Samorząd terytorialny na Litwie
Wstęp
Okres przemian demokratycznych na Litwie rozpoczął się na początku lat 90 XX wieku. Dnia 25 października 1992r. w przeprowadzonym referendum państwowym przyjęto Konstytucję Republiki Litewskiej. Rozdział X ustawy zasadniczej zatytułowany „ Samorząd terytorialny i administracja” jest poświecony zagadnieniom samorządu terytorialnego. Zgodnie z zapisami konstytucji rejony jako jednostki samorządowe stopnia podstawowego działają na własną odpowiedzialność i we własnym imieniu, a ich samodzielność podlega ochronie sądowej. Ponadto mają one prawo do uchwalania swoich własnych budżetów oraz do dysponowania mieniem komunalnym przekazanym im na własność.
Samorząd terytorialny a zasadniczy podział terytorialno - administracyjny państwa
Dnia 7 lipca 1994 roku została uchwalona nowa ustawa o samorządzie terytorialnym i nowa ordynacja wyborcza do rad rejonów. Od 1995 roku samorząd jest jednostopniowy: tworzyło go wówczas 56 rejonów ( 12 miast i 44 rejony ) jako jednostki samorządowe. Obecnie po zmianach wprowadzonych w 2000 roku istnieje na Litwie 60 samorządowych rejonów, z czego większość 41 rejonów liczy od 10 do 50 tyś. mieszkańców.
12 rejonów to jednostki liczące od 50 do 100 tyś. Mieszkańców
5 największych rejonów liczy ponad 100 tyś mieszkańców ( największe jest Wilno - ok. 550 tyś mieszkańców)
2 rejony gdzie mieszka mniej niż 10 tyś mieszkańców
Oprócz tego w 1994 r. utworzonych zostało 10 okręgów administracyjnych jako jednostki podziału terytorialnego państwa, które wypełniają funkcję administracji państwowej i w skład których wchodzi po kilka samorządowych rejonów.
Okręg olicki - 5 rejonów; okręg kowieński - 8 rejonów; okręg kłajpedzki - 7 rejonów; okręg mariampolski - 5; okręg poniewieski - 6; okręg szawelski - 7; okręg turoski - 4; okręg telszycki - 4; okręg uciański 6; okręg wileński - 8.
Na czele okręgu stoi naczelnik mianowany przez rząd, a ponadto w każdym okręgu działa przedstawiciel rządu, który sprawuje nadzór nad działalnością jednostek samorządowych pod względem legalności, czyli zgodnie z prawem przyjmowanych przez organy samorządu aktór prawa miejscowego. Od 2000roku w każdym okręgu funkcjonuje rada rozwoju regionalnego, w skład której wchodzą naczelnik okręgu, jego z-ca, oraz radni rejonów w liczbie odpowiadającej wielkości rejonu i liczbie jego mieszkańców. Rada zbiera się w razie potrzeby, a jej głównym zadaniem jest przyjęcie rocznego planu rozwoju regionalnego danego okręgu.
Zadania jednostek samorządu terytorialnego
Możemy podzielić je na 4 kategorie:
Własne tzn. niezależne - edukacja przedszkolna, sport, turystyka, przygotowanie i uchwalenie budżetu rejonu
(…)
… planu rozwoju regionalnego danego okręgu.
Zadania jednostek samorządu terytorialnego
Możemy podzielić je na 4 kategorie:
Własne tzn. niezależne - edukacja przedszkolna, sport, turystyka, przygotowanie i uchwalenie budżetu rejonu
Przydzielone ( z ograniczoną niezależnością) - pomoc społeczna, ochrona zdrowia, planowanie przestrzenne, promocja kultury, ochrona przyrody, zarządzanie mieniem
Państwowe ( zlecone) - m.in. prowadzenie ksiąg stanu cywilnego, organizowanie ochrony cywilnej i przeciwpożarowej, przygotowanie i przeprowadzenie referendów państwowych, wyborów lokalnych, parlamentarnych czy prezydenckich.
Zadania państwowe na podstawie kontraktów zawartych z państwowymi instytucjami lub agencjami.
Samorząd terytorialny w konstytucji i prawie samorządowym
Konstytucja : rozdział X…
… lub na polecenie dyrektora administracyjnego.
Starostwa - w chwili obecnej jest ich 546. Starostwa podlegają bezpośrednio dyrektorowi administracyjnemu. Do zadań starostwa należy m.in. świadczenie usług publicznych, organizowanie prac publicznych, przedstawianie propozycji co do stanu dróg publicznych, ulic, remontu budynków, zwoływanie zgromadzeń mieszkańców. Za wewnętrzne zarządzanie starostwem odpowiada starosta który m.in. prowadzi księgi stanu cywilnego, odpowiada za wykorzystanie środków finansowych na realizację zadań starostwa płynących z budżetu rejonu, przyjmuje petycje od mieszkańców. Finansowanie jednostek samorządu terytorialnego
Samorząd ma prawo do przygotowania własnego budżetu. Projekt budżetu opracowuje Wydział Finansowy, jest on zatwierdzany uchwałą rady rejonu, za jego realizację…
… udział te listy partyjne, które w skali całego kraju przekroczyły 4% próg wyborczy, a w przypadku koalicji partii 6% klauzulę zaporową. Czynne prawo wyborcze - 18 lat Bierne - 20 lat
Na podstawie artykułu 9 ordynacji wyborczej do rad rejonów w okręgu wyborczym według proporcjonalnego systemu wyborów wybiera się:
51 radnych - okręgi ponad 500 tyś.
41 radnych - okręgi od 300 do 500tyś.
31 radnych - okręgi…
… radnych.
Kompetencje
Dyrektor administracyjny jako organ wykonawczy stoi na czele administracji samorządowej, organizuje jej pracę, jest przełożonym pracowników samorządowych, organizuje wykonanie budżetu rejonu oraz innych uchwał rady. Kadencja trwa 4 lata, chyba że rada na wniosek mera odwoła go przed upływem terminu.
Aparat pomocniczy Służba kontrolera - kontroler jest mianowany przez radę…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)