HIGIENA ŻYWIENIA Racjonalne żywienie: to dostarczanie organizmowi w określonym czasie odpowiednich ilości pożywienia pokrywającego zapotrzebowanie na energię, składniki budulcowe i regulacyjne. Źródła energii to: węglowodany, tłuszcze oraz w sytuacjach wyjątkowych białka (głodzenie, nadmierna podaż białka). Składniki budulcowe: aminokwasy białek, sole mineralne, tłuszcze oraz woda. Składniki regulacyjne: sole mineralne, witaminy. Wyżywienie człowieka winno być: pełnokaloryczne, pełnowartościowe, urozmaicone, o odpowiedniej objętości, łatwostrawne i łatwoprzyswajalne, smaczne, wolne od substancji szkodliwych, o odpowiedniej temperaturze, odpowiednio rozdzielone w ciągu dnia. ŚNIADANIE 25 - 30% dziennej racji energetycznej OBIAD 40 - 50% KOLACJA 25% Po dczas pracy nocnej: ŚNIADANIE 25% dziennej racji energetycznej OBIAD 35% KOLACJA 40% WARTOŚĆ ENERGETYCZNA POŻYWIENIA 1 cal = 4,19J 1 kaloria to ilość ciepła potrzebna do ogrzania 1g wody o 1 o C. Spalanie w organizmie /wg Atwatera/ - równoważnik i fizjologiczne: BIAŁKA - 4,1 cal z 1g TŁUSZCZE - 9,3 WĘGLOWODANY - 4,1 B I A Ł K A Są wykorzystywane jako: Materiał budulcowy Składniki enzymów i hormonów Składniki ciał odpornościowych Czynniki równowagi kwasowo - zasadowej Regulatory ciśn ienia onkotycznego O jakości białek decyduje skład aminokwasowy PEŁNOWARTOŚCIOWE / zwierzęce/: zawierają wszystkie aminokwasy egzogenne w odpowiedniej ilości. NIEPEŁNOWARTOŚCIOWE / roślinne/: NIE zawierają wszystkich aminokwasów egzogennych lub zawierają je w niewielkich ilościach. AMINOKWASY DZIELĄ SIĘ NA: Egzogenne /8/: Lizyna, Leucyna, Izoleucyna, Walina, Metionina, Treonina, Tryptofan, Fenyloalanina. Względnie endogenne: syntezowane w organizmach zwierząt ale w małych ilościach np.: Arginina, Hi stydyna. Endogenne: syntezowane w organizmie zwierząt w odpowiednich ilościach np.: Alanina, Asparagina, Kwas asparaginowy, Cystyna, Kwas glutaminowy, Seryna ..... Brak jednego z aminokwasów egzogennych uniemożliwia wykorzystanie pozostałych. Białkiem wykorzystywanym w 100% jest białko jaja kurzego. NORMY PODARZY BIAŁKA:
(…)
… A:
Regeneracja komórek zwłaszcza nabłonka,
Regeneracja czerwieni wzrokowej /rodopsyny/
Objawy niedoboru witaminy A:
suchość skóry,
nadmierne rogowacenie mieszkowe,
kurza ślepota,
wysychanie spojówek,
rozmiękanie rogówek,
plamki Bitota /ogniskowe zgrubienie spojówek/
Witamina D - kalciferol
Źródła witaminy D:
Gotowa witamina D - tran, wątroba, żółtko jaja,
grzyby, śmietana
Prowitamina /ergosterol/ - syntezowana w skórze pod wpływem UV
zapotrzebowanie - 400j.m./dzień
Rola witaminy D:
Wpływa na wchłanianie wapnia i fosforanów z jelit
Niedobór witaminy D:
- dzieci krzywica i jej następstwa
- dorośli zrzeszotnienie kości /osteoporoza/
rozmiękanie kości /osteomalacja/
Witamina E - tokoferol
Źródła witaminy E:
Produkty roślinne: kiełki pszenicy, ziarna zbóż, sałata,
szpinak, kapusta,oleje roślinne, soja,
masło…
… do przemian węglowodanów
Objawy niedoboru witaminy B1:
osłabienie wydolności mięśnia sercowego,
zaburzenia perystaltyki jelit,
brak łaknienia,
nerwobóle,
choroba Beri - Beri
Witamina B2- ryboflawina
Źródła:
kasze, groch, otręby, truskawki, marchew
mleko, sery, jaja, drożdże, mięso, ryby
Rola witaminy B2:
niezbędna w procesach oksydoredukcyjnych
wrażliwa na UV, zasady /soda/
stosunkowo odporna na temperaturę…
… witaminy C:
dzika róża, róża cukrowa, czarna porzeczka, skórka cytryny,
agrest, rabarbar, kapusta, kalafior, chrzan, brukselka, ziemniaki.
Rola witaminy C:
synteza kolagenu /uszczelnienie śródbłonka/,
utrzymanie prawidłowego stanu substancji międzykomórkowej,
udział w procesach oksdo-redukcyjnych,
udział w syntezie hormonów steroidowych,
podnosi odporność na zakażenia,
rola detoksykacyjna,
Objawy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)