To tylko jedna z 8 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Świat hellenistyczny.
Podboje Aleksandra Wielkiego otwierają nową epokę w dziejach Grecji nazywaną okresem hellenistycznym. Nazwa hellenizm została zaproponowana w XIX wieku i pochodzi od greckiego czasownika hellenizein co można tłumaczyć jako: robić coś na sposób grecki, zachowywać się jak Grek mówić po grecku sprzyjać Grekom. Wprowadzając tę nazwę starano się opisać epokę w której kultura grecka została przyjęta przez różne ludy mieszkające na terenie państwa Aleksandra i uległa przemieszaniu z ich własną kulturą. Określenie hellenizm miało negatywne zabarwienie gdyż odnosiło się do epoki której doszło do degeneracji greckiej kultury pod wpływem wschodu. Dzisiejsza ocena tej epoki pozbawiona jest takich negatywnych osądów. Podkreśla się że wpływ greckiej kultury na społeczeństwa państw hellenistycznych nie był zbyt głęboki
Po wielkich podbojach Aleksandra i powstaniu rozległych hellenistycznych monarchii, z których najpotężniejszymi były państwa Ptolemeuszy i Seleukidów świat egejskiej Grecji mógł się wydawać mały i zaściankowy co jednak nie odpowiadało do końca prawdzie. Władcy nowych państw czuli się Macedończykami i należeli do greckiej kultury a także chcieli ingerować w sprawy greckie.
Dla władców Macedonii Grecja była obszarem leżącym bezpośrednio w zasięgu ich władzy i starali się go utrzymać pod swoją kontrolą oraz przeciwdziałać wpływom Ptolemeuszy i Seleukidów.. Natomiast dla państw greckich powstanie wielkich monarchii oznaczało zepchnięcie na drugi plan w wielkiej polityce. Grecja stała się polem rywalizacji między hellenistycznymi królestwami do których w II wieku dołączył Rzym. Z drugiej strony powstanie nowych miast i wielkich monarchii stworzyło wielu Grekom szansę odmiany losu i dojścia do majątku a także zaszczytów niedostępnych w starej ojczyźnie.
Ogromne zasoby finansowe królów zostały w części wykorzystane na rozwój kultury i nauki greckiej na niespotykaną wcześniej skale. Poszerzenie horyzontów geograficznych uczyniło z Grecji i Morza Śródziemnego centrum iokumene czyli całego znanego świata., Językiem w którym na co dzień porozumiewali się mieszkańcy iokumene stała się koine czyli dialekt wykształcony na bazie dialektu attyckiego. Stopniowo koine zastępowała lokalne dialekty, trafiła też do literatury.
Po śmierci Aleksandra Wielkiego świat grecki został zdominowany przez wielkie monarchie powstałe z podziału jego imperium. Na obszarze Grecji istniały dwa wielkie królestwa Macedonia i Epir ale zachowały wiele odrębnych cech w stosunku do wschodnich monarchii hellenistycznych. Charakter państwa macedońskiego budzi wiele kontrowersji wśród badaczy. Część uważa że dużą rolę odgrywali w nim posiadający prawa obywatelskie Macedończycy którzy na zgromadzeniu mogli decydować o wyborze króla czy podjęciu ważnych decyzji finansowych. Ich pozycja w państwie wynikała z przekonania że to lud jest źródłem władzy królewskiej. Inni historycy przychylają się do poglądu że odwoływanie się królów do poparcia ogółu Macedończyków było sporadyczne i miało doraźny polityczny charakter. Królowie Macedonii podobnie jak inni władcy hellenistyczni przyjęli zwyczaj noszenia diademu.
(…)
… monarchii była jednak bardzo zakorzeniona w świadomości Macedończyków i aż do czasów rzymskich nie pojawiły się poważne próby obalenia królów.
Charakterystycznym dla epoki hellenistycznej zjawiskiem było powstanie dużych i silnych państw federacyjnych, które skutecznie podejmowały rywalizację z Macedonią. Najważniejsze z nich - Związek Etolski i Związek Achajski były przykładami, że Grecy potrafili…
… skoro czasami określali zasady na jakich miasta mogły się ponownie usamodzielnić.
