To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
4 .3. Hermeneutyka jaźni w ujęciu Paula Ricoeura Filozofia Ricoeura stanowi rozbudowaną i wielowymiarową refleksję nad tym, kim jest człowiek. Jest wyrazem zwrócenia się ku sobie samemu, własnemu byciu sobą. Powrót do siebie polega na odnalezieniu „tego, co jest w nas podmiotem, co powiada ja, mnie , co może nawiązać stosunki nie tylko z nim , z tym , ale także z tobą , czyli to, co może mieć naprzeciw siebie drugą osobę i co samo ukonstytuuje się pośród rzeczy w pierwszej osobie” . Chodzi o odsłonięcie naszego sposobu bycia, zrozumienie siebie, tego, kim jestem w sposób pierwotny i źródłowy. Hermeneutyka egzystencjalna, która pojmując sobość (za Heideggerem) jako projekt, jako rzutowanie się poza siebie, poszukuje jej określeń przez interpretację sposobów, w jakie istnieje ona poza sobą - w świecie, w historii, w relacjach z innymi. (...) Odpowiedzi na pytanie, co znaczy być sobą , szuka [ta hermeneutyka] na okrężnej drodze analizy , wychodząc od zobiektywizowanych przejawów bycia-w-świecie (...), a więc od czynności materialnych, codziennej komunikacji językowej, opowieści o życiu, wreszcie norm moralnych lub ideałów etycznych” . Do siebie samego można dotrzeć wyłącznie w wyniku interpretacji własnej egzystencji, a dokładnie jej przejawów. Droga do siebie, do samozrozumienia staje się okrężna i pośrednia. Odkrywając sposoby bycia podmiot zyskuje zdolność poznania siebie. Przedmiotem interpretacji, jako jedynej drogi wiodącej do rozumienia siebie, są zatem własne wytwory i akty, a więc to, co stanowi uzewnętrznienie życia. Własną tożsamość tworzymy w różnego rodzaju narracjach. „Zrozumieć samego siebie to być zdolnym do opowiadania o samym sobie historii zrozumiałych i zarazem możliwych do przyjęcia przez innych” . Interpretacja historii, zarówno realnych jak i fikcyjnych, prowadzi do samointerpretacji podmiotu, czyli do rozumienia siebie.
Paul Ricoeur poszukuje tego-który-jest-sobą na czterech głównych obszarach: językowym, praktycznym, narracyjnym oraz etyczno-moralnym. Autor „te odrębne obszary określa mianem studiów, aby podkreślić ich fragmentaryczność oraz wzajemną autonomię” . Jedność całości tych badań gwarantuje powtarzające się za każdym razem pytanie kto? . W ten sposób obszary badań zostały wyznaczone odpowiednio przez pytania: kto jest autorem dyskursu?, kto jest podmiotem czynu?, kto jest autorem narracji?, kto jest podmiotem odpowiedzialności moralnej?. Każde z tych pytań wyznacza odrębny obszar badania filozoficznego. Jedność problematyki jaźni „oparta zostaje na jedności tematycznej wiążącej wszystkie te obszary, na jedności terminu czyn . Jaźń rozumiana jest tutaj jako autor swoich czynów” .
Ricoeur przyznaje priorytet ostatniemu studium - studium etyczno-moralnemu. Jako „podmiot moralny (etyczny) i dopiero jako taki ten-który-jest-sobą nadaje sobie pewną jedność, pewną trwałość w czasie - i tym samym tworzy własną
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)