANENTNĄ - ma ją każdy utwór. Jest to zespół norm, reguł…
… to: periodyzacja, gatunek, okres, prąd, konwencja, tradycja literacka.
METODOLOGIA LITERATURY - czasami jest podporządkowana teorii literatury. Określana jest filozofią nauki o literaturze. Zajmuje się sposobem badań literatury, sposobem jej analizy, klasyfikacji, interpretacji.
KRYTYKA LITERATURY - istnieje spór o przynależność do literaturoznawstwa. Jest to nauka szczegółowa (skierowana na konkretne dzieło…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)