Wiele wysiłku miasta wkładały w zabiegi o uzyskanie gwarancji bezpieczeństwa i nietykalności, których pierwotnie udzielano sanktuariom , aby uchronić je przed grabieżą w czasie wojny. Czasami starano się o takie gwarancje w obawie przed piratami wspieranymi przez niektóre miasta. W epoce hellenistycznej upowszechniło…
… w epoce hellenistycznej. Przeciętna wielkość takiego gospodarstwa wahała się między 4 a 5 ha. Gospodarowanie opierało się przede wszystkim na pracy członków rodziny. Kiedy domowników było mniej mogło brakować rąk do pracy i wtedy należało zatrudnić kogoś do pomocy lub kupić niewolnika. Posiadanie niewolników było jednak inwestycją obarczoną ryzykiem ich utraty chociażby na skutek choroby. W niewielkim…
… niż wsi.
Epoka hellenistyczna przyniosła zmiany w wyglądzie miast. W stosunku do wcześniejszej epoki znacznie pogłębiły się różnice między biednymi a zamożnymi czego dowodem są nie spotykane wcześniej rozbieżności w wielkości i wyglądzie domów. Przebudowa publicznej przestrzeni w miastach i rozbudowa domów prywatnych stworzyły miejsce dla rzeźby nie związanej z kultem. Popularne stały się wtedy portrety…
… jej przedstawicielem był Nabis , który w 207 roku pne przejął rządy jako jedynowładca. Za jego panowania zmienił się wygląd miasta, które otoczono murami obronnymi i wyposażono w akwedukt. Król bił srebrną monetę ze swoim wizerunkiem a obywateli zachęcał do zajmowania się handlem i rzemiosłem. Zbyt samodzielna polityka Nabisa doprowadziła go do konfliktu ze związkiem Achajskim i z Rzymem- konfliktu który zakończył…
… się klęską Spartan w 195 roku pne i utratą znacznej części Lakonii wraz z portami. Wkrótce po zamordowaniu Nabisa w 192 roku pne Sparta utraciła niezależność i została siłą włączona do Związku Achajskiego. Dopiero po 146 roku pne Rzymianie nadali jej status wolnego miasta.
Dzięki akcji kolonizacyjnej Aleksandra i Seleukidów grecka kultura została zaszczepiona odległych rejonach Azji Środkowej.
Powstanie wielkich monarchii i zabiegi ich władców sprawiły, że znaczące centra greckiej kultury zaczęły powstawać z dala od Grecji. Symbolem nowej epoki stała się stolica państwa Ptolemeuszów- Aleksandria. Powstała jako grecka polis a jej odrębność w stosunku do reszty kraju podkreślano mawiając że znajduje się przy Egipcie. Jej obywatelami mogli być tylko Macedończycy i Grecy. Diodor uważa że Aleksandria była w jego czasach największym miastem świata i miała 300 tysięcy wolnych mieszkańców. Rozwijała się jako wielki ośrodek handlu do którego docierały towary z egzotycznych krajów a jej wspaniałym symbolem była latarnia morska wzniesiona na wyspie Faros. Dzięku staraniu Ptolemeuszów Aleksandria stała się faktyczną stolicą kulturalną świata greckiego a przede wszystkim wielkim ośrodkiem nauki. Do miasta ściągały…
… między Rzymem i Antiochem III postanowili wykorzystać Etolowie niezadowoleni z rzymskich porządków w Grecji, które nie przyniosły im korzyści. W 192 roku pne na zgromadzeniu Związku Etolskiego podjęli decyzję o wezwaniu Antiocha III do obrony wolności miast greckich i rozsądzenia sporu między Etolami a Rzymem.
Wiosną 191 roku pne Rzymianie z pomocą Filipa V pokonali Antiocha w Termopilach po czym rozbili…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)