Zbiorowość a grupa
Grupy społeczne
• Zbiorowość społeczna - zbiór osób,
zajmujących jakąś przestrzeń, między którymi
dochodzi do interakcji i zachodzą stosunki
społeczne.
• Grupa – zbiorowość posiadająca strukturę
społeczną, której członkowie zaczynają wspólnie
realizować jakieś istotne dla wszystkich cele.
Typy grup
• Atrybuty grupy:
–
–
–
–
wspólne zainteresowania (cele, problemy)
interakcje
struktura grupy (pozycje, role, relacje)
toŜsamość grupy
• duŜa róŜnorodność typów grup
– klasyfikacja - wg pojedynczych właściwości
– typologia - wg zestawów powiązanych ze sobą cech
LICZEBNOŚĆ GRUPY
Istotne kryteria klasyfikacji
•
•
•
•
•
•
•
LICZEBNOŚĆ GRUPY
TRWAŁOŚĆ GRUPY
SPOSÓB REKRUTACJI DO GRUPY
INTENSYWNOŚĆ UCZESTNICTWA
KORZYŚCI Z CZŁONKOSTWA W GRUPIE
STOPIEŃ ZORGANIZOWANIA GRUPY
CHARAKTER RELACJI JEDNOSTKA - GRUPA
• Grupy małe
–
–
–
–
–
rodzina
krąg znajomych
grupa zabawowa
druŜyna sportowa
zespół pracowników
• Grupy wielkie
–
–
–
–
–
–
naród
partia polityczna
armia
załoga przedsiębiorstwa
społeczność lokalna
społeczeństwo globalne
1
W grupach większych
W grupach małych
• ludzie się znają
• nawiązują interakcje bezpośrednio (face to face)
•
•
•
•
ludzie nie potrafią się dokładnie rozpoznać
stają się anonimowi
kontaktują się za pośrednictwem reprezentantów
nie wiadomo dokładnie ilu jest członków grupy
mimo to występuje identyfikacja z grupą;
odczuwane są: przynaleŜność, solidarność, toŜsamość grupowa
TRWAŁOŚĆ GRUPY
• Grupy istniejące krótko – oparte na przelotnych
kontaktach, ograniczonych w czasie interakcjach
pasaŜerowie w przedziale,
uczestnicy wycieczki na Kretę
• Grupy długotrwałe
grupa studentów danego roku, załoga firmy,
społeczność lokalna, rodzina , naród
SPOSÓB REKRUTACJI DO GRUPY
• Grupy, do których jest się przypisanym
– przez urodzenie
• rodzina, rasa, naród
– przez przymus
• areszt, wojsko
Grupy długotrwałe
• Zachowują ciągłość i toŜsamość mimo wymiany
członków
• Atrybuty grupy gwarantujące jej ciągłość:
– organizacja grupy
• podział pracy, role grupowe, przywództwo
– kultura grupy
• wartości i normy grupowe, rytuały, wzorce zachowań
Grupy o róŜnej łatwości dostępu
• ekskluzywne (elitarne)
– dostęp obwarowany rygorystycznymi warunkami i
procedurami
• inkluzywne (powszechnie dostępne)
– dostęp moŜliwy dla kaŜdego
• Grupy, do których się przystępuje
– wymagany akt woli
• zakład pracy, stowarzyszenie, klub sportowy,szkoła
2
INTENSYWNOŚĆ UCZESTNICTWA
Jednostka w grupie ekskluzywnej
• ceni sobie bardziej swój udział
• jest gotowa do pełniejszego zaangaŜowania
• przejawia większy konformizm
[wymagane zaangaŜowanie]
• Grupy Ŝarłoczne
– wymagają nieustannego uczestnictwa
– oczekują:
• pełnego zaangaŜowania
• maksymalnego poświęcenia
• niepodzielnej lojalności
Grupy ekskluzywne cechuje zazwyczaj
większa spójność i solidarność
INTENSYWNOŚĆ UCZESTNICTWA
[rygoryzm i zakres kontroli]
• Grupy totalitarne
STOPIEŃ ZORGANIOWANIA GRUPY
• Grupy formalne (zorganizowane)
• Grupy niezorganizowane (nieformalne)
– narzucają precyzyjnie określone reguły postępowania
– bezwzględnie egzekwują konformizm
– stosują formalne regulaminy, instrukcje, procedury
• Grupy zorganizowane (formalne)
– konfiguracje pozycji i ról oraz relacji między nimi
– bezosobowi wykonawcy wyznaczonych ról
• Grupy niezorganizowane (nieformalne)
– uczestnicy: osoby z krwi i kości
– liczą się: cechy osobnicze, wady, zalety
– nie ma moŜliwości z
(…)
…
• jest frustrujące
• generuje napięcia i konflikty
negatywny stosunek do grupy większości członków
Jednostka a grupa
• GRUPA WŁASNA
• GRUPA OBCA
niskie morale grupy
prowadzi do kryzysu i rozpadu grupy
Badania społeczeństw pierwotnych
• odmienny stosunek do grup własnych i obcych
• w grupie własnej:
– pokój, porządek, praworządność, gospodarność,
lojalność, poświęcenie
• wobec grupy obcej:
– wrogość, wojna,nienawiść, pogarda
Stereotypowy sposób postrzegania
grupy własnej i grupy obcej
• Grupa własna: bardziej zróŜnicowana i
zindywidualizowana
• Grupa obca: masa nierozróŜnialnych jednostek
• Zapamiętuje się:
– zachowania pozytywne grupy własnej
– zachowania negatywne grupy obcej
5
Która grupa jest dla nas
grupą własną ?
• Interpretacja zachowań grupy obcej:
– zachowania pozytywne tłumaczone są warunkami
zewnętrznymi…
… – dla realizacji wspólnych celów członków
• koleŜeńskie – powstają na bazie wspólnych
zainteresowań
Korzyści z istnienia grup nieformalnych w
organizacji
•
•
•
•
Zwiększają satysfakcję z pracy
Kontrolują zachowania swoich członków
Wspierają ich (słuŜą radą, pomocą,opieką)
Mogą pośredniczyć w załatwianiu skarg i
rozwiązywaniu konfliktów
Dlaczego ludzie przystępują do grup ?
•
•
•
•
•
Bezpieczeństwo – siła w grupie
Pozycja – prestiŜ, dzięki przynaleŜności do grupy
PrzynaleŜność – potrzeba afiliacji
Władza – moŜliwość wywierania wpływu
Skuteczność – realizacja celów nieosiągalnych
indywidualnie
Wady istnienia grup nieformalnych w
organizacji
• Oczekiwania i cele grup mogą być sprzeczne z
celami całej organizacji
• Grupy mogą zwiększać inercję i opór wobec
zmian
• Mogą blokować inicjatywę i kreatywność
najbardziej…
… grup
wg C.H.Cooleya
Grupy pierwotne
mają charakter uniwersalny
GRUPY
PIERWOTNE
GRUPY
WTÓRNE
– są w kaŜdym społeczeństwie
– mają udział w doświadczeniu kaŜdego człowieka
RODZINA
GRUPA
SĄSIEDZKA
GRUPA
PRZYJACIÓŁ
Grupy pierwotne
• niewielkie
– pozwalają na osobiste znajomości
– umoŜliwiają kontakty „twarzą w twarz”
•
•
•
•
stosunkowo trwałe – mają duŜe znaczenie
wielofunkcyjne i Ŝarłoczne
w pewnym…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